کلمه جو
صفحه اصلی

امیراصلان خان نظام الدوله

دانشنامه عمومی

امیراصلان خان نظام الدوله (۱۲۵۰–۱۳۱۷) همچنین ملقب به نظام السلطان از رجال دوره مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه، احمدشاه و رضا شاه است.
امیراصلان خان پسر میرزا محمدخان موقرالدوله پسر میرزا آقاخان نوری بود. مادر او شرف الدوله یگانه دختر ابراهیم خان نظام الدوله بود و ثزوت فراوانی به میراث برد که میان دو پسرش یعنی امیراصلان خان و مویدهمایون تقسیم شد. امیراصلان خان ابتدا «نظام السلطان» لقب داشت و از اجزای خلوت و محارم مخصوص مظفرالدین شاه قاجار به شمار می آمد و از آنجایی که بارها به اروپا سفر کرده بود، افکار مترقی داشت و طرفدار برقراری حکومت مشروطه بود. به همین خاطر عین الدوله، نخست وزیر مستبد آن زمان، با او دشمنی می ورزید و نهایتاً دستور داد او و شکرالله خان صدری (ملقب به معتمدخاقان) را به فلک بستند و از دربار راندند. نظام السلطان چندی بیکار بود تا با توسل به افراد مختلف سرانجام مورد عفو مظفرالدین شاه قرار گرفت و به حکومت مازندران تعیین شد، که نوعی تبعید محترمانه بود.
از آن جا که نظام السلطان ثروت فراوان داشت، برخلاف سایر حکام به دنبال دزدی از مال رعایا و رشوه گیری نبود، به همین دلیل در مازندران خوب کار کرد و مورد توجه مردم قرار گرفت. با هزینه شخصی بعضی بناهای عام المنفعه احداث کرد و در مواقع مقتضی به بسیاری از رعایا که بر اثر سیل دارایی خود را از دست داده بودند، کمک مالی می کرد. در دوره سوم مجلس شورای ملی که در زمان سلطنت احمدشاه بود، از طرف مردم بابل به نمایندگی انتخاب شد و در تهران از احمدشاه لقب نظام الدوله گرفت و لقب قبلی خود را پسرش غلامعلی خان منتقل کرد. با آغاز جنگ جهانی اول مجلس تعطیل شد و نظام السلطان به قم و از آنجا به ساوه رفت تا با قشون روس جنگ کند. از ساوه به کرمانشاه عزیمت کرد و چون به تهران بازگشت حکومت بروجرد و لرستان را به او واگذار کردند که حدود دو سال طول کشید. در طول این حکومت نیز به عمران و آبادی پرداخت و مردم از او بسیار راضی بودند. سپس به حکومت همدان منصوب شد.
در انتخابات دوره چهارم مجلس که انتخابات آن در دوره رئیس الوزرایی وثوق الدوله آغاز شد، نظام السلطان برای بار دوم از طرف مردم بابل به نمایندگی انتخاب شد و در مجلس از وزنه های مهم بود و چندی نیز در هیئت رئیسه کار می کرد. آخرین سمت دولتی او والی گری سیستان و کرمان بود که حدود دو سال به طول انجامید.


کلمات دیگر: