کلمه جو
صفحه اصلی

گویش بختیاری

دانشنامه عمومی

گویش بختیاری یا لری بختیاری گویش مردم بختیاری و یکی از گویش های زبان لری است. بختیاری ها جزئی از مردم لر به شمار می آیند که به آن ها لُر بزرگ می گویند و در جنوب غربی ایران ساکن هستند. گویش بختیاری از جمله گویش های جنوب غربی ایران و یکی از گویش های زبان لری به شمار می رود. این گویش لری ۸۶ درصد با لری جنوبی و ۷۸ درصد با لری خرم آبادی شباهت دارد. دانشنامه ایرانیکا گویش بختیاری و زیرشاخه های آن را به همراه گویش های بویراحمدی، کهگیلویه ای و ممسنی دارای اشتراکات زیاد لغوی، مورفولوژی و ویژگی های واج شناسی دانسته و مجموعهٔ این گویش ها را به همراه گویش لری از یک خانواده معرفی نموده است و بر تفاوت آن ها با کردی صحه گذاشته است. .
توجه: دربارهٔ جمع بستن کلمه ها گویش و زبان بختیاری به دو بخش تقسیم می گردد یکی بختیاری های غربی (ساکن الیگودرز و دورود تا نزدیکی های لالی و سردشت و دزفول) برای جمع بستن بیشتر از «ان» که به صورت شکسته «اون-un» یا «اُو-ow» گفته می شود استفاده می کنند. اما سایر بختیاری ها از «یَل» برای نام های نر (مذکر) مانند کُریَل، و از «گَل» برای نام های ماده (مؤنث) مانند دُرگَل و زَنگَل استفاده می کنند و گاهی نیز برای برخی از کلمات از همان «ان» به شکل شکسته استفاده می نمایند. مانند گامیشو (gâmishow) یا گامیشون (gâmishun)، قاطرو یا قاطرون، بُزون. نکته مهم دیگر اینکه گاهی نیز از همان «ان» با حذف «ن» برای جمع بستن استفاده می کنند. مانند مدادا، قاطراو غیره…
لری بختیاری
کتاب با نام بختیاریکا دانشنامه و واژه نامه ایل بختیاری بمنظور ایفای نقش یک منبع مهم اطلاعاتی طی مدت زمان ده سال به رشته تحریر درآمده و شامل کلیه مباحث مربوط به گفتار و زبان بختیاریست که توسط مولف جوان بختیاری، امیر رستمی بابادی تهیه و در اختیار علاقه مندان این حوزه قرار گرفته است.گویش بختیاری مانند دیگر گویش های ایرانی جنوب غربی لهجه های متعددی دارد که به طور کلی از نظر جغرافیایی می توان آن را به چهار نوع گویش تقسیم نمود:
منطقهٔ شرقی که قسمتی از دنبالهٔ رودخانهٔ کارون، شهرهای شمالی و شمال شرقی خوزستان را شامل می شود و همسایهٔ کهگیلویه و بویراحمد نیز است. برای مثال تمام بختیاری ها به «شما» می گویند «ایسا» (isâ) اما در این منطقه «ایشا» (ishâ) می گویند.

پیشنهاد کاربران

ثانیه ای نیس که چش اخو گرم آبه قافله ای واگردی دل زدل سرد آبه
ثانیه ای نیس که ان دل لامسب بار سفر وابنی و خالی از درد آبه
ثانیه ای نیس که پشت اورتارو روشننی با نچه وافتوو لرد آبه

ثانیه ها می نبت دقیقه ها کشته بت ثانیه های بی تو خدا نکه بشته بت

ثانیه ای نیس که دلو واخون نبه تپ تپ وا لونه نزه یا پشیمون نبه
ثانیه ای نیس که دل ته دور نگردی شیرین خوا که نزه و لیلی مجنون نبه
ثانیه ای نیس که تی کویر عشقت تشنه جنی دم تکی هو دل پریشون نبه

ثانیه ها می نبت دقیقه ها کشته بت ثانیه های بی تو خدا نکه بشته بت

ثانیه ای نیس که نه تی ام دم خونت گلخوننوتش نگلی مو نبم دیوونت
ثانیه ای نیس که چشیات میاد چه مست و خراب تو نبم مارکی میخونت
ثانیه ای نیس که خرسی از چش دل تک نکه و تی پستا پر نکه پیمونت

ثانیه ها می نبت دقیقه ها کشته بت ثانیه های بی تو خدا نکه بشته بت


کلمات دیگر: