فرانتس لیست (به آلمانی: Franz Liszt) (تلفظ آلمانی: ) (به مجاری: Ferencz Liszt، و امروزه: Ferenc Liszt) (زادهٔ ۲۲ اکتبر ۱۸۱۱ در شوپرون، مجارستان، اتریشِ کنونی – درگذشتهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۱۸۸۶ در بایرویت، بایرن، آلمان) آهنگساز دورهٔ رمانتیک، نوازندهٔ پیانو، تنظیم کننده، معلم موسیقی، و نویسندهٔ مجار بود.
یک سمفونی فاوست
دانته
پوئم سمفونی های تاسو
اورفه
هاملت
مازپا
آنچه در کوه شنیده می شود
لو پرلود
و پرمتئوس
در ۱۸۱۱ در دهکدهٔ کوچکی به نام دوبوریان نزدیک شوپرون در مجارستان، که امروزه محل شهر رایدینگ در اتریش کنونی است، به دنیا آمد. پدرش آدام لیست (en) (۱۷۷۶–۱۸۲۷) و پدربزرگش مباشر املاکِ دربار کنت استرهازی و هر دو نوازنده بودند. پدربزرگ، پیانو، ویولن و ارگ می زد، و پدر، علاوه بر پیانو، نوازندهٔ ویولنسل و گیتار نیز بود.
لیست، نوازندگی پیانو را از هفت سالگی نزد پدر آموخت و از هشت سالگی در جشن ها و مهمانی های محلی هنرنمایی می کرد. با همین هنرنمایی ها بود که تنی چند از متمولان زادگاهش برآن شدند تا هزینهٔ آموزش موسیقی کودک با استعداد را در وین تأمین کنند، در ۱۸۲۰ که فقط ۹ سال داشت، نخستین کنسرت خود را در ادنبرگ، در همان حوالی املاک استرهازی اجرا کرد، در سال ۱۸۲۱، یعنی همان سالی که ناپلئون مُرد، لیست وارد دومین دههٔ عمر خود شد که سر آغاز دومین مرحلهٔ زندگی اش هم گردید، لیست در دهمین سال از عمر خودش، مجارستان را ترک گفت و تا سی سالگی به آنجا بازنگشت، با این همه شرایط آغازین، اثرات عمیقی روی او گذاشته بود، آدام لیست پدر فرانتس تصمیم گرفته بود که فرزندش را به شهرهای آلمان، پاریس و حتی لندن ببرد، فرانتس در مونیخ، اشتوتگارت، و استراسبورگ نوازندگی کرد و با همان کنجکاوی و همان کف زدن ها که موتسارت شصت سال پیش، مورد استقبال قرار گرفته بود، تحسین شد ولی این تفاوت وجود داشت که لیست ۱۲ساله بود و دوبرابر سن آن موقعِ موتسارت را داشت و کشش نوشتن موسیقی را به خوبیِ اجرای کنسرت نداشت
یوزف هایدن و لودویگ فان بتهوون از دوستان پدرِ فرانتس بودند و پدر با تکیه بر کمک هزینهٔ تحصیل فرزندش از کارفرمایان استرهازی مرخصی گرفت و همراه پسر راهی وین شد، جایی که گفته می شود بتهوون با شنیدن صدای پیانوی کودک بر پیشانی او بوسه زد. فرانتس سال ها بعد در سال های اوج کمال هنری وقتی شنید حمایت مالی کافی در بُن، زادگاه بتهوون، برای ساختن تندیس برنزی آهنگساز نشده، با اجرای شش کنسرت بزرگ در وین و کشیدن صدها تن از مشتاقان به سالن های اجرای برنامه، هزینهٔ بنای یادبود بتهوون را تأمین کرد.
یک سمفونی فاوست
دانته
پوئم سمفونی های تاسو
اورفه
هاملت
مازپا
آنچه در کوه شنیده می شود
لو پرلود
و پرمتئوس
در ۱۸۱۱ در دهکدهٔ کوچکی به نام دوبوریان نزدیک شوپرون در مجارستان، که امروزه محل شهر رایدینگ در اتریش کنونی است، به دنیا آمد. پدرش آدام لیست (en) (۱۷۷۶–۱۸۲۷) و پدربزرگش مباشر املاکِ دربار کنت استرهازی و هر دو نوازنده بودند. پدربزرگ، پیانو، ویولن و ارگ می زد، و پدر، علاوه بر پیانو، نوازندهٔ ویولنسل و گیتار نیز بود.
لیست، نوازندگی پیانو را از هفت سالگی نزد پدر آموخت و از هشت سالگی در جشن ها و مهمانی های محلی هنرنمایی می کرد. با همین هنرنمایی ها بود که تنی چند از متمولان زادگاهش برآن شدند تا هزینهٔ آموزش موسیقی کودک با استعداد را در وین تأمین کنند، در ۱۸۲۰ که فقط ۹ سال داشت، نخستین کنسرت خود را در ادنبرگ، در همان حوالی املاک استرهازی اجرا کرد، در سال ۱۸۲۱، یعنی همان سالی که ناپلئون مُرد، لیست وارد دومین دههٔ عمر خود شد که سر آغاز دومین مرحلهٔ زندگی اش هم گردید، لیست در دهمین سال از عمر خودش، مجارستان را ترک گفت و تا سی سالگی به آنجا بازنگشت، با این همه شرایط آغازین، اثرات عمیقی روی او گذاشته بود، آدام لیست پدر فرانتس تصمیم گرفته بود که فرزندش را به شهرهای آلمان، پاریس و حتی لندن ببرد، فرانتس در مونیخ، اشتوتگارت، و استراسبورگ نوازندگی کرد و با همان کنجکاوی و همان کف زدن ها که موتسارت شصت سال پیش، مورد استقبال قرار گرفته بود، تحسین شد ولی این تفاوت وجود داشت که لیست ۱۲ساله بود و دوبرابر سن آن موقعِ موتسارت را داشت و کشش نوشتن موسیقی را به خوبیِ اجرای کنسرت نداشت
یوزف هایدن و لودویگ فان بتهوون از دوستان پدرِ فرانتس بودند و پدر با تکیه بر کمک هزینهٔ تحصیل فرزندش از کارفرمایان استرهازی مرخصی گرفت و همراه پسر راهی وین شد، جایی که گفته می شود بتهوون با شنیدن صدای پیانوی کودک بر پیشانی او بوسه زد. فرانتس سال ها بعد در سال های اوج کمال هنری وقتی شنید حمایت مالی کافی در بُن، زادگاه بتهوون، برای ساختن تندیس برنزی آهنگساز نشده، با اجرای شش کنسرت بزرگ در وین و کشیدن صدها تن از مشتاقان به سالن های اجرای برنامه، هزینهٔ بنای یادبود بتهوون را تأمین کرد.
wiki: فرانتس لیست