غلتک

حادلة , زلاجة , لفة

( اسم ) ۱ - چوبی گرد و میان سوراخ بزرگ که آن را پایه ارابه کنند ۲ - چوبی گرد که آن را بر بالای چاه بندند و ریسمان را بدان بندند و بیاری وی آب از چاه آسان کشند ۳ - سنگ استوانه شکل که آنرا روی بام غلتانند تا محکم شود و آب باران در آن نفوذ نکند غلتان ۴ - آلتی که برای مسطح کردن خیابانها و کوچه ها به کاربرند ۵ - آلتی که به زمین های شخم زده کشند تا تخمها زیر خاک روند . یا روی غلتک افتادن کاری . براه افتادن آن .

(غَ تَ ) (اِ. ) ۱ - سنگی استوانه ای شکل که روی بام های کاهگلی می غلتانند تا کاهگل سفت و محکم شود، بام غلتان . ۲ - وسیله ای برای تسطیح جاده و هموار ساختن آسفالت تازه خیابان ها. ۳ - چوبی گرد و میان سوراخ که آن را پایة ارابه کنند. ،روی ~ افتادن کنایه از:

غلتک. [ غ َ ت َ ] ( اِ مرکب ) ( از غلت + ک پسوند آلت ) غلطک ، و آن چوبی باشد گرد و میان سوراخ بزرگ ، آن را پایه ارابه کنند، و کوچک آن را بر بالای چاه بندند، و ریسمان را بر بالای آن اندازند و به یاری آن آب را آسان از چاه کشند، و غلطک معرب آن است. ( برهان قاطع ). غلتنک. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). چوبی که بر او رسن بگردد و او را بغلطاند و پایه گردان نیز گویند و غلطان و غلتیده نیز نامند. ( از انجمن آرا ) ( آنندراج ). چوبی که برو رسن بگردد و پایه گردون را نیز گویند. ( فرهنگ رشیدی ). رجوع به غلطک شود.

۱. استوانه ای سنگین وزن از جنس سنگ یا فولاد که برای هموار کردن خاک، آسفالت یا کاهگل به کار می رود، غلتبان.
۲. خودرویی با چرخ های استوانه ای شکل وسنگین که برای تسطیح و هموار ساختن آسفالت تازۀ جاده، خیابان، و امثال آن استفاده می شود.
۳. استوانه ای از جنس فولاد یا چدن که برای نورد کردن به کار می رود.

{roll} [مهندسی بسپار، مهندسی مواد و متالورژی] بشکه یا استوانۀ فلزی یا غیرِفلزی (در صنایع متالورژی، عموماًً فولادی ) که برای نورد کردن به کار می رود * مصوب فرهنگستان اول

رول