مقیاس پذیری

مقیاس پذیری بار کاری (به انگلیسی: Load Scalability) : توانایی یک سامانه توزیع شده برای گسترش یا کوچکترسازی مخزن منابعش برای پاسخگویی به بار کاری بیشتر ویا کمتر.
مقیاس پذیری جغرافیایی (به انگلیسی: Geographic Scalability) : توانایی حفظ کارایی، مفید بودن و قابلیت استفاده، بدون توجه به تمرکز یا پراکندگی و وسعت جغرافیایی
مقیاس پذیری اجرایی (به انگلیسی: Administrative Scalability) : توانایی افزایش تعداد سازمان هایی که یک سامانه توزیع یافته را به اشتراک می گذارند.
مقیاس پذیری کارکردی (به انگلیسی: Functional Scalability) : قابلیت ارتقای سیستم با افزایش یک یا چند کارکرد با کمترین زحمت.
در علم ارتباطات راه دور و مهندسی نرم افزار مقیاس پذیری (به انگلیسی: Scalability)، ویژگی مطلوبی از یک سامانه، شبکه یا فرایند است که به توانایی آن برای پاسخگویی به افزایش میزان بار کاری به سهولت دلالت می کند یا میزان آمادگی سیستم را برای افزایش بار کاری نشان می دهد.. به عنوان نمونه، مقیاس پذیری می تواند به توانایی یک سامانه برای افزایش عملکرد کلی در هنگام افزودن منابع(مثل سخت افزار) اشاره کند. هنگامی که این واژه در موضوعات مرتبط با کسب و کار بکار می رود نیز مفهوم مشابهی از آن برداشت می شود. مدل های کسب وکار مقیاس پذیر مدلهایی هستند که پتانسیل ایجاد رشد اقتصادی سازمان را دارند.
تعریف مقیاس پذیری به عنوان یک خصوصیت از سامانه (سیستم) به سادگی امکانپذیر نیست و در هر مورد خاصی با توجه به ابعاد مورد اهمیت باید نیازمندیهای جدیدی را برای مقیاس پذیری تعریف کرد. نقش مقیاس پذیری در طرٌاحی و انجام سامانه های پیچیده و بزرگ همچون پایگاه های داده ها، پایگاه های دانش، محاسبات گسترده (distributed computing)، اینترنت، کاوش های ماشینی در داده ها، بینایی رایانه ای، و مخابرات بسیار حیاتی و عمده می شود. سامانه ای که با افزایش ظرفیت، کارایی آن افزایش می یابد یک سامانه مقیاس پذیر خوانده می شود. یک الگوریتم، طراحی، پروتکل، برنامه رایانه ای یا هر سیستم دیگری مقیاس پذیر خوانده می شود اگر برای مقیاس های بزرگتر هم بتواند به طرز مناسب و عملی و کارا استفاده شود.
مقیاس پذیری را می توان در ابعاد گوناگونی اندازه گیری کرد.