( اسم ) گیاهی است از تیره بزغست ها که علفی و نسبتا زیباست . ارتفاعش بین ۳٠ سانتیمتر الی ۱ / ۲ مترمی باشد . این گیاه دارای ساقه های منشعب و شاخه های زاویه دار است که به حالت خودرو و در برخی نقاط اروپا و ایران و آسیای صغیر و شمال افریقا میروید . برگهای قاعده آن بیضوی و بزرگ ولی سایر برگها نوک تیز و باریک و کوچکند . بروی شاخه های متعد آن گلهای گلی یا بنفش رنگ ظاهر میشود حشیشه الانسان .
شیطرج
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
شیطرج. [ طَ رَ ] ( اِ ) دارویی است هندی و بسیار تیز و تند. ( ناظم الاطباء ). گیاهی است از تیره برغست ها که علفی و نسبتاً زیباست. ارتفاعش بین 30 سانتی متر الی 1/2 متر می باشد. این گیاه دارای ساقه های منشعب و شاخه های زاویه دار است که به حالت خودرو در برخی نقاط اروپا و ایران و آسیای صغیر و شمال افریقا می روید. برگهای قاعده آن بیضوی و بزرگ ولی سایر برگها نوک تیز و باریک و کوچکند. بر روی شاخه های متعدد آن گلهای گلی یا بنفش رنگ ظاهر می شوند. حشیشةالاسنان. ( فرهنگ فارسی معین ). به هندی چتر را گویند.برگ آن به برگ سپندان ماننده است و درازی قصبه او تا یک گز باشد و آن دو نوع است : پارسی و هندوی. ( از تذکره صیدنه ابوریحان بیرونی ). رجوع به تحفه حکیم مؤمن و اختیارات بدیعی و ذخیره خوارزمشاهی شود.
پیشنهاد کاربران
نام مبارزی تورانی در سپاه پیران در نبرد دوم طوس با پیران
ابا شیطرج نامورگیو را / دو گرد گرانمایه ی نیو را
ابا شیطرج نامورگیو را / دو گرد گرانمایه ی نیو را
طبیعت آن : در آخر سیم گرم و خشک .
افعال و خواص آن: جالی و محرق و منعظ و مقرح جلد و مفتح و مسهل اخلاط لزجه و صاف کننده آواز و دافع بلغـم مفاصـل و اوجاع آنها و ریاح و سموم و سپرز و هاضم و مهیج بـاه و مسـقط جنین و طریق استعمال آن بیشتر آنست که با شیر و یا سرکه و یـا در آب و نمک خیسانیده استعمال نماینـد و ضـماد آن بـا سـرکه
جهت برص و بهق سفید و جرب و قوبا و تقشر جلـد مفیـد بـرای آنکه سیاه کننده جلد بدن و نافذ و جالی است و اولاً آبله می کنـد. پس مقرح ساخته مواد آن را دفع مینماید و به اصـلاح مـی آورد و وجع مفاصل را نیز مفید است و درد را ساکن میگردانـد و ضـماد برگ آن مقرح جلد و با بیخ راسن جهت سـپرز و عـرق النسـاء و جرب متقرح که ربع ساعت تا نیم ساعت بر آ ن بگذارند .
مقدار شربت آن : یک درهم .
مضر ریه، مصلح آن صمغ عربی و مصطکی .
بدل آن : در علل سپرز مرجان و در غیر آن فوه و زرنباد است
افعال و خواص آن: جالی و محرق و منعظ و مقرح جلد و مفتح و مسهل اخلاط لزجه و صاف کننده آواز و دافع بلغـم مفاصـل و اوجاع آنها و ریاح و سموم و سپرز و هاضم و مهیج بـاه و مسـقط جنین و طریق استعمال آن بیشتر آنست که با شیر و یا سرکه و یـا در آب و نمک خیسانیده استعمال نماینـد و ضـماد آن بـا سـرکه
جهت برص و بهق سفید و جرب و قوبا و تقشر جلـد مفیـد بـرای آنکه سیاه کننده جلد بدن و نافذ و جالی است و اولاً آبله می کنـد. پس مقرح ساخته مواد آن را دفع مینماید و به اصـلاح مـی آورد و وجع مفاصل را نیز مفید است و درد را ساکن میگردانـد و ضـماد برگ آن مقرح جلد و با بیخ راسن جهت سـپرز و عـرق النسـاء و جرب متقرح که ربع ساعت تا نیم ساعت بر آ ن بگذارند .
مقدار شربت آن : یک درهم .
مضر ریه، مصلح آن صمغ عربی و مصطکی .
بدل آن : در علل سپرز مرجان و در غیر آن فوه و زرنباد است
کلمات دیگر: