نخبه

نخبگان یا اِلیتان به معنای بخش برگزیده ای از یک جامعه است که از نظر قابلیت ها یا توانایی ها برتر از بقیه جامعه دانسته می شود. در جامعه شناسی و فلسفه سیاسی به گروه کوچکی از مردم گفته می شود که با قرار گرفتن در رأس «هرم منزلت اجتماعی» و «امتیازات»، کنترل سهم نابرابر بزرگی از قدرت سیاسی یا ثروت را در اختیار دارند.
نظریه نخبه
ایوب نوروزی عسکری از محققین علوم سیاسی و تاریخ معاصر به نقل از سی. رایت میلز در کتاب خود نخبگان قدرت به سال ۱۹۵۷ می نویسد: «این حلقه های سیاسی، اقتصادی، و نظامی که مجموعه پیچیده ای از گروه های منطبق بر هم و کوچک اما غالب و مسلط هستند، در تصمیم گیری هایی شریکند که تأثیرشان دست کم در سطح ملی است.» میلز بیان می کند که نخبگان قدرت جایگاه والای متقابل دیگر نخبگان را در جامعه به رسمیت می شناسند. «به عنوان یک اصل، آن ها یکدیگر را می پذیرند، یکدیگر را درک می کنند، با یکدیگر ازدواج می کنند و حتی اگر همراه با یکدیگر هم نباشد، مانند یکدیگر فکر و کار می کنند.» او نقش آموزش و پرورش را بسیار مهم می داند و می گوید اعضای جوان طبقه بالا به مدرسه های برجسته می روند که نه تنها در دانشگاه های معتبر مانند هاروارد، ییل، و پرینستون را بر آن ها می گشاید، ورود آن ها به باشگاه های اختصاصی دانشگاه ها را آسان می کند. ورود به این باشگاه ها نیز عضویت در باشگاه های اجتماعی مهم شهرهای بزرگ را در پی دارد که دروازه ای است به سوی شغل های برتر.
شاید در وهلهٔ اول به نظر برسد نخبه گر چه در راس هرم شایستگی قرار دارد اما فاصلهٔ آن با گروههای بعدی چندان زیاد نیست و لذا تفاوت آن ها به همان میزان اختلاف آن ها در مثلاً نمرات کسب شده در یک مبحث می باشد.
برای درک آنکه در چه مواردی یک نخبه بهترین گزینه برای انجام یک کار می باشد به یک مثال توجه نمایید:

نُخبه (elite)
گروهی کوچک از صاحبان قدرت در جامعه که از امتیازات و منزلتی بیش از دیگران برخوردارند. افراد ممکن است به لحاظ فرهنگی نخبه باشند یا از حیث تحصیلی، مذهبی، اجتماعی و سیاسی. نخبگان سیاسی را «صاحبان نفوذ» و «کانون های قدرت» نیز می نامند. نحوۀ دستیابیِ نخبگان به قدرت، بهره گیری، حفظِ آن و نیز وجوه تمایز آنان از بقیۀ اعضای جامعه، از موضوع های مطرح در جامعه شناسی به شمار می رود.