به معنی گنگ دژهرج است که بیت المقدس باشد .، بیت المقدس اورشلیم : [ بخشکی رسیدند ( یاران فریدون ) سر کینه جوی به بیت المقدس نهادند روی ] [ چو بر پهلوانی زبان راندند همی گنگ دژ هوختش خواندند . ] [ بتازی کنون خانه پاک خوان بر آورده ایوان ضحاک دان . ] ( شا. بخ . ۵۲ : ۱ ) توضیح بقول نولد که دژ هوخت گنگ دژ است ( فهرست ولف : دژ هوخت گنگ ).
گنگ دژهوخت
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
گنگ دژهوخت. [ گ َ دِ ] ( اِخ ) به معنی گنگ دژهرج است که بیت المقدس باشد. ( برهان ). = گنگ دُژهوخت «فهرست ولف ». گنگ دژهخت ، گنگ دژهوخ = دزهخت = دژهخت گنگ به معنی بیت المقدس :
به خشکی رسیدند سر کینه جوی
به بیت المقدس نهادند روی
چو بر پهلوانی زبان راندند
همی گنگ دژهوختش خواندند
به تازی کنون خانه پاک خوان
برآورده ایوان ضحاک دان.
به خشکی رسیدند سر کینه جوی
به بیت المقدس نهادند روی
چو بر پهلوانی زبان راندند
همی گنگ دژهوختش خواندند
به تازی کنون خانه پاک خوان
برآورده ایوان ضحاک دان.
فردوسی ( شاهنامه چ بروخیم ج 1 ص 52 ).
به قول نلدکه «دژهوخت گنگ » همان «گنگ دژ» است. ( فهرست ولف : دژهوخت گنگ ). ( حاشیه برهان چ معین ). || ( اِ مرکب ) بتخانه. ( برهان ).پیشنهاد کاربران
گنگ دژ هوخت:
دکتر کزازی در مورد واژه ی "گنگ دژ هوخت " می نویسد : ( ( گنگ دژ هوخت که فردوسی آن را همتای پهلوی " بیت المقدس " دانسته است و به " خانه ی پاک " برگردانده است ، نامی است شگرف و شگفتی آفرین . شگفتی و شگرفی این نام از سومین پاره ی آن : هوخت، است . " هوخت " در اوستا هوخْته ، به معنی " خوب گفته شده " ، واژه ای است ویژه که با ریخت اوستایی در پهلوی کاربرد یافته است " هوخت " یکی از سه " بوخت " یا سه پایه ی رستگاری در جهان بینی زرتشتی است که در پارسی به " گفتار نیک " برگردانده شده است . دو " بوخت " دیگر هومَت humat ، در اوستا یی هومته ، به معنی " اندیشه ی نیک " است و هوورشت huwaršt ، در اوستایی هوَرْشته ، به معنی " کردار نیک " .
" هوخت " در نام پهلوی " خانه ی پاک ": " گنگ دژهوخت " ، بی گمان در معنی راستین خویش : گفتار نیک ، به کار نرفته است ؛ زیرا هیچ پیوندی در میانه ی گنگ دژ یا گفتار نیک نمی تواند بود . به گمان ، " هوخت " ، شاید از آن روی که در پارسی واژه ای " تاریک بوده است و معنای آن از یاد رفته ، در معنی سپند و پاک به کار رفته است در برگردان پارسی فردوسی از آن نیز ، " گنگ دژ " نام خانه شمرده شده است و " هوخت " پاک . ) )
( ( که بر پهلوانی زبان راندند
همی "کنگْ دژهوخْت" ش خواندند ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 308. )
دکتر کزازی در مورد واژه ی "گنگ دژ هوخت " می نویسد : ( ( گنگ دژ هوخت که فردوسی آن را همتای پهلوی " بیت المقدس " دانسته است و به " خانه ی پاک " برگردانده است ، نامی است شگرف و شگفتی آفرین . شگفتی و شگرفی این نام از سومین پاره ی آن : هوخت، است . " هوخت " در اوستا هوخْته ، به معنی " خوب گفته شده " ، واژه ای است ویژه که با ریخت اوستایی در پهلوی کاربرد یافته است " هوخت " یکی از سه " بوخت " یا سه پایه ی رستگاری در جهان بینی زرتشتی است که در پارسی به " گفتار نیک " برگردانده شده است . دو " بوخت " دیگر هومَت humat ، در اوستا یی هومته ، به معنی " اندیشه ی نیک " است و هوورشت huwaršt ، در اوستایی هوَرْشته ، به معنی " کردار نیک " .
" هوخت " در نام پهلوی " خانه ی پاک ": " گنگ دژهوخت " ، بی گمان در معنی راستین خویش : گفتار نیک ، به کار نرفته است ؛ زیرا هیچ پیوندی در میانه ی گنگ دژ یا گفتار نیک نمی تواند بود . به گمان ، " هوخت " ، شاید از آن روی که در پارسی واژه ای " تاریک بوده است و معنای آن از یاد رفته ، در معنی سپند و پاک به کار رفته است در برگردان پارسی فردوسی از آن نیز ، " گنگ دژ " نام خانه شمرده شده است و " هوخت " پاک . ) )
( ( که بر پهلوانی زبان راندند
همی "کنگْ دژهوخْت" ش خواندند ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 308. )
کلمات دیگر: