قسر

نازا، عقیم، گاو یا گوسفند ماده ای که در طول یک دوره ی پرواربندی از جفت گیری با گاو یا گوسفند نر بگریزد و باردار نشود.

قسر هر سه حرف با ساکن یک واژه اذری است یعنی حیوانی که جفت گیری کرده ولی نگرفته و بدون جنین هست.

قَسِر : [ اصطلاح چوپانی ] گوسفندی که در سال جاری نزائیده باشد.

قسر در فتن :فرار کردن - شانه خالی کردن از کاری - پیچوندن

قِسِر: ( ترکی ) از :
qısır = قیْسیْر = قیْس ( قیْسماق = تنگ فشردن ، کم کردن ، پائین آوردن ، دندانها را بهم فشردن ) یْر ( اک ) = کم درحد ناچیز ، بی ثمر ، بی نتیجه ، عقیم ، سترون ؛ قسر در رفتن ، قیسیر آرواد = زن نازا

قصر یا قسر یک کلمه تورکی است و به گوسفند یا گاوی که در طول یک سال گذشته بچه ای به دنیا نیاورده است اطلاق می شود.
حالا این کلمه در زبان ترکی از کجا آمده است:
در ترکی قسماق یعنی جمع کردن بدن و سفت کردن بخشی از آن است. به عنوان مثال گولاغین قیسیب یعنی گوشش را به سمت شانه اش فشرده.
ولی این مساله در مورد روابط جنسی نیز یعنی راه ندادن برای نزدیکی است. و احتمالاً قسر یعنی حیوانی که بدن خود را سفت نگه داشته و برای نزدیکی راه نداده.
و قسر در رفتن معنی تحت الفظی عبارت قسر قالیب یا قسر کدیب ترکی است که برای حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد.
M�vəqqəti və ya həmişəlik doğmayan. Qısır inək.
صفت است و به معنی: گاو نازا، نازایی دایمی و موقت
البته قبلاً هم نوشتم که آموزش زبان تورکی برای همکان در ایران باید ضروری باشد تا فهم هم زبان فارسی راحتتر شود و هم تعاملات انسانی بهتر شود و هم اینکه از زبان آبا و اجدادی خودمان غافل نشویم.
و نهایتاً هم با زبان قوی و بسیار منطقی و قانومند تورکی آشنا شویم.

qısır s�z�n�n etimologiyası
1 Qədim mənası “dişi” deməkdir. G�r�n�r, qız s�z� ilə qohumdur. M. Kaşğaridə “adğır ( ayğır ) , qısır ( madyan ) kişnədi” c�mləsi var və bu qısır s�z�n�n “dişi” mənasında işlədildiyini bir daha s�but edir. V. V. Radlov bu s�z�n bir mənasını “неродившая” ( qız qalan?! ) kimi verib ki, bu da s�z�n qız kəlməsi ilə qohum�luğuna dəlalət edir. Həmin m�əllifdə belə bir deyim də verilib: “pu mundak ( bu c�r ) kişilər ( adamlar ) bolur ədi ( �ox ) kıs ( az ) – bu qızsızlığı qıldı “qız” adı qız”. Rus�caya tərc�məsi belədir: отсутствие девиц причина тому, что девицам было дано имя “qız” ( редкая ) . M. Kaşğari də s�z�n bir mənasını “кобыла, еще не при�носившая приплода” kimi a�ıqlayıb. Bu da s�z�n qızla qohum�lu�ğuna dəlalət edir. –ır şəkil�isini dəqiq m�əyyənləşdirə bilmədim. G�man ki, s�z�n etimonu qısmaq feili ilə bağlıdır, - ır isə ondan ad d�zəldib: gəlmək və gəlir ( доход ) qəlibi �zrə. ( Bəşir Əhmədov. Etimologiya l�ğəti )

qısır s�z�n�n sinonimləri ( yaxın mənalı s�zlər )
1 QISIR İndi də ətlik qısır inəklər kimi şişib k�kəlmişdi ( M. İbrahimov ) ; QISRAQ [Beyrək:] And i�mişəm qısrağa mindiyim yox ( Anar ) ; ƏRƏMİK Ərəmik inəkdən �k�z olmaz ( Ata. s�z� ) ; DOĞMAYAN.

qısır s�z�n�n antonimləri ( əks mənalı s�zlər )
1 QISIR – DOĞAR Şirinin qızı qısır Narıng�llə bərk alışıb ( İ. Əfəndiyev ) ; �obanlar doğar qoyunlara qış aylarında daha �ox fikir verirlər. QISIR – SAĞMAL S�d�n dadını qısır əmən dana bilər ( Ata. s�z� ) ; Gecə - g�nd�z ��rəyini yeyib, �ayını i�ib �z�n� də qumarda sağmal inək kimi sağırdı ( S. S. Axundov ) .

قسر ( قه سر ) در اصل فارسی مرکب از دو واژه ( قه ؛ سر ) است ؛ ( قه ) معرب ( که ) به معنی کوچک و رویهم به معنی کسی که در حد کودک و فاقد مسولیت تلقی میشود