کلمه جو
صفحه اصلی

فشگلدره

دانشنامه عمومی

فشگلدره یا پشگلدره نامی است که از قدیم الایام بر منطقه ای در شمال شهر آبیک اطلاق گردیده است. این منطقه در استان قزوین واقع شده و در همسایگی طالقان قرار دارد. فشگلدره در گذشته از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار بوده است. علی رغم اهمیت تاریخی این منطقه، نام فشگلدره در آخرین تقسیمات استان قزوین جایی ندارد. نیمی از آبادی های فشگلدره در دهستان زیاران و نیمی دیگر در دهستان کوهپایه شرقی جای گرفته اند. روستای زیاران مرکز فشگلدره است.
عطاملک جوینی در کتاب تاریخ جهانگشا که متعلق به سال ۶۸۵ هـ ق می باشد، وقتی از هجوم لشکر مغول به قلاع الموت سخن می گوید از این موضع به بیسِکِلهْ دِزْ یاد کرده است. گاهی نیز از واژه فِسْکِزْ و بِسْکِر و بِیسْکِه دِزْ استفاده نموده است. عبدالوهاب قزوینی محشی کتاب تاریخ جهانگشای جوینی با مطابقت نسخ مختلف احتمال قوی داده است که مقصود همان فشگلدره کنونی است. وی چنین می نویسد:
«بظنّ غالب بل بنحو قطع و یقین ... هر سه یکی است و هر سه صور مختلفه نام یک محل می باشد ... و همه همان پشکل درّه معروف طالقان می باشد و این صور مختلفه متنوّعه همه اسامی مسمّای واحدی است بدون هیچ شبهه ... و پشگل درّه که در نزهةالقلوب حمدالله مستوفی نز عیناً به همین املاء مسطور و اکنون (زمان ثبت حواشی توسط قزوینی) نیز به همین اسم باقی است. (ولی گاهی در نوشتجات رسمی آنرا فشگل دره، با فاء به جای باء فارسی نیز نویسند)، ناحیه معروفی است از توابع قزوین واقع در جنوب غربی طالقان و مشرق قزوین، و با بلوک کوهپایه معا یکی از تقسیمات حکومتی قزوین محسوب است».
نام فشگلدره در جامع التواریخ با واژه پیشکله و در مختصرالدول با واژه بیشگام آمده است.فشگل دره از فشگل یا پشگل و دره ترکیب یافته است. از آنجایی که پشگل در لغت فارسی سرگین گوسفند را گویند بنابراین به احتمال قوی می توان گفت که این دره یا منطقه محل مناسب برای چرا و نگهداری دام بوده و دامپروری در آن رونق داشته است. قزوینی نیز می نویسد:


کلمات دیگر: