اسون ماگنوس اوئن کارلسن (به نروژی: Sven Magnus Øen Carlsen) (زادهٔ ۳۰ نوامبر ۱۹۹۰ در تنسبرگ، نروژ) استاد بزرگ و نابغه شطرنج اهل نروژ است که بازیکن شماره یک رتبه بندی جهانی شطرنج و قهرمان فعلی شطرنج جهان است. ریتینگ اوج او 2882 می باشد که در عین حال بالاترین ریتینگ تاریخ شطرنج نیز محسوب می شود. از سال ۲۰۰۹، او در ۵ سال پیاپی برنده جایزه معتبر اسکار شطرنج شده است.
کارلسن در سن ۱۳ سالگی در رقابت های بلیتز جهان در سال ۲۰۰۴ موفق به شکست آناتولی کارپف و کسب تساوی در برابر گری کاسپاروف (دو قهرمان مشهور جهان) شد، تا رکورد قابل توجهی از خود بر جای بگذارد.
کارلسن در سال ۲۰۰۴ در حالی که ۱۳ سال و ۱۴۸ روز داشت به درجه استاد بزرگی رسید تا به دومین استاد بزرگ جوان در تاریخ شطرنج تبدیل شد. اگر چه در حال حاضر او سومین استاد بزرگ جوان تاریخ شطرنج محسوب می شود.
در لیست ریتینگ نوامبر ۲۰۰۹ فیده، کارلسن با داشتن ریتینگ ۲۸۰۱ فیده به پنجمین بازیکنی تبدیل شد که از مرز درجه ۲۸۰۰ عبور کرده است، و البته با سن ۱۸ سال ۳۶۶ روز جوانترین فردی بود که موفق به ثبت این رکورد شده بود.
کارلسن در ژانویه ۲۰۱۰ با ۱۸ سال سن جوانترین بازیکن تاریخ شطرنج شد که در ردهٔ اول ریتینگ فدراسیون بین المللی شطرنج قرار گرفته است. این رکورد پیش از این در اختیار ولادیمیر کرامنیک بود.
در لیست ریتینگ ژانویه ۲۰۱۳ فیده، کارلسن به درجه ۲۸۶۱ دست یافت و بدین ترتیب رکورد ریتینگ ۲۸۵۱ گری کاسپاروف را که در ژوئیه ۱۹۹۹ ثبت شده بود، شکست.
او در سال ۲۰۱۳ با کسب عنوان قهرمانی جهان در سن ۲۲ سالگی، با چند ماه اختلاف نسبت به سن گری کاسپاروف در رقابت قهرمانی جهان سال ۱۹۸۵، تبدیل به دومین قهرمان جوان تاریخ شطرنج جهان شد. کارلسن در مسابقات ۲۰۱۰ شطرنج کلاسیک در لندن
کارلسن برای اولین بار در مسابقات قهرمانی شطرنج جهان زیر ۱۲ سال در سال ۲۰۰۲ به تساوی دست پیدا کرد. مدتی بعد از آن در مسابقه شطرنج شرکت تاتا به رتبه اول دست پیدا کرد. او در ۱۵ سالگی برنده مسابقات قهرمانی شطرنج نروژ شد و در ۱۷ سالگی در مسابقات شطرنج ۲۰۰۸ کروس ریتینگ ۲۷۳۳ را بدست آورد و عنوان دوم جدول را از آن خود کرد.
کارلسن قهرمان بلیتز جهان در سال ۲۰۰۹ شد. درخشش او در رویداد چندجانبهٔ «مروارید بهار نانجینگ» در سپتامبر و اکتبر ۲۰۰۹ یکی از بهترین نتایج تاریخ شطرنج توصیف شد که وی را به ریتینگ ۲۸۰۱ رساند. کارلسن همچنین قهرمان شطرنج برق آسای جهان در سال ۲۰۰۹ شده است.
او در سال ۲۰۱۳ با فتح تورنمنت انتخابی، توانست حق رویارویی در مقابل ویسواناتان آناند را در رقابت قهرمانی شطرنج جهان در سال ۲۰۱۳ بدست آورد. در این رقابت کارلسن موفق شد با برتری ۶٬۵–۳٬۵ مقابل آناند، ضمن کسب عنوان قهرمانی جهان، به سلطه ۶ ساله آناند بر شطرنج جهان خاتمه دهد.
کارلسن در سن ۱۳ سالگی در رقابت های بلیتز جهان در سال ۲۰۰۴ موفق به شکست آناتولی کارپف و کسب تساوی در برابر گری کاسپاروف (دو قهرمان مشهور جهان) شد، تا رکورد قابل توجهی از خود بر جای بگذارد.
کارلسن در سال ۲۰۰۴ در حالی که ۱۳ سال و ۱۴۸ روز داشت به درجه استاد بزرگی رسید تا به دومین استاد بزرگ جوان در تاریخ شطرنج تبدیل شد. اگر چه در حال حاضر او سومین استاد بزرگ جوان تاریخ شطرنج محسوب می شود.
در لیست ریتینگ نوامبر ۲۰۰۹ فیده، کارلسن با داشتن ریتینگ ۲۸۰۱ فیده به پنجمین بازیکنی تبدیل شد که از مرز درجه ۲۸۰۰ عبور کرده است، و البته با سن ۱۸ سال ۳۶۶ روز جوانترین فردی بود که موفق به ثبت این رکورد شده بود.
کارلسن در ژانویه ۲۰۱۰ با ۱۸ سال سن جوانترین بازیکن تاریخ شطرنج شد که در ردهٔ اول ریتینگ فدراسیون بین المللی شطرنج قرار گرفته است. این رکورد پیش از این در اختیار ولادیمیر کرامنیک بود.
در لیست ریتینگ ژانویه ۲۰۱۳ فیده، کارلسن به درجه ۲۸۶۱ دست یافت و بدین ترتیب رکورد ریتینگ ۲۸۵۱ گری کاسپاروف را که در ژوئیه ۱۹۹۹ ثبت شده بود، شکست.
او در سال ۲۰۱۳ با کسب عنوان قهرمانی جهان در سن ۲۲ سالگی، با چند ماه اختلاف نسبت به سن گری کاسپاروف در رقابت قهرمانی جهان سال ۱۹۸۵، تبدیل به دومین قهرمان جوان تاریخ شطرنج جهان شد. کارلسن در مسابقات ۲۰۱۰ شطرنج کلاسیک در لندن
کارلسن برای اولین بار در مسابقات قهرمانی شطرنج جهان زیر ۱۲ سال در سال ۲۰۰۲ به تساوی دست پیدا کرد. مدتی بعد از آن در مسابقه شطرنج شرکت تاتا به رتبه اول دست پیدا کرد. او در ۱۵ سالگی برنده مسابقات قهرمانی شطرنج نروژ شد و در ۱۷ سالگی در مسابقات شطرنج ۲۰۰۸ کروس ریتینگ ۲۷۳۳ را بدست آورد و عنوان دوم جدول را از آن خود کرد.
کارلسن قهرمان بلیتز جهان در سال ۲۰۰۹ شد. درخشش او در رویداد چندجانبهٔ «مروارید بهار نانجینگ» در سپتامبر و اکتبر ۲۰۰۹ یکی از بهترین نتایج تاریخ شطرنج توصیف شد که وی را به ریتینگ ۲۸۰۱ رساند. کارلسن همچنین قهرمان شطرنج برق آسای جهان در سال ۲۰۰۹ شده است.
او در سال ۲۰۱۳ با فتح تورنمنت انتخابی، توانست حق رویارویی در مقابل ویسواناتان آناند را در رقابت قهرمانی شطرنج جهان در سال ۲۰۱۳ بدست آورد. در این رقابت کارلسن موفق شد با برتری ۶٬۵–۳٬۵ مقابل آناند، ضمن کسب عنوان قهرمانی جهان، به سلطه ۶ ساله آناند بر شطرنج جهان خاتمه دهد.
wiki: ماگنوس کارلسن