شهرستان ملایر

مختصات: ۳۴°۱۷′۴۶″شمالی ۴۸°۴۹′۳۱″شرقی / ۳۴٫۲۹۶۱۰۴۳°شمالی ۴۸٫۸۲۵۱۷۱۷°شرقی / 34.2961043; 48.8251717شهرستان ملایر یکی از شهرستان های استان همدان ایران است که دارای فرمانداری ویژه می باشد. ادارات ملایر هم به معاونت سازمان و ادارات کل ارتقاء پیدا کرده اند. مرکز این شهرستان، شهر ملایر است. این شهرستان پس از همدان بزرگ ترین شهرستان استان همدان است. شهرستان ملایر به دلیل داشتن زمین های کشاورزی گسترده، جمعیت روستایی زیادی دارد. شهرستان ملایر از شمال به شهرستان های همدان و تویسرکان، از غرب به شهرستان نهاوند در استان همدان محدود است. همچنین این شهرستان از جنوب به شهرستان بروجرد در استان لرستان و از شرق به شهرستان اراک در استان مرکزی محدود می شود. زبان غالب اهالی این شهرستان زبان فارسی است و همچنین بالغ بر ۷۵ درصد جمعیت این شهرستان از اقوام فارس می باشند.
بخش مرکزی
ازناو
دهستان جوزان
دهستان حرم رودعلیا
دهستان موزاران
دهستان کوه سرده
از حیث دانشگاه ها و مراکز آموزشی ملایر دارای ۱۳ دانشگاه مستقل می باشد و بالغ بر ۳۰٫۰۰۰دانشجو و ۶۰۰ نفر عضو هیئت علمی در آن به تحصیل، آموزش و پژوهش مشغولند. ملایر تنها شهرستان در غرب کشور است که دانشگاه ملی مستقل از مرکز استان دارد. دانشگاه ملی ملایر یکی از مجهزترین دانشگاه های ایران است که در حال حاضر پذیرای بالغ بر ۶۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف است..
شهرستان ملایر با وسعتی معادل ۳۴۱۰ کیلومتر مربع در جنوب شرقی استان همدان واقع شده است این شهرستان بادارا بودن ۶ شهر (ملایر، سامن، ازندریان، جوکار، زنگنه، اسلام شهر آق گل ،) ۴بخش (مرکزی، سامن، جوکار، زند) و ۱۵ دهستان و ۲۲۰ روستای دارای سکنه، حدود ۲۸۸٬۰۰۰ نفر را در خود جای داده است که بیش از ۱۸۱٬۰۰۰ نفر آن در شهر ملایر سکونت دارند. وسعت شهرستان نسبت به کل استان ۴۷٫۱۶ درصد، سهم جمعیتی آن نسبت به جمعیت استان ۷۰٫۱۷ درصد، و تراکم نسبی جمعیت در این شهرستان ۵٫۹۲ نفر در کیلومتر مربع است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهرستان ۲۹۰٬۱۳۷ نفر (در ۸۹٬۷۶۲ خانوار) بوده است.