بند امیر

wiki: ساروج آن را چنان مستحکم ساختند که آهن نیز برآن کارگر نبود. بیش از دو قرن بعد، حمدالله مستوفی بندامیر را از «عمارات عالیة جهان » و عظیمتر از سدّ شاپور شمرده است.
کتاب گذری بر شهرستان های استان فارس
بندامیر ظاهراً تا قرن یازدهم وضع مناسبی داشته، چنانکه شوشتری به نقل از علاّ مة دوانی در رسالة عرض لشکر، از آن به عنوان کوهی در میان دریایی و جزیره ای در میان بحری یاد کرده است . تامس مور، شاعر ایرلندی، در یکی از اشعار خود، مناظر اطراف بندامیر و زیبایی های آن را ستوده است . اما کلودیوس ریچ در 1237 آن را ویران وصف کرده است . روستایی که به همین نام در حاشیة غربی بند واقع شده، دست کم از اوایل قرن سیزدهم وجود داشته است .
بعدها نیز این بند به تناوب تخریب و ترمیم شد، چنانکه فسائی در دهة نخست قرن چهاردهم نوشته است که «گاهی از کنارة این بند رخنه شود و مبالغی وجه نقد و چندین هزار عمله از دهات جمع نموده تا این رخنه را سدّ کنند» . گزارش فرصت که در 1311 بند امیر را دیده و تصویر آن را نیز در کتاب خود کشیده، از آبادانی بند در آن سال ها حکایت دارد. در دوره پهلوی پل بند امیر آسیب های بسیار دید و بخش عمدة طاق ششم آن فروریخت . در سال های 1349 ش به بعد تعمیرات اصلی بندامیر آغاز شد. طاق نهرگاوشیر که درسال های اوایل پیروزی انقلاب اسلامی صدمات کلّی دیده بود، در1375تا1376 ش مرمت شد.
1.برای بالا آمدن سطح آب و آبیاری دشت وسیع کربال علیا، به گونه ای که در پی بستن این سدّ، از ولایت کربال که پیش از آن صحرایی خشک بود در زمان عضدالدوله، سالانه هفتصدهزار خروار غلّه برداشت می شده است ؛ هم اکنون نیز حدود 24 روستا در ساحل شرقی رودخانه از نهرهای منشعب از کُر آبیاری می شود

wikijoo: بند_امیر

wikijoo: بند_امیر_(افغانستان)

wikishia: بند_امیر