یافت اباد

یافت آباد. پس از فتح شیراز به دست آقامحمد خان قاجار، لطفعلی خان زند آخرین پادشاه سلسه زندیه به تهران منتقل و به دستور آقا محمدخان کشته شد و پیکرش را در امامزاده زید در بازار قدیمی به خاک سپردند. پس از آن بستگان خاندان زند بگله که دارای اصالت لک که بیشتر منابع لک ها را زمره کردها قرارداده و از شهر ملایر روستای پری و زنگنه می باشند مورد خشم و غضب قرار گرفته و به نقاط مختلف ایران از جمله قم، ورامین، اطراف تهران (یافت آباد)، استر آباد و … تبعید یا متواری می شوند. افرادی از خاندان زند که به یافت آباد کوچ می کنند در قلعه اسکان می شوند که در سال های بعد به تدریج در همان جا در کنار ساکنان بومی تر ساکن می شوند و توانستند تملک برخی از زمین های اطراف را بدست آورند. از میان مردم یافت آباد، تنها خاندان یافت آبادی از بازماندگان اصلی خاندان زند هستند. زندیه های یافت آباد هیچ ارتباطی به کریمخان زند ندارند و حدود ۱۲۰ سال پس از انقراض سلسله زندیه و مستقیماً از ملایر به یافت آباد کوچ کرده اند. تنها وجه اشتراک آن ها آن است که هر دو از ایل قوم زند لرستان و نهاوند و ملایر هستند. بیش از نیمی از زندیه های یافت آباد نیز دارای اصالت ها و قومیت های مختلف هستند و بعدها فامیلی خود را به دلایل مختلف عوض کرده اند. .۱ تاریخچه۲ تراکم جمعیت و سطح قیمت خانه های این محله چگونه است؟۳ معرفی تکایا، مساجد و حسینیه های شاخص محله۴ معرفی مراکز آموزشی و فرهنگی محله یافت آباد۵ خوانین یافت آباد۶ گسترش یافت آباد۷ عرب آباد۸ ارشد آباد۹ وضعیت آب شرب منطقه۱۰ جنگ مشروطه خواهان۱۱ پانویس
این منطقه که از توابع شهرستان ری بود «غار و فشاپویه» نامیده می شد. شهر ری در تقسیم بندی های سال ۱۳۰۰ مرکز بخش غار بود و غار خود به ۲ بخش شرقی و غربی تقسیم می شد. در این تقسیم بندی غار غربی منطقه آبادی بود که از ۲ منطقه کوچکتر تشکیل شده بود. غار غربی همان یافت آباد کنونی است که امروزه جاده قدیم کرج، شهریار و قم از شمال، مرکز و شرق آن عبور کرده و راه آهن جنوب هم از جنوب آن می گذرد. .
پس از فوت محمد شاه و پناهنده شدن حاجی میرزا آقاسی به شاه عبدالعظیم، و حدود ۱۵۰ قبل ناصرالدین شاه چهارمین پادشاه قاجار این زمین های بکر و خالی از سکنه را تصاحب و نام آن را یافت آباد (به معنی من یافتم) نامگذاری نمود. در سفرنامه عتبات ناصرالدین شاه آمده است که شبی را در این منطقه مانده و از هوای آن نیز تعریف نموده است. وی پس از آن مالکیت روستا را به یکی از شاهزادگان قاجار عبدالحسین میرزا فرمانفرما داماد مظفرالدین شاه قاجار و نوه عباس میرزا ولیعهد فتحعلیشاه واگذار کرد که پس از وی نیز آن را میان ورثه خود (محمد ولی میرزا فرمانفرماییان) تقسیم نمود. عبدالحسین میرزا فرمانفرما که در سریال تلویزیونی معروف از وی به هزار دستان تعبیر شده است، دایی دکتر محمد مصدق و ثروتمندترین فرد تاریخ ایران و از ملاکین بزرگ بوده است که در ولایات مختلف ایران از جمله آذربایجان، تهران، کرمانشاه، همدان و … دارای املاک زیادی بود. سرگذشت عبدالحسین میرزا فرمانفرماییان و ۱۱ فرزندش از جمله نصرت الدوله فیروز وزیر امور خارجه رضاشاه پهلوی و مریم فیروز، در تاریخ معاصر ایران یعنی اواخر قاجاریه و پهلوی اول و دوم بسیار قابل تأمل و عبرت آموز است. پیشنهاد می شود خوانندگان عزیز حتماً آن را از منابع تاریخی و از جمله ویکی پدیا مطالعه نمایند. وی بعدها یک سوم (دودانگ) از کل یافت آباد را به داماد خود حاج علینقی غیاثی از ملاکین بزرگ دهستان غار (وصفنارد، چهاردانگه، اسماعیل آباد(تهران)، یافت آباد، قلیانی و…) واگذار کرد و مالکیت عمده زمین های یافت آباد تا اواخر پهلوی اول در اختیار این خانواده باقی ماند تا آنکه در دوران پهلوی در ماجرایی معروف بخش بزرگی از زمین های یافت آباد به واسطه حاج علینقی غیاثی از مالکیت قجرها خارج شد.
با توجه به بافت قدیمی این محله و اینکه بیشتر سند ملک ها سند اوقافی می باشد، این محله دارای محدوده قیمت کمتری نسبت به قیمت محله های همجوار است و همین موضوع سبب کنار هم قرار گرفتن اقشار مختلف جامعه در جوار یکدیگر شده است.