کلمه جو
صفحه اصلی

شاه شجاع

فرهنگ فارسی

صورت هفتم از صور جنوبی فلک

لغت نامه دهخدا

شاه شجاع. [ ش ُ ] ( اِخ ) فرزند مبارزالدین محمدبن امیر مظفربن منصوربن پهلوان حاجی است.53 سال عمر کرد و 25 سال سلطنت نمود و در سال 786 هَ. ق. درگذشت. حافظ شیرازی در تاریخ فوت او گوید:
جانش غریق رحمت خود کردتا بود
تاریخ این معامله رحمن لایموت.
حافظ.
اشعار فارسی و عربی سروده است که سعدالدین انسی آنها را گردآوری کرده و مقدمه ای برآن نگاشته است و دیوان او در بمبئی بچاپ رسیده است. وی قسمت بیشتر از مدت سلطنت خود را بدفع مخالفان گذرانده است و اغلب در این زدوخوردها که با برادران یا برادرزادگان خود داشته فاتح بوده است. شاه شجاع از طرف مادر منسوب به قراختائیان کرمان است و قسمتی از سپاهیان او نیز ترک و سلسله او جانشین اتابکان فارس بود. شاه شجاع مردی فاضل و شاعر و شعردوست و ادب پرور و نزد قاضی عضدالدین ایجی و جمعی دیگر ازعلمای وقت تحصیل کرد و در نه سالگی قرآن را حفظ کرد و در اقامه شعایر دینی جد بلیغ داشت. شاه شجاع دارای خطی زیبا نیز بود و مدرسه «دارالشفاء» شیراز را تأسیس کرد و سید شریف جرجانی را مأمور تدریس دانشجویان کرد و خود او هم اغلب در حوزه درس مولانا قوام الدین حاضر میشد و در نشر اصول مذهب تسنن پرداخت و بروش پدر خویش با خلفای فاطمی مقیم مصر بیعت کرد مخصوصاً در سال 770 هَ. ق. علمای دینی را واداشت که در قبول بیعت «القاهر باﷲ محمدبن ابی بکر» نامه ها بنوشتند و نام این خلیفه را در خطبه ها داخل کردند. و ممدوح حافظ شیرازی و معاصر عماد فقیه نیز بوده است. ( الذریعة ج 9 ص 499 ) ( مجمع الفصحاء ج 1 ص 35 ) ( حافظ شیرین سخن تألیف معین ص 233 به بعد ). و رجوع به جلال الدین ابوالفوارس بن مبارزالدین... شود.

دانشنامه عمومی

ابوالفوارس جلال الدینْ شاه شجاع از سلاطین آل مظفر و مشهورترین فرد از این خاندان است.
آرامگاه شاه شجاع
وی در ۲۲ جمادی الثانی ۷۳۳ق / ۱۰ مارس ۱۳۳۳ (میلادی) در یزد متولد شد (تاریخ آل مظفر محمود کتبی، ص۳۷). وی از جانب مادر به سلاطین قراختایی کرمان، نسب برمی کشید و نظر به همین نسب به رغم برادر بزرگترش به ولایتعهدی پدر منصوب شد. در دوره فرمانروایی پدرش مبارزالدین محمد، مأموریت هایی به وی واگذار شد که از جمله امارت کرمان در ۷۵۴ق / ۱۳۵۳ (میلادی) بود. وی همچنین در فتح شیراز در زمان پدرش که منجر به برافتادن سلاطین آل اینجو شد، نقشی عمده داشت.
امیر مبارزالدین محمد مظفر، بانی سلسلهٔ آل مظفر و پدر شاه شجاع، چنان که در دیوان حافظ و دیگر منابع مشهود است، بسیار تندخو و زودخشم بود و در عقوبت دادن، سرعت و خشونت داشت. وی در بازگشت از سفر جنگی آذربایجان بر دو پسرش شاه شجاع و شاه محمود و خواهرزاده اش شاه سلطان خشم گرفت و دو پسر را به کوری و خواهرزاده را به کشتن بیم داد. پس آن سه تن، سحرگاهی در اصفهان، امیر محمد را فروگرفتند. شاه شجاع، بر اسب برنشست و بر سرش به نشان سلطنت، چتر گرفتند و امیرمحمد را به قلعه طبرک فرستادند و در آنجا کور ساختند.
شاه شجاع پس از فروگرفتن پدر، در ۷۵۹ (قمری)/ ۱۳۵۸ (میلادی) به پادشاهی رسید. او حکومت اصفهان و ابرقو را به برادر خود قطب الدین شاه محمود و کرمان را به برادر دیگرش سلطان عمادالدین احمد سپرد و خواجه قوام الدین محمد بن علی صاحب عیار را به وزارت خود برگزید. اما پس از چندی نشانه های سرکشی از قوام الدین به ظهور پیوست و به دستور شاه شجاع کشته شد و خواجه جلال الدین تورانشاه به وزارت رسید.

شاه شجاع (ابهام زدایی). شاه شجاع می تواند یکی از موارد زیر باشد:
شاه شجاع پادشاه مظفری
شاه شجاع درانی پادشاه افغانستان
شاه شجاع کرمانی

دانشنامه آزاد فارسی

شاه شجاع (۷۳۳ ـ ۷۸۶ ق)
(یا: جلال الدین اَبوالْفَوارس شاه شجاع) پادشاه (حک: ۷۶۰ ـ ۷۸۶ ق) نامدار سلسلۀ آل مظفر. فرزند امیر مبارزالدین محمد و در ابتدا سپهسالار لشکر پدر بود، اما در ۷۵۹ ق، همراهِ برادرش، شاه محمود، با دستگیری و کورکردن پدر، در فارس به سلطنت رسید. وی از همان آغاز سلطنت ، درگیر جنگ های داخلی با برادرش شاه محمود شد، که حکومت اصفهان و ابرقو را داشت و سرانجام او را نیز مطیع کرد. پس از درگذشت سلطان اویس جلایر، شاه شجاع از ناتوانی حسن جلایری استفاده کرد و به آذربایجان لشکر کشید و تبریز را تصرف کرد، اما سریعاً آن جا را ترک کرد. متصرفات او از شرق تا قلمرو آل کرت و سیستان و از جانب غرب ، کردستان و عراق عجم را در برمی گرفت. او برای استحکام موقعیت خود با القادر بالله، خلیفۀ فاطمی مصر، بیعت کرد. از آن جا که دورۀ شاه شجاع همزمان با قدرت گیری تیمور بود، وی سعی کرد تا با او دوستی برقرار کند . شاه شجاع شاعر و ادیب و از ممدوحان حافظ بود.


کلمات دیگر: