کلمه جو
صفحه اصلی

سد نقطه ای

دانشنامه عمومی

سد نقطه ای (انگلیسی: Point bar) یا سد شنی پیچان رودی عارضه ای رسوبی است که از انباشت آبرفتها در بخش درونی خمیدگی آبراهه ها و پیچان رودها و در زیر شیب لغزش تشکیل می شود. سدهای نقطه ای در بسیاری از جریان های رودخانه ای بالغ یا پیچان رودها یافت می شود. این اشکال هلالی شکل بوده و در داخل انحنای رودخانه شکل می گیرد و اغلب شبیه جزیره های رودخانه ای است.
سد شنی
رسوب رودخانه ای
جریان حلزونی
دریاچه طوقی
جریان ثانویه
جریان ثانویه
پیچاب
سدهای نقطه ای از رسوباتی تشکیل شده که دارای جورشدگی مناسب بوده و معمولاً نشان دهنده ظرفیت کلی آبراهه است. این سدها دارای شیب بسیار ملایم بوده و ارتفاع آن ها به ارتفاع سطح آب بسیار نزدیک است. با توجه به سطح توپوگرافی تقریباً هموار سدهای شنی و سرعت کم آب در سدهای نقطه ای کم عمق، این عوارض اغلب مانعی برای قایق رانی و حمل الوار محسوب می شوند. سدهای نقطه ای همچنین به دلیل خطر سیل ناگهانی برای توقف و اقامت مناسب نیستند، زیرا حتی افزایش چند سانتی متری سطح آب می تواند تمام آن را به زیر آب فرو ببرد.
تفاوت سد نقطه ای و کناره بریده در این است که سدهای نقطه ای بر اثر رسوب گذاری تشکیل می شوند در حالی که کناره های بریده یک عارضه فرسایشی است.
شکل گیری سد نقطه ای به دلیل جابه جایی و چرخش ماسه، شن و سنگ های کوچک در امتداد کف آبراهه توسط جریان ثانویه آب است.


کلمات دیگر: