کلمه جو
صفحه اصلی

ماگما

دانشنامه عمومی

به مواد مذاب درون زمین که بسیار گرم بوده و تحت فشار شدید در زیر پوستهٔ زمین قرار گرفته اند ماگما یا تَفتال می گویند. ماگما ممکن است از طریق شکستگی ها و سایر نقاط ضعیف پوستهٔ زمین بالا آمده و به صورت گدازه (لاوا) در سطح زمین جریان یابد.ماگما سنگ های گداخته ای هستند که اغلب در اتاقک مذابی در زیر رویه زمین قرار دارند و بر اثر فشار کم و دمای بالا به صورت نیمه جامد و گاه حتی مایع هستند. ماگما در دمای میان ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد پدید می آید. ماگما پس از رسیدن به سطح زمین و گدازه شدن به مرور سرد شده و توده هایی از سنگ های همچون بازالت را پدید می آورند.
واژه های مصوّب فرهنگستان تا پایان سال 1389 (مجموع هشت دفتر فرهنگ واژه های مصوّب فرهنگستان)
Hess, P.C.; 1989: Origin of Igneous Rocks, Harvard University Press, Cambridge.
Press, F.; Siever, R.; Grotzinger, J. & Jordan, T.H.; 2003: Understanding Earth, Freeman & co (چاپ چهارم), ISBN 0-7167-9617-1.
Thompson, G.R. & Turk, J.; 1997: Introduction to Physical Geology, Brooks Cole (جاپ دوم), ISBN 0-03-024348-3.
Winter, J.D.; 2001: An introduction to igneous and metamorphic petrology, Prentice-Hall, ISBN 0-13-240342-0.
در زمین شناسی به سنگ های حاصل از انجماد مواد گداخته، سنگ های آذَرین می گویند. فرایند تشکیل و حرکت ماگما و تبدیل آن به سنگ آذرین را فعالیت ماگمایی می گویند.
سنگ های آذرین به دو بخش سنگ های آذرین درونی و سنگ های آذرین بیرونی تقسیم می شوند. سنگ های آذرین بیرونی حاصل فرایند آتشفشانی و بیرون ریختن مواد مذاب از دهانهٔ آتشفشان است اما سنگ های آذرین درونی حاصل فرایند ماندن ماگما در آشیانه و سرد شدن آهستهٔ آن می باشد.
ماگما از مایعی تشکیل شده که سیلیکات است و گران روی زیادی دارد و با گاز و مواد فرّار همراه است. گدازه،ماگمایی است که مواد فرّار خود را از دست داده باشد. ماگماها ممکن است کاملاً مایع یا نیمه متبلور باشند. گدازه ها معمولاً نیمه متبلورند زیرا محتوی بلور و کانی هایی هستند که نقطه ذوب یا انجماد بالاتر دارند. این بلورها یا مستقیماً از ماگما متبلور شده اند یا کانی های دیرگداز سنگ مادر ماگما هستند که از سنگ مادر جدا شده و به داخل ماگما افتاده اند.

مواد داغ و مذابی که در زیر پوستهٔ زمین تحت فشار شدید قرار گرفته اند.


دانشنامه آزاد فارسی

ماگْما (magma)
سنگ مذاب، خواه زیر سطح سیّاره یا روی آن. موجب تشکیل سنگ آذرینمی شود. گدازهماگمایی است که با فشار به سطح زمین راه یافته باشد.

پیشنهاد کاربران

ماگما ( magma ) :[صنعت قند]مخلوطی از کریستال و شربت.


کلمات دیگر: