کلمه جو
صفحه اصلی

سد کجکی

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۲°۱۶′۵۸″ شمالی ۶۵°۰۳′۳۷″ شرقی / ۳۲.۲۸۲۷۸° شمالی ۶۵.۰۶۰۲۸° شرقی / 32.28278; 65.06028 سد کَجَکی (به فارسی دری: بند برق کجکی، به پشتو: کجکی بند) یکی از دو سد اصلی برق آبی در ولایت (استان) هلمند افغانستان است.
این سد بر روی رود هیرمند بسته شده است و در فاصلهٔ ۱۶۱ کیلومتری شمال باختری شهر قندهار قرار دارد. کارکرد این سد برای آبیاری ۱۸۰۰ کیلومتر مربع از زمین های خشک و هم چنین تولید برق است. ظرفیت آبگیری این سد 2.8 میلیارد متر مکعب است یعنی یک سوم ذخیره دریاچه هامون بلندای این سد ۱۰۰ متر، پهنای آن ۲۲۹۰ متر و ظرفیت تخلیهٔ آن ۱٫۲ میلیون متر مکعب است. سد کجکی آب خیز اصلی حوضه سیستان است.
آب های روان شده از این سد تا ۵۰۰ کیلومتر به سوی پایین دست، در کانال های کشاورزی منطقه جریان می یابد. در طی سال های گذشته به جهت خشک سالی در افغانستان به عنوان سرچشمه آب هیرمند با بسته شدن دریچه های سد کجکی و کاهش ورودی آب به هیرمند در ایران در بین دو کشور اختلافاتی بروز کرد. بنا بر قراردادی که میان ایران و افغانستان بسته شده مازاد آب از این سد باید همواره در جریان باشد تا سهم منطقه سیستان ایران به این منطقه برسد. بسته شدن کامل سد کجکی و کم رسیدن سهم سیستان در زمان طالبان از مسائل مورد مناقشه میان دو کشور بوده است. و در حال حاضر در سال 2014 یکی از عوامل اصلی خشکیدن تالاب بین الملی هامون و ایجاد مشکلات فراوان برای مردم منطقه سیستان انتقال آب دریاچه هامون به دیگر شهرها مثل زاهدان است و آبی که باید در دریاچه هامون ذخیره شود برای مصارف کشاورزی و آشامیدنی به زاهدان پمپاژ میشود.


کلمات دیگر: