ابن قتیبه

ابو عبد الله محمد بن مسلم کوفی مروزی دینوری عالم دینی و ادیب ( و۲۱۳ ٠ - ف . ۲۷۶ ه . ق ٠ ) علت انتساب او به کوفه ولادت وی در آن شهر و سبب نسبت به مرو ولادت پدرش در آنجا و جهت اشتهارش بدینوری داشتن سمت قضا در آن دیار بوده است ٠ از مهمترین کتب ادبی او ادب الکاتب معانی الشعر( یا ابیات المعانی ) در دوازده جزو عیون الاخیار در ده جزو و کتاب الشعرا است ٠ علاوه بر اینها چند کتاب در علوم حدیث و قران و کلام دارد٠
پدر او از مردم مر والروذ

ابن قتیبه. [ اِ ن ُ ق ُ ت َ ب َ ] ( اِخ ) ابومحمد عبداﷲبن مسلم بن قتیبة الکوفی المروزی الدینوری. پدر او از مردم مروالروذو مولد او در مستهل رجب 213 هَ.ق. بکوفه بوده. ابومحمد ادیبی عالم بلغت و نحو و غریب القرآن و معانی قرآن و شعر و فقه بوده است و با اینکه در مذهب بصریین غلو داشت خلط هر دو مذهب می کرد چنانکه در کتب او ازکوفیین نقل بسیار هست. او در روایات خویش صادق و کثیرالتصنیف است و کتب او در جبل مرغوب و مقبول نزد ادباست. وی مدتی منصب قضاء دینور داشت و از این رو به دینوری مشهور گشت و پس از آن در بغداد تدریس میکرد. وفات او به سال 276 بوده است. او راست : کتاب معانی الشعر الکبیر و آن دوازده باب است. کتاب عیون الشعر و آن ده کتاب است. کتاب عیون الاخبار و آن محتوی ده کتاب است و بسیار معروف و به طبع رسیده است . کتاب التفقیه ْ ابن الندیم گوید سه جزء این کتاب را در ششصد ورقه بخط برک دیدم و ظاهراً دو جزء نقص داشت و از جماعتی از اهل خط جویا شدم و آنها معتقد بودند که آن دو جزءنیز موجود است و این کتاب بزرگتر از کتب بندنیجی است. کتاب الحکایة و المحکی. کتاب ادب الکاتب . کتاب الشعر و الشعرا. کتاب الخیل. کتاب جامعالنحو. کتاب مختلف الحدیث. کتاب اعراب القرآن. کتاب دیوان الکتاب. کتاب فرائدالدر. کتاب خلق الانسان. کتاب القراآت. کتاب المراتب و المناقب من عیون الشعر. کتاب التسویة بین العرب والعجم. کتاب الانواء. کتاب المشکل. کتاب دلائل النبوة. کتاب اختلاف تأویل الحدیث. کتاب المعارف . کتاب جامعالفقه. کتاب اصلاح غلط ابی عبید فی غریب الحدیث . کتاب المسائل والجوابات. کتاب العلم تقریباً در پنجاه ورقه. کتاب المسیر والقداح. کتاب حکم الامثال. کتاب الاشربة. کتاب جامع النحو الصغیر. کتاب الرد علی المشبهه. کتاب آداب العشرة. کتاب غریب الحدیث. ابن الندیم در موضع دیگر از او دو کتاب ذیل را نام میبرد: کتاب تعبیرالرؤیا. کتاب غریب القرآن. و نیز کتاب الرحل و المنزل . وکتاب الامامة و السیاسة را به او نسبت کرده اند و بعضی از غیر او دانسته اند.