اقصی

دورتر، اقاصی جمع
۱ - ( صفت ) دورتر : اقصی نقاط . ۲ - ( صفت ) دور .

(اَ صا ) [ ع . ] ۱ - (ص تف . ) دورتر. ۲ - (ص . ) دور.

اقصی. [ اَ صا ] ( ع ص ) شتر کرانه گوش بریده. ( منتهی الارب ). و مؤنث آن قصواء است. || دور. ج ، اقاصی. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). || ( ن تف )دورتر. ( مهذب الاسماء ) ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ). به نهایت رسیده تر. ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ). دورترین :
باقصای جهان از فروغ تیغش هر روز
همی صلح سگالد دل هر جنگ سگالی.رسد دست تو از مشرق بمغرب
ز اقصای مداین تا بمدین.برآمد بادی از اقصای بابل
هبوبش خاره در و باره افکن.خردمند مردی در اقصای شام
گرفت از جهان کنج غاری مقام.در اقصای عالم بگشتم بسی.رفیقانم سفر کردند هر یاری باقصائی
خلاف من که بگرفتست دامن در مغیلانم.- اقصی الغایات ؛ منتهای مقاصد. ( ناظم الاطباء ).
- اقصی الغایه ؛ به نهایت رسیده تر:
چو مرغی از مدینه بر پریده
باقصی الغایت اقصی رسیده.حارث محاسبی... در مجاهد و مشاهده باقصی الغایه بود. ( تذکرة الاولیاء عطار ).
- محراب اقصی ؛ مسجد اقصی. رجوع به همین ترکیب شود :
بگردانم ز بیت اﷲ قبله
به بیت المقدس و محراب اقصی.آستان حضرتش را از شرف
صخره و محراب اقصی دیده ام.- مسجد اقصی ؛ مسجدی است که آن را بیت المقدس گویند. بناکرده داود علیه السلام در ملک شام واقع است. ( غیاث اللغات ). آن قبله یهود است. ( آنندراج ). رجوع به مسجد شود.
- مشرق اقصی ؛ خاور دور. دورترین جای از مشرق. در مقابل شرق ادنی.
- مغرب اقصی ؛ باختر دور. دورترین جای از مغرب.