استاد بزرگ عنوانی برای بازیکنان بسیار قوی شطرنج است که توسط فدراسیون جهانی شطرنج به آنان اعطا می شود. به غیر از قهرمان جهان شدن، استاد بزرگ، بالاترین عنوانی است که یک بازیکن شطرنج می تواند به آن دست پیدا کند.
درجه دیگری با نام استاد بزرگ زنان وجود دارد که مخصوص شطرنج بازان زن است اما زنان می توانند درجه استاد بزرگ را هم کسب کنند. تا سال ۱۹۷۸ هیچ زنی به این درجه دست نیافته بود. در این سال نونا گاپرینداشویلی قهرمان شطرنج زنان جهان با تصمیم ویژه فدراسیون جهانی شطرنج، به این عنوان نائل آمد. سوزان پولگار در سال ۱۹۹۱ هم نخستین زنی شد که با طی مراحل انتخابی به این عنوان دست می یابد. از سال ۲۰۰۰ تاکنون معمولاً شطرنج بازانی که در ده رتبه اول رنکینگ فیده بین زنان قرار دارند این درجه را نیز کسب کرده اند.
امروزه به کسی استادبزرگ شطرنج گفته می شود که به ریتینگ دست کم ۲۵۰۰ رسیده و در دو تورنمنت بین المللی که از شرایط خاصی (حضور استاد بزرگان دیگر، تعداد مسابقات و میانگین ریتینگ شرکت کنندگان و…) برخوردارند، امتیاز مطلوبی را که به نُرم استادبزرگی معروف است، نیز به دست آورده باشد. این عنوان هم چنین به قهرمان جوانان جهان (زیر ۲۰ سال)، قهرمان شطرنج زنان جهان و قهرمان پیش کسوتان جهان و ۱۶ نفر اول جام جهانی شطرنج هم در صورتی که پیش از آن این درجه را کسب نکرده باشند، اعطا می شود.
در سال ۱۸۳۸ برای نخستین بار، عبارت استادبزرگ توسط یک خبرنگار به شطرنج باز درگذشته، ویلیام لوئیس اطلاق شد. در مسابقات جهانی سال ۱۹۰۷ در آلمان، عنوان استادبزرگ (به آلمانی Großmeister) به برندگان مسابقه داده شد. همچنین مسابقات ۱۹۱۲ اسپانیا نیز «رویداد تعیین استادبزرگ» نامیده شده بود. در سال ۱۹۱۴ بنابر برخی گزارش ها تزار نیکلای دوم به شرکت کنندگان در تورنمنت سن پترزبورگ درجه استادبزرگ را به طور رسمی اعطا کرد. هم چنین فدراسیون های گوناگون شطرنج در کشورهای مختلف، تا پیش از سال ۱۹۵۰ بارها از این عبارت به صورت غیررسمی استفاده می کردند.
درجه دیگری با نام استاد بزرگ زنان وجود دارد که مخصوص شطرنج بازان زن است اما زنان می توانند درجه استاد بزرگ را هم کسب کنند. تا سال ۱۹۷۸ هیچ زنی به این درجه دست نیافته بود. در این سال نونا گاپرینداشویلی قهرمان شطرنج زنان جهان با تصمیم ویژه فدراسیون جهانی شطرنج، به این عنوان نائل آمد. سوزان پولگار در سال ۱۹۹۱ هم نخستین زنی شد که با طی مراحل انتخابی به این عنوان دست می یابد. از سال ۲۰۰۰ تاکنون معمولاً شطرنج بازانی که در ده رتبه اول رنکینگ فیده بین زنان قرار دارند این درجه را نیز کسب کرده اند.
امروزه به کسی استادبزرگ شطرنج گفته می شود که به ریتینگ دست کم ۲۵۰۰ رسیده و در دو تورنمنت بین المللی که از شرایط خاصی (حضور استاد بزرگان دیگر، تعداد مسابقات و میانگین ریتینگ شرکت کنندگان و…) برخوردارند، امتیاز مطلوبی را که به نُرم استادبزرگی معروف است، نیز به دست آورده باشد. این عنوان هم چنین به قهرمان جوانان جهان (زیر ۲۰ سال)، قهرمان شطرنج زنان جهان و قهرمان پیش کسوتان جهان و ۱۶ نفر اول جام جهانی شطرنج هم در صورتی که پیش از آن این درجه را کسب نکرده باشند، اعطا می شود.
در سال ۱۸۳۸ برای نخستین بار، عبارت استادبزرگ توسط یک خبرنگار به شطرنج باز درگذشته، ویلیام لوئیس اطلاق شد. در مسابقات جهانی سال ۱۹۰۷ در آلمان، عنوان استادبزرگ (به آلمانی Großmeister) به برندگان مسابقه داده شد. همچنین مسابقات ۱۹۱۲ اسپانیا نیز «رویداد تعیین استادبزرگ» نامیده شده بود. در سال ۱۹۱۴ بنابر برخی گزارش ها تزار نیکلای دوم به شرکت کنندگان در تورنمنت سن پترزبورگ درجه استادبزرگ را به طور رسمی اعطا کرد. هم چنین فدراسیون های گوناگون شطرنج در کشورهای مختلف، تا پیش از سال ۱۹۵۰ بارها از این عبارت به صورت غیررسمی استفاده می کردند.
wiki: استادبزرگ شطرنج