کلمه جو
صفحه اصلی

ورشوسازی

دانشنامه عمومی

ورشوسازی (نیز: قلمزنی ورشو)، هنر و صنعت تولید اشیای فلزی با استفاده از آلیاژ ورشو است. حرفه ورشوسازی در دوره قاجار و پهلوی در برخی شهرهای ایران رواج داشته است و امروزه نیز کارگاه های تولید ورشو به صورت محدود در بروجرد فعال هستند.
استاد رضا رئوفیان
استاد علی میناگر
استاد قریب
استاد رضا گلدوز
استاد محمد باد آور
استاد علیرضا شاددل
استاد ماشاء الله فرخی
ورشوسازی از صنایع دستی مرتبط با فلزات محسوب می شود و با هنر مسگری رابطه و شباهت دارد. بیشتر تفاوت این دو هنر، در جنس ماده اولیه به کار رفته در تولید ظروف است که در مسگری، از فلز مس و در ورشوکاری، از آلیاژ ورشو استفاده می شود. از سوی دیگر، این هنر با حرفه های دیگری چون سماورسازی و دواتگری نیز ارتباط دارد.
ورشو آلیاژی محکم و براق است. محصولات ورشو را می توان به دو دسته کاربردی و هنری تقسیم کرد. هنرمندان ورشوکار عمدتاً این دو دسته را با هم می آمیزند و اشیای تولید شده علاوه بر کاربردی بودن، دارای ویژگیهای هنری نیز هستند. محصول اصلی هنری ورشوکاری، قلمزنی بر روی ورشو است که منجر به تولید محصولاتی در قالب سینی یا تابلوی فلزی می شود. ورشو فلزی سخت است و حکاکی بر روی آن کار دشواری است. تولیدات کاربردی ورشوسازی، شامل ظروف گوناگون مانند قنددان، دوات، کاسه، قابلمه، آفتابه، گلاب پاش، چایدان و سماور می شود.
قدمت ورشوسازی در ایران به دوره صفویه می رسد اما اوج این هنر مربوط به دوره قاجار تا پهلوی است. ورق فلز ورشو که با نام ژرمن سیلور هم شناخته می شود، از آلمان و به ویژه از لهستان وارد می شده است و به همین جهت، هنرمندان ایرانی، نام ورشو را به این فلز دادند و این حرفه، ورشوسازی نام گرفت که اشاره به شهر ورشو، پایتخت لهستان دارد. هنرمندانی از اصفهان، بروجرد و دزفول نخستین بار تولید صنایع ورشویی را با مشاهده سماور و سایر محصولات روسی فراگرافتند. صنعت ورشو سازی در اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی در ایران به ویژه شهرهای دزفول و بروجرد به اوج خود رسید


کلمات دیگر: