ازاد همدانی

آزاد همدانی. علی محمد غمامی آزاد متخلص به آزاد در سال ۱۲۵۸ شمسی در شهر همدان متولد شد. در کودکی پدر خود را از دست داد. در اواخر سال ۱۳۲۳ قمری تحصیلات خود را در فارسی و صرف و نحو و معانی و بیان و فقه و منطق در همدان به اتمام رسانید. بعدها از معلمان رسمی وزارت شد و در مشاغل دبیری، بازرسی و مدیریت دبستان و دبیرستان انجام وظیفه کرد. در سال ۱۳۰۰ خورشیدی، به سمت ریاست فرهنگ کاشان منصوب و به اصلاح امور فرهنگ و افتتاح انجمن ادبی پرداخت و در اثر مجاهدت در ترویج علم و ادب مورد توجه اهالی کاشان قرار گرفت. در این موقع خبر مرگ ناگهانی فرزند ارشدش از سنندج رسید و مرگ این جوان، آزاد را پیر و از زندگانی سیر نمود؛ ناچار به تهران منتقل شد. در سال ۱۳۱۳ خورشیدی به سمت مدیریت ادبیات و بازرسی اداره فرهنگ همدان منصوب و در سال ۱۳۱۵ به مدیریت دبیرستان شاهپور کرمانشاه برگزیده شد و دو سال هم به تربیت و تعلیم دانشجویان آنجا انجام وظیفه کرد. آزاد همدانی به سال ۱۳۲۴ شمسی چشم از جهان فروبست.
قراگوزلو، غلامحسین (۱۳۷۳)، هگمتانه تا همدان، تهران: انتشارات اقبال