هلیت

مصدرصناعی است مرکب ازهل وئیت یعنی پرسش کردن ازمطلب ((هل ) )وسوال ازمطلب هل یعنی سوال ازاصل وجود شیئ یاسوال ازوجودصفتی برای شیئی . بنابراین هلیت دوقسم بود. ۱- بسیطه : یعنی پرسش از اصل وجودشیئی مانند: آیافرشته هست . ۲- مرکبه : یعنی پرسش ازوجودصفتی برای شیئی است مانند: آیافرشتهناطق است ? قسم اول مفادکان تامهاست وبالطبع مقدم برقسم دوم است که مفاد کان ناقصهرا میرساندوهردوقسم ازاصول مطالب بشمارست . زیرااساس مطالب سهقسم بود : مطلب : هل ومطلب ((ما ) )ومطلب ((لم ) ) وهریک دوقسم بود بسیط ومرکب . چنانکه حاج ملاهادی سبزواری گوید: اس المطالب ثلاث. علم مطلب ما مطلب هل مطلب لم . ) )

(هَ یَّ ) [ ع . ] (مص ل . ) مصدر صناعی است مرکب از هل و ئیت یعنی پرسش کردن از مطلب «هل » و سؤال از مطلب هل یعنی سؤال از اصل وجود شی ء یا سؤال از وجود صفتی برای شی ء.