مترادف حاکی : بیانگر، حکایتگر، دال، مبنی، مشعر، داستان سرا، داستان گو، قصه گو
برابر پارسی : گویا، بازگوینده، نشان گر، نمایان گر
حاکی
مترادف حاکی : بیانگر، حکایتگر، دال، مبنی، مشعر، داستان سرا، داستان گو، قصه گو
برابر پارسی : گویا، بازگوینده، نشان گر، نمایان گر
فارسی به انگلیسی
indicating, stating
emblematic, like
فارسی به عربی
دلالی , معبر
عربی به فارسی
گرامافون , دستگاه حبس صدا
مترادف و متضاد
رسا، حاکی، پر معنی، اشاره کننده
رمزی، کنایه ای، حاکی، دال بر، علامت دار، نشان دار، نمادین، نمادی
معطر، بودار، حاکی
دلالت کننده، اخباری، نشان دهنده، حاکی، اشاره کننده، دال بر، مشعر بر
مشعر، حاکی
رمزی، نشانه، حاکی، کنایه دار
حاکی، نشانه بیماری، مطابق نشانه بیماری، حاکی از علائم مرض
حاکی، نتیجه رسان، منتج شونده، استنباطی
بیانگر، حکایتگر، دال، مبنی، مشعر
داستانسرا، داستانگو، قصهگو
۱. بیانگر، حکایتگر، دال، مبنی، مشعر
۲. داستانسرا، داستانگو، قصهگو
فرهنگ فارسی
حکایت کننده، روایت کننده، بیان کننده، حکاه جمع
( اسم ) ۱ - حکایت کننده بیان کننده . ۲ - داستان گوی داستانسرا . ۳ - حکات . یا حاکی ماورائ. آنچه که از ورای آن دیدن اشیائ ممکن باشد مقابل حاکی ماورائ .
( اسم ) ۱ - حکایت کننده بیان کننده . ۲ - داستان گوی داستانسرا . ۳ - حکات . یا حاکی ماورائ. آنچه که از ورای آن دیدن اشیائ ممکن باشد مقابل حاکی ماورائ .
فرهنگ معین
[ ع . ] (اِفا. ) حکایت کننده ، بیان کننده .
لغت نامه دهخدا
حاکی. ( ع ص ) نعت فاعلی از حکایت. حکایت کننده. روایت کننده. نقل آورنده. گزارنده. ناقل. محدث. راوی. خبرگزار. آگاهی دهنده. نقل کننده. ج ، حکاة.
- حاکی از ؛ دلیل بر. حاکی از فلان امر بودن ؛ انباء از آن یعنی معنی و فحوی و مستنبط از آن این است :
نامه دوست حاکی از دل اوست
دوست را چیست به ز نامه دوست ؟
زآنکه شد حاکی ز جمله نقشها.
- امثال :
لیس علی الحاکی من حرج ؛ بر حکایت کننده حرج نباشد. نقل کفر، کفر نیست. ( از مسائل کلامی ). متکلمین فرق مختلف چندین کتاب بعنوان الحکایة و المحکی نوشته اند، از آن جمله است ابومحمد جعفربن مبشر معتزلی متوفی به سال 234 هَ. ق. ( الانتصار ص 81 ) و ابوالفتح عثمان بن جنی ، نحوی معروف ، متوفی به سال 392، که علم الهدی سید مرتضی بر آن ردّ نوشته ( فهرست طوسی ص 220 ) ( روضات ص 466 ) و ابن قتیبه دینوری ( 213-276 ) که شیخ مفید آنرا رد کرده ( فهرست طوسی ص 315 ) و نجاشی نقضی در همین باب از کتاب عتبی به شیخ مفید نسبت داده ( رجال نجاشی ص 286 )، و آن شاید اشتباه باشد و مقصوداز حکایت نقل قول غیر است به همان شکلی که او آورده است ، بر سبیل حکایت بدون افزایش یا کاهش ( مجمعالبحرین ص 32 )، و در این صورت بر حکایت کننده ( حاکی ) راجع به مضمون و مطلب حکایت بحثی وارد نیست ، و اگر حرجی باشد بر کسی است که حکایت از او شده ( محکی عنه ) چنانکه سیدمرتضی ، ابن راوندی را در نقل و حکایت اهل مذاهب چون او آنها را فقط بر سبیل حکایت آورده است مقصر نمی شمارد، ولی جاحظ را برخلاف وی چون اظهار تعلق و عقیده به حکایت خود کرده خطاکار میداند. ( شافی ص 13 ) ( خاندان نوبختی چ تهران 1311 هَ. ش. ص 123 ).
- حاکی از ؛ دلیل بر. حاکی از فلان امر بودن ؛ انباء از آن یعنی معنی و فحوی و مستنبط از آن این است :
نامه دوست حاکی از دل اوست
دوست را چیست به ز نامه دوست ؟
سنائی.
آینه بی نقش شد یابد بهازآنکه شد حاکی ز جمله نقشها.
مولوی.
- حاکی صوت ؛ اسمی که آوای چیزی را برساند. اسم صوت .- امثال :
لیس علی الحاکی من حرج ؛ بر حکایت کننده حرج نباشد. نقل کفر، کفر نیست. ( از مسائل کلامی ). متکلمین فرق مختلف چندین کتاب بعنوان الحکایة و المحکی نوشته اند، از آن جمله است ابومحمد جعفربن مبشر معتزلی متوفی به سال 234 هَ. ق. ( الانتصار ص 81 ) و ابوالفتح عثمان بن جنی ، نحوی معروف ، متوفی به سال 392، که علم الهدی سید مرتضی بر آن ردّ نوشته ( فهرست طوسی ص 220 ) ( روضات ص 466 ) و ابن قتیبه دینوری ( 213-276 ) که شیخ مفید آنرا رد کرده ( فهرست طوسی ص 315 ) و نجاشی نقضی در همین باب از کتاب عتبی به شیخ مفید نسبت داده ( رجال نجاشی ص 286 )، و آن شاید اشتباه باشد و مقصوداز حکایت نقل قول غیر است به همان شکلی که او آورده است ، بر سبیل حکایت بدون افزایش یا کاهش ( مجمعالبحرین ص 32 )، و در این صورت بر حکایت کننده ( حاکی ) راجع به مضمون و مطلب حکایت بحثی وارد نیست ، و اگر حرجی باشد بر کسی است که حکایت از او شده ( محکی عنه ) چنانکه سیدمرتضی ، ابن راوندی را در نقل و حکایت اهل مذاهب چون او آنها را فقط بر سبیل حکایت آورده است مقصر نمی شمارد، ولی جاحظ را برخلاف وی چون اظهار تعلق و عقیده به حکایت خود کرده خطاکار میداند. ( شافی ص 13 ) ( خاندان نوبختی چ تهران 1311 هَ. ش. ص 123 ).
فرهنگ عمید
حکایت کننده، روایت کننده، بیان کننده.
فرهنگ فارسی ساره
بازگوینده، نشان گر، نمایان گر
پیشنهاد کاربران
نشان گر
نشان دهنده .
کلمات دیگر: