قلاب

ابزیم , خصلة , خطاف , ضفدع , قوس , کلاب , مشبک

( اسم ) ۱ - آهن پاره سر تیز و کج که بدان ماهی گیرند : مرغها را دام گستردست امواج نسیم ماهیان را نیش قلابست موج چشمه سار . ۲ - ضمار آهنی خمیده و حلقه مانند که چیزی را بدان توان آویخت چنگک ۳ - ( در اصطلاح تیر اندازان قدیم ) نوعی از کشیدن کمان : تا پنجه به قلاب زدی سوی کمان از زور تو خم گرفت ابروی کمان ۴ - مجموع سه یا چهار نوت کوچک است که قبل از نوت اصلی قرار می گیرد و به وسیله علامت مخصوصی شبیه قلاب نشان داده می شود . اگر این علامت از پایین شروع شود از نوت اصلی تحتانی شروع می گردد و اگر علامت بر عکس باشد یعنی از بالا شروع شود از نوت فوقانی آغاز می شود . امروزه بیشتر علامت قسم اول معمول است و نوازندگان در موقع عمل مطابق میل خود آن را اجرا می کنند . علامت فوق اگر بین دو نوت مختلف واقع شود از چهار نوت تشکیل میشود ولی اگگر بین دو نوت همصدا واقع شود فقط از سه نوت تشکیل می گردد . بنابراین اگر بین دو نوت سل گذارده شود نوت های لا و سل و فا بین دو نوت اصلی اضافه می شود و اگر بین دو نوت مثلا سل و لا نهاده شود نوتهای لا و سی و دو و سی میان سل و لا اضافه می شود . وقتی یکی از نوتهای تحتانی یا فوقانی نوت اصلی باید علامت تغییر دهنده داشته باشد اگر مقصود نوت تحتانی است علامت تغییر دهنده را زیر قلاب می گذارند و اگر فوقانی است در بالای آن قرار می دهند و در صورتی که نوت تحتانی و نوت فوقانی هر دو باید تغییر کند علامت تغییر دهنده در بالا و پایین قلاب واقع می گردد ( از نظری بموسیقی ) ۵ - سوزنی است با سر قلاب مانند جهت بافتن و دوختن رویه کفش .

(قُ لّ ) [ ع . ] (اِ. ) وسیله خمیدة سرکج برای گرفتن ، کشیدن یا آویختن .

قلاب. [ ق ِ ] ( ع اِ ) گرگ. ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( فهرست مخزن الادویه ).

---

قلاب. [ ق ُ ] ( ع اِ ) بیماریی است دل را. || بیماریی است که شتر را به روزی بکشد. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ).

---

قلاب. [ ق ُل ْ لا ] ( اِ ) خار آهنی خمیده حلقه مانند که چیزی بدان توان آویخت. ( غیاث اللغات ). چنگک.
|| در اصطلاح تیراندازان ، نوعی از کشیدن کمان. ( آنندراج ) :
تا پنجه به قلاب زدی سوی کمان
از زور تو خم گرفت ابروی کمان. || دو آهن چون جوالدوزی ، یا دو استخوان که بدان بافند. ( یادداشت مؤلف ). || آهن پاره سرتیز و کج که بدان ماهی شکار کنند. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) :
مرغها را دام گسترده ست امواج نسیم
ماهیان را نیش قلاب است موج چشمه سار.نه به خود میرود گرفته عشق
دیگری میبرد به قلابش.

---

قلاب. [ ق َل ْ لا ] ( ع ص ) گرداننده از سره به ناسره. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( غیاث اللغات ). || آنکه پول قلب سکه میکند. ( ناظم الاطباء ). آنکه بر زر قلب سکه زند. ( آنندراج ) :
خموش حافظ و این نکته های چون زر سرخ
نگاه دار که قلاب شهر صراف است. || دغاباز. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) :
ای مرد سلامت چه شناسد روش دهر
از مهر خلیفه چه نویسد زر قلاب ؟خلاص بود و کنون قلب شد ز سکه بگشت
مزوّر آمد و خائن چو سکه قلاب.

---

قلاب. [ ق ُ ] ( اِخ ) کوهی است در دیار بنی اسد.بشربن عمروبن مرند در آن به قتل رسید. خرنق دختر هفان بن بدر درباره آن اشعاری دارد. ( معجم البلدان ).

۱. برگرداننده، دگرگون کننده.
۲. گرداننده از سره به ناسره.
۳. آن که پول قلب سکه بزند.
آلت فلزی سرکج و نوک تیز، مانند چنگک ماهیگیری، چنگک، کجک، آکج.
* قلاب کمر: ‹قلاب کمربند› حلقه یا سگک متصل به کمربند که کمربند با آن بسته می شود، گل کمربند.
* قلاب گرفتن: (مصدر لازم ) [عامیانه] دو دست را در جلو به هم متصل کردن به طوری که کسی بتواند پا در آن بگذارد و بالا برود.

{coupling , coupler, drawbar} [حمل ونقل ریلی] بخشی از تجهیزات قطار که امکان آزاد شدن اتصال بین دو خط نورد را فراهم می کند
{gruppetto, gruppo, groppo, turn} [موسیقی] یک پیکرۀ تزیینی چهارنتی که در آن نغمۀ اصلی و دو نغمۀ مجاور آن به تناوب اجرا می شوند
[ریاضی] ← کروشه