سورنجان
فارسی به انگلیسی
فرهنگ فارسی
( اسم ) گل حضرتی . یا سورنجان مصری . شنبلید . توضیح در کتب مختلف دو لغت سورنجان مصری و سورنجان - را که دو گیاه مختلف و از دو تیره اند - با یکدیگر خلط و اشتباه کرده یکی را به جای دیگر گرفته اند . برای شرح بیشتر به گل حضرتی و شنبلید رجوع شود .
لغت نامه دهخدا
سورنجان.[ رِ ] ( اِ ) به لغت اندلس دوایی است که آنرا در عراق لعبت بربری گویند و فقاح آنرا، یعنی شکوفه و گل آنرا به عربی اصابع هرمس و آنرا حافِرُالمَهر گویند و بعضی گویند اصابع هرمس برگ آن است نقرس را نافع باشد. ( برهان ). بیخ نباتی است سفید. ( غیاث اللغات ). نام دوایی است و گویند این لغت بربری است. ( آنندراج ). گیاهی است. از تیره سوسنیها که در نقاط معتدل و مرطوب روید. پیاز آن در عمق 25تا 30 سانتیمتر در خاک فرومیرود و در پائیز گلهای سفید یا بنفش شش بخشی از آن خارج گردد. و این گلها لوله دراز دارند و تخمدانشان بر روی پیاز قرار گرفته است. پس از آمیزش قریب شش ماه در خاک باقی میماند و تخمدان بزرگ میشود و در بهار با برگهای پهن و براق ازخاک بیرون می آید و کپسولی سرخانه میسازد که دانه های درشت بسیار دارد. این گیاه بسیار سمی و ماده مؤثرآن به نام کلشیسین در بیماریهای قلب بکار میرود. ( گیاه شناسی گل گلاب ص 283 ).
فرهنگ عمید
گیاهی پیازدار، با شاخه های کوتاه، گل های زرد یا بنفش کوچک، و برگ های دراز و باریک که پیاز آن دارای موسیلاژ، آمیدون، قند، تانن، و ماده ای سمی به نام کولشیسین است و در طب به کار می رود.
دانشنامه عمومی
متن را ببینید.
سورنجان یا گل حسرت یا گل حضرتی نام یک سرده از راسته سوسن سانان، تیره گل حسرتیان است.
سورنجان سرده ای است علفی با حدود ۳۰ گونه که بومی اوراسیا هستند؛ گل های آن ها بدون ساقه و شبیه گل زعفران است که در پاییز می شکفد و به آن ها زعفران پاییزه یا چمنزار گفته می شود؛ میوهٔ آن ها پوشینهٔ سه حجره ای است که در بهار، زمانی که برگ ها ظاهر می شوند، می رسد.
سورنجان در نقاط معتدل و مرطوب می روید. پیاز آن در عمق ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر در خاک فرومی رود و در پائیز گل های سفید یا بنفش شش بخشی از آن خارج گردد؛ و این گل ها لوله دراز دارند و تخمدانشان بر روی پیاز قرار گرفته است. پس از آمیزش قریب شش ماه در خاک باقی می ماند و تخمدان بزرگ می شود و در بهار با برگ های پهن و براق از خاک بیرون می آید و کپسولی سرخانه می سازد که دانه های درشت بسیار دارد. این گیاه بسیار سمی و ماده مؤثر آن به نام کلشیسین در بیماری نقرس بکار می رود.
سورنجان یا گل حسرت یا گل حضرتی نام یک سرده از راسته سوسن سانان، تیره گل حسرتیان است.
سورنجان سرده ای است علفی با حدود ۳۰ گونه که بومی اوراسیا هستند؛ گل های آن ها بدون ساقه و شبیه گل زعفران است که در پاییز می شکفد و به آن ها زعفران پاییزه یا چمنزار گفته می شود؛ میوهٔ آن ها پوشینهٔ سه حجره ای است که در بهار، زمانی که برگ ها ظاهر می شوند، می رسد.
سورنجان در نقاط معتدل و مرطوب می روید. پیاز آن در عمق ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر در خاک فرومی رود و در پائیز گل های سفید یا بنفش شش بخشی از آن خارج گردد؛ و این گل ها لوله دراز دارند و تخمدانشان بر روی پیاز قرار گرفته است. پس از آمیزش قریب شش ماه در خاک باقی می ماند و تخمدان بزرگ می شود و در بهار با برگ های پهن و براق از خاک بیرون می آید و کپسولی سرخانه می سازد که دانه های درشت بسیار دارد. این گیاه بسیار سمی و ماده مؤثر آن به نام کلشیسین در بیماری نقرس بکار می رود.
wiki: سورنجان
دانشنامه آزاد فارسی
سورَنْجان
سورَنْجان
در عربی عکنه. گیاهی علفی، چندساله، و دارای پیاز بزرگ و گوشت دار که محفوظ در پوشش های نازک و ریشه های افشان است. در چمن زارهای غالب نقاط اروپا، نواحی مدیترانه، انگلستان، و ایرلند تا آسیای صغیر می روید. قسمت های مورد استفاده این گیاه گل، پیاز، و دانۀ آن است. طبق قرارداد بین الملی بروکسل، مصرف پیاز کلشیک به سبب ناپایدار بودن مقدار کلشی سین، از کتب دارویی حذف و مصرف دانۀ آن توصیه می شود که نسبتاً فاقد این عیب است. کلشیک دارای اثر ضد نقرس است (داروی اختصاصی). اثرات شدید بر روی معده و روده ازجمله عوارض آن در بعضی افراد است. از این ماده برای بهبود بیماری های دیگر مثل بهجت و تب فامیلیال و مدیترانه ای نیز استفاده می شود. این گیاه در ایران نمی روید، ولی گونه های خاص دیگری از آن در نواحی هند و ایران می روید که برای مصارف مشابهی استفاده می شوند. یکی از گونه های اخیر سورنجان کرمانی است.
سورَنْجان
در عربی عکنه. گیاهی علفی، چندساله، و دارای پیاز بزرگ و گوشت دار که محفوظ در پوشش های نازک و ریشه های افشان است. در چمن زارهای غالب نقاط اروپا، نواحی مدیترانه، انگلستان، و ایرلند تا آسیای صغیر می روید. قسمت های مورد استفاده این گیاه گل، پیاز، و دانۀ آن است. طبق قرارداد بین الملی بروکسل، مصرف پیاز کلشیک به سبب ناپایدار بودن مقدار کلشی سین، از کتب دارویی حذف و مصرف دانۀ آن توصیه می شود که نسبتاً فاقد این عیب است. کلشیک دارای اثر ضد نقرس است (داروی اختصاصی). اثرات شدید بر روی معده و روده ازجمله عوارض آن در بعضی افراد است. از این ماده برای بهبود بیماری های دیگر مثل بهجت و تب فامیلیال و مدیترانه ای نیز استفاده می شود. این گیاه در ایران نمی روید، ولی گونه های خاص دیگری از آن در نواحی هند و ایران می روید که برای مصارف مشابهی استفاده می شوند. یکی از گونه های اخیر سورنجان کرمانی است.
wikijoo: سورنجان
پیشنهاد کاربران
به ضم سین و سکون واو و کسر رای مهمله و سـکون نـون و فـتح جیم و الف و نون به هندی بربری و قسمی را پستهارمک نامند. ماهیت آن : بیخی است شبیه به سیر صحرایی صـنوبری شـکل بـا اندک پهنی و سه نوع میباشد یکی ظاهر و باطن آن هر دو سـفید و طعم آن شیرین و دویم ظاهر و بـاطن آن هـر دو زرد مایـل بـه
تیرگی و سرخی و سیم ظاهر و باطن آن مایل به سـیاهی و ظـاهر آن تیره تر و تلخ طعم و بهترین آن نوع اول بالیـده کـرم نـاخورده اندک صلب آنست که بدبو نباشد و این مستعمل در ادویه مأکوله و مشروبه داخل است و دو نوع دیگر با سمیت خصوص سـیاه آن و مستعمل از خارج نه داخل است زیرا که مهلکاند به خنـاق و برگ آن شبیه به برگ کـراث و از آن قـوی تـر و سـاق آن بقـدر شبری و گل آن زرد و به فارسی شـنبلید نامنـد و شـبیه بـ ه زنبـق کوچکی و گل سیاه آن سرخ و منبت آن کوهها و قوت آن تا سـی
سال باقی میماند .
طبیعت آن: در سیم گرم و در دویم خشک و با رطوبت فضلیه و به زعم بعضی سفید آن در حرارت معتدل
افعال و خواص آن : مسهل اقسام بلغم از اعضای بعیـده ( دور ) و اقاصـی بدن و با قوت قابضه و مفتح سدد و جاذب اخلاط لزجـه از عمـق بدن خصوصاً از مفاصل
و رافع یرقان و سپرز و با صبر جهت عرق النسا ء و نقرس مجرب و با زنجبیل و فلفل بغایت مبهـی ( به حرکت آورنده قوت باه و زیاده کننده ماده آن ) و جهـت مفاصل بسیار مفید و خوردن نیم درهم آن با زنجبیـل و فـودنج ( پونه ) و
زیره و همچنین با شیر تازه دوشـیده و فانیـد تـا سـه روز بغایـت محرک باه و تریاق جمیع مفاصل است خصوصاً در اوقات ریـزش نوازل و ضماد آن با زعفران و تخم مرغ در تسکین درد استخوان و تحلیل اورام صلبه و با شراب جهت اوجاع مفاصل و بـا سـرکه و آب حی العالم نیز مجرب و حمول آن با روغن کهنه گوسفند و یا گاو جهت اسقاط دانه بواسـیر و تسـکین درد آن مجـرب و ذرور
آن مجفف زخمهای کهنه .
مقدار شربت آن : مفرداً با زعفران یک درم و مرکب بـا ادویـه نیم درم تا نیم مثقال .
بدل آن : در اوجاع مفاصل به وزن آن حنا و نصف وزن آن مقل .
مضر معده مضرت بسیار و مورث مغص و مضعف معده و جگر ، مصلح آن کتیرا و شکر و زعفران و باید که در اوجاع مفاصـل بـا هم وزن آن زنجبیل و فلفل که معین و مقوی فعـل آننـد اسـتعمال کرده شود و بوییدن گل آن مفتح سده دماغی و محلل ریـاح و دردسر بارد و رافع اذیت سمیت سیاه و سـرخ آن اگـر کسـی خـورده باشد قی فرمودن با شیر گاو تازه دوشیده و خورانیـدن فـادزهرات
است و حبوب و دوا و سفوفات و مطبوخات و معاجین سورنجان
در قرابادین مذکور شد .
تیرگی و سرخی و سیم ظاهر و باطن آن مایل به سـیاهی و ظـاهر آن تیره تر و تلخ طعم و بهترین آن نوع اول بالیـده کـرم نـاخورده اندک صلب آنست که بدبو نباشد و این مستعمل در ادویه مأکوله و مشروبه داخل است و دو نوع دیگر با سمیت خصوص سـیاه آن و مستعمل از خارج نه داخل است زیرا که مهلکاند به خنـاق و برگ آن شبیه به برگ کـراث و از آن قـوی تـر و سـاق آن بقـدر شبری و گل آن زرد و به فارسی شـنبلید نامنـد و شـبیه بـ ه زنبـق کوچکی و گل سیاه آن سرخ و منبت آن کوهها و قوت آن تا سـی
سال باقی میماند .
طبیعت آن: در سیم گرم و در دویم خشک و با رطوبت فضلیه و به زعم بعضی سفید آن در حرارت معتدل
افعال و خواص آن : مسهل اقسام بلغم از اعضای بعیـده ( دور ) و اقاصـی بدن و با قوت قابضه و مفتح سدد و جاذب اخلاط لزجـه از عمـق بدن خصوصاً از مفاصل
و رافع یرقان و سپرز و با صبر جهت عرق النسا ء و نقرس مجرب و با زنجبیل و فلفل بغایت مبهـی ( به حرکت آورنده قوت باه و زیاده کننده ماده آن ) و جهـت مفاصل بسیار مفید و خوردن نیم درهم آن با زنجبیـل و فـودنج ( پونه ) و
زیره و همچنین با شیر تازه دوشـیده و فانیـد تـا سـه روز بغایـت محرک باه و تریاق جمیع مفاصل است خصوصاً در اوقات ریـزش نوازل و ضماد آن با زعفران و تخم مرغ در تسکین درد استخوان و تحلیل اورام صلبه و با شراب جهت اوجاع مفاصل و بـا سـرکه و آب حی العالم نیز مجرب و حمول آن با روغن کهنه گوسفند و یا گاو جهت اسقاط دانه بواسـیر و تسـکین درد آن مجـرب و ذرور
آن مجفف زخمهای کهنه .
مقدار شربت آن : مفرداً با زعفران یک درم و مرکب بـا ادویـه نیم درم تا نیم مثقال .
بدل آن : در اوجاع مفاصل به وزن آن حنا و نصف وزن آن مقل .
مضر معده مضرت بسیار و مورث مغص و مضعف معده و جگر ، مصلح آن کتیرا و شکر و زعفران و باید که در اوجاع مفاصـل بـا هم وزن آن زنجبیل و فلفل که معین و مقوی فعـل آننـد اسـتعمال کرده شود و بوییدن گل آن مفتح سده دماغی و محلل ریـاح و دردسر بارد و رافع اذیت سمیت سیاه و سـرخ آن اگـر کسـی خـورده باشد قی فرمودن با شیر گاو تازه دوشیده و خورانیـدن فـادزهرات
است و حبوب و دوا و سفوفات و مطبوخات و معاجین سورنجان
در قرابادین مذکور شد .
طبیعت سورنجان در سوم گرم و در دوم خشک
2️⃣🔹مسهل اقسام بلغم از اعضای دور بدن به نسبت سر منظور است. در واقع مسهل اقسام بلغم در اقصی نقاط بدن است و بازکننده انسداد و جاذب اخلاط لزج از عمق بدن خصوصا از مفاصل
3️⃣🔹 خوردن آن با صبرزرد جهت سیاتیک و نقرس مجرب است.
4️⃣🔹خوردن آن با زنجبیل و فلفل برای قوه باء و تسکین درد مفاصا عالیست.
5️⃣🔹خوردن نیم درهم یعنی ۱/۷۵ گرم سورنجان با زنجبیل و پونه و زیره و شکر قرمز و شیر تازه گاو محلی تا سه روز محرک قوه باء و تسکین درد جمیع مفاصل است.
6️⃣🔹. مقدار شربت سورنجان بصورت مفرد با زعفران ۳/۵ گرم و مرکب با ادویه ها از ۱/۷۵ گرم تا ۴/۶ گرم است.
7️⃣🔹 سورنجان مضر معده است و موروث پیچش شکم و باعث ضعف کبد است و مصلح آن کتیرا، شکر و زعفران و باید جهت درد مفاصل با هم وزن آن زنجبیل و فلفل مصرف شود.
2️⃣🔹مسهل اقسام بلغم از اعضای دور بدن به نسبت سر منظور است. در واقع مسهل اقسام بلغم در اقصی نقاط بدن است و بازکننده انسداد و جاذب اخلاط لزج از عمق بدن خصوصا از مفاصل
3️⃣🔹 خوردن آن با صبرزرد جهت سیاتیک و نقرس مجرب است.
4️⃣🔹خوردن آن با زنجبیل و فلفل برای قوه باء و تسکین درد مفاصا عالیست.
5️⃣🔹خوردن نیم درهم یعنی ۱/۷۵ گرم سورنجان با زنجبیل و پونه و زیره و شکر قرمز و شیر تازه گاو محلی تا سه روز محرک قوه باء و تسکین درد جمیع مفاصل است.
6️⃣🔹. مقدار شربت سورنجان بصورت مفرد با زعفران ۳/۵ گرم و مرکب با ادویه ها از ۱/۷۵ گرم تا ۴/۶ گرم است.
7️⃣🔹 سورنجان مضر معده است و موروث پیچش شکم و باعث ضعف کبد است و مصلح آن کتیرا، شکر و زعفران و باید جهت درد مفاصل با هم وزن آن زنجبیل و فلفل مصرف شود.
کلمات دیگر: