کوک فیثاغورثی یک روش کوک کردن سازها است که از نوع کوک دیاتونیک معمولی است. وجه مشخصهٔ کوک فیثاغورثی آن است که در آن نت ها با استفاده از رساندن نسبت بسامد در فاصلهٔ پنجم درست (نسبت ۳:۲ یا ۷۰۲ سنت) به توان اعداد طبیعی متوالی به دست می آیند.
بیشتر نویسندگان معاصر تئوری موسیقی، این روش کوک کردن را به فیثاغورث (فیلسوف یونانی قرن ششم پیش از میلاد) منتسب می کنند. با این حال فیلسوف های دیگری همچون بوئتیوس و اراتوستن نیز روی تناسب های مشابهی برای کوک کردن سازها کار کرده بودند. کوک فیثاغورثی در دوران رنسانس و تا ابتدای قرن شانزدهم روشی رایج برای کوک کردن سازها بود. این روش «بابت خالص بودن فواصل پنجم ایده آل بود، اما فواصل سوم بزرگ در آن چنان ناهماهنگ بودند که آکوردها را ناخوشایند می کردند.»
کوک فیثاغورثی بر مبنای روی هم گذاشتن فواصل پنجم درست تعریف می شود که در آن نسبت بسامد نت ها در هر فاصلهٔ پنجم ۳:۲ است (ساده ترین کسر اعداد طبیعی بعد از ۲:۱). برای نمونه، اگر از نت «ر» شروع کنیم، با شش بار حرکت به سمت بالا به اندازهٔ فاصلهٔ پنجم درست، و پنج بار حرکت به سمت پایین از سوی دیگر، جمعاً یازده نت دیگر به دست می آید که به همراه «ر» مجموعه ای کامل از تمام دوازده نت گام کروماتیک را می سازند:
این توالی یازده نسبت ۳:۲ تمام بازهٔ بسامد یک پیانو (که دارای ۷۷ کلید است) را پوشش می دهد. از آنجا که نت هایی که نسبت بسامدشان ۲:۱ باشد همنام هستند (چون با فاصلهٔ یک اکتاو از هم قرار دارند)، می توان با استفاده از همین یازده نت بسامد تمام نت های یک پیانو را محاسبه کرد.
بیشتر نویسندگان معاصر تئوری موسیقی، این روش کوک کردن را به فیثاغورث (فیلسوف یونانی قرن ششم پیش از میلاد) منتسب می کنند. با این حال فیلسوف های دیگری همچون بوئتیوس و اراتوستن نیز روی تناسب های مشابهی برای کوک کردن سازها کار کرده بودند. کوک فیثاغورثی در دوران رنسانس و تا ابتدای قرن شانزدهم روشی رایج برای کوک کردن سازها بود. این روش «بابت خالص بودن فواصل پنجم ایده آل بود، اما فواصل سوم بزرگ در آن چنان ناهماهنگ بودند که آکوردها را ناخوشایند می کردند.»
کوک فیثاغورثی بر مبنای روی هم گذاشتن فواصل پنجم درست تعریف می شود که در آن نسبت بسامد نت ها در هر فاصلهٔ پنجم ۳:۲ است (ساده ترین کسر اعداد طبیعی بعد از ۲:۱). برای نمونه، اگر از نت «ر» شروع کنیم، با شش بار حرکت به سمت بالا به اندازهٔ فاصلهٔ پنجم درست، و پنج بار حرکت به سمت پایین از سوی دیگر، جمعاً یازده نت دیگر به دست می آید که به همراه «ر» مجموعه ای کامل از تمام دوازده نت گام کروماتیک را می سازند:
این توالی یازده نسبت ۳:۲ تمام بازهٔ بسامد یک پیانو (که دارای ۷۷ کلید است) را پوشش می دهد. از آنجا که نت هایی که نسبت بسامدشان ۲:۱ باشد همنام هستند (چون با فاصلهٔ یک اکتاو از هم قرار دارند)، می توان با استفاده از همین یازده نت بسامد تمام نت های یک پیانو را محاسبه کرد.
wiki: کوک فیثاغورثی