ژرف سنگ یا باتولیت (batholith) در زمین شناسی به توده بزرگی از سنگ آذرین گفته می شود که در زیر زمین جامد شده، اما اکنون به دلیل فرسایش یافتن بخش پوشاننده اولیه در سطح زمین رخنمون یافته است.
Plummer, McGeary, Carlson, Physical Geology, Eighth Edition (McGraw-Hill: Boston, 1999) pages 61–63 ISBN 0-697-37404-1
Glazner, Bartley, Coleman, Gray, Taylor, Are plutons assembled over millions of years by amalgamation from small magma chambers?, GSA Today: Vol. 14, No. 4, pp. 4–11
به تعریف دقیق تر تودهٔ سنگ آذرین نفوذی ناهمساز و بزرگ با رخنمون سطحی بیش از ۱۰۰ کیلومتر مربع و قاعدهٔ نامشخص را ژرف سنگ می گویند. قسمت بالایی ژرف سنگ ها به شکل گنبدی است و گسترش آن ها با عمق زیاد می شود.ژرف سنگ معمولاً گرانیتی است و ابعاد آن نسبت به عمق افزایش می یابد. ژرف سنگ هنگامی نمایان می شود که سنگ های فوقانی فرسوده شده و از محل خارج شوند. اگر فرسایش در این محل ها بر ژرف سنگ نیز اثر بگذارد خاک های حاصلخیزی را به وجود می آورد. از آنجا که بلور و سنگ های تشکیل دهنده باتولیت ها اغلب دانه درشت اند تصور می شود که زمان پدیدآمدن و متبلورشدن آنها بسیار کند و طولانی بوده است.
ژرف سنگ ها بزرگترین و گسترده ترین توده های آذرین درونی اند. ژرف سنگ ها با نفوذ در پوسته سنگ های اطراف خود را دگرگون کرده که به آن هاله دگرگونی گفته می شود.
از بهترین نمونه های شناخته شده در ایران می توان ژرف سنگ کوه الوند را در همدان مثال زد که منطقهٔ وسیعی را دربر گرفته و از سنگ های گرانیت آن برای امور ساختمانی استفاده می شود.
Plummer, McGeary, Carlson, Physical Geology, Eighth Edition (McGraw-Hill: Boston, 1999) pages 61–63 ISBN 0-697-37404-1
Glazner, Bartley, Coleman, Gray, Taylor, Are plutons assembled over millions of years by amalgamation from small magma chambers?, GSA Today: Vol. 14, No. 4, pp. 4–11
به تعریف دقیق تر تودهٔ سنگ آذرین نفوذی ناهمساز و بزرگ با رخنمون سطحی بیش از ۱۰۰ کیلومتر مربع و قاعدهٔ نامشخص را ژرف سنگ می گویند. قسمت بالایی ژرف سنگ ها به شکل گنبدی است و گسترش آن ها با عمق زیاد می شود.ژرف سنگ معمولاً گرانیتی است و ابعاد آن نسبت به عمق افزایش می یابد. ژرف سنگ هنگامی نمایان می شود که سنگ های فوقانی فرسوده شده و از محل خارج شوند. اگر فرسایش در این محل ها بر ژرف سنگ نیز اثر بگذارد خاک های حاصلخیزی را به وجود می آورد. از آنجا که بلور و سنگ های تشکیل دهنده باتولیت ها اغلب دانه درشت اند تصور می شود که زمان پدیدآمدن و متبلورشدن آنها بسیار کند و طولانی بوده است.
ژرف سنگ ها بزرگترین و گسترده ترین توده های آذرین درونی اند. ژرف سنگ ها با نفوذ در پوسته سنگ های اطراف خود را دگرگون کرده که به آن هاله دگرگونی گفته می شود.
از بهترین نمونه های شناخته شده در ایران می توان ژرف سنگ کوه الوند را در همدان مثال زد که منطقهٔ وسیعی را دربر گرفته و از سنگ های گرانیت آن برای امور ساختمانی استفاده می شود.
wiki: ژرف سنگ