کلمه جو
صفحه اصلی

مالایایی

دانشنامه آزاد فارسی

مالایایی (Malay)
(یا: مالزیایی) هریک از اقوام ساکن در شبه جزیره و مجمع الجزایر مالایا. شماری از آنان در جنوب تایلند و نواحی ساحلی سوماتراو بورنئو نیز زندگی می کنند. زبان این مردمان به شاخۀ غربی خانوادۀ زبانی آسترونزی تعلق دارد. فرهنگ مالایایی براثر مهاجرت اقوام سیامی، جاوه ای، هندو، بوگینیو مینانگ کابائوغنی شده است. کشت برنج آبی از قرن پنجم در جزیره رواج یافت. امروزه اکثریت مالایایی ها در روستاهایی زندگی می کنند که با باغ ها و مزارع آبیاری شدۀ برنج محصور شده اند. بسیاری از محصولات کشاورزی مالایا (نظیر نارگیل، آناناس، قهوه، کائوچو و دام) برای بازار جهانی تولید می شود و بسیاری ازمالایایی ها به ماهی گیری در سواحل، تجارت دریایی و کار در معادن نیز اشتغال دارند. خانه های چوبی آنان به گونه ای ساخته شده است که می توان قطعات آن ها را از هم جدا و در محل جدیدی برهم سوار کرد. مالایایی ها بَلَم های دکل دار و کشتی های دریایی چوبی نیز می سازند. مالایایی ها هندو مذهب بودند، اما در فاصلۀ قرون ۱۳ـ۱۷م به اسلام گرویدند. امروزه اکثریت آنان مسلمان سنی اند، اما اقلیت های قومی آنیمیستو تعدادی مالایایی مسیحی نیز وجود دارند. با این وصف، هنوز هم کیش ارواح محافظ در برخی از مناطق مالایا رایج است و قانون عرفی یا ادت، اهمیت زیادی دارد. مالایایی ها سنت نمایش سایه دارند، که در آن از عروسک های چرمی نقاشی شده استفاده می کنند. نوعی روش دفاع از خود با نام سیلتنیز در میان آنان دیده می شود. هنرهای دستی مالایایی ها، کارهای ظریف نقره و پارچه های دستباف را شامل می شود.
تاریخ. تاریخ اولیه و منشأ مالایایی ها روشن نیست. به نظر می رسد که مرکز عمدۀ قدرت مالایایی، سوماترا بوده است که با نام سری ویجایهمعروف بود و پایتخت آن، پالِمبانگ، شهرت داشته است. سپس زیر نفوذ شدید فرهنگ هند قرار گرفتند و هندو شدند. در ۸۰۰م، پادشاهی آنان بر شبه جزیرۀ مالایا حاکم شد و در قرن ۱۳م قلمرو پادشاهی دیگری به نام توماسیک (سنگاپور) را بنیاد گذاشتند. در قرن ۱۴م سریویجایه و توماسیک به تسخیر امپراتوری جاوه ای درآمدند، و حاکم شکست خوردۀ توماسیکناچار شد پادشاهی مالایایی دیگری در مالاکابرپا کند. زمانی که در قرن ۱۶ پرتغالی ها مالاکا را تسخیر کردند، سلطان مالایایی از آن جا به شبه جزیرۀ مالایا گریخت و پادشاهی ریائو جوهورهرا بنیاد نهاد.


کلمات دیگر: