دیوان لغات ترک فرهنگنامه ای ترکی-عربی است که در مورد زبان ترکی توسط محمود کاشغری در سال ۴۶۶ هجری قمری معادل قرن ۱۱ میلادی نوشته شده است. این کتاب در اصل برای یاد دادن ترکی به اعراب نوشته شده اما همچنین به تاریخ، فولکلور، میتولوژی، جغرافیا، مردم شناسی و ادبیات اقوام ترک پیش و پس از اسلام، قواعد دستوری زبان های ترکی و گویش شناسی آن ها می پردازد. این فرهنگنامه در هشت کتاب و هر کتاب در دو بخش و هر بخش بر اساس هنجارهای صرف زبان عربی سامان یافته و حاوی ۷۵۰۰ تکواژ، ۲۹۰ گفتاورد و ۲۲۰ چکامه است.
دیوان لغات ترک نخستین واژه نامه در سمت و سوی تدوین کلیاتی از ترکی پژوهی و با صیغه دانشنامه ای است که کاشغری با طرح ریزی عجیب و سخت باوری در آن مخزن واژگان ترکی را طبق قواعد صرف زبان عربی در سیستمی بهنجار و با سامان و با شرح ظرایف و دقایق فرهنگ ترکی و نمونه های ادبیات شفاهی و حماسه ها و اساطیر کهن مردمی، سازه بندی کرده است. کاشغری این اثر را در ۸۲ سالگی تألیف کرده و در ۹۷ سالگی در اواخر قرن پنجم وفات کرده است.
در کتاب لغات الترک، به دلیل همسایگی نزدیک غزها با خوارزم و دیگر نواحی زیست بوم خاوری در آسیای مرکزی، زبانشان از زبان های آسیای شمال غربی وام واژه گرفته است.
دیوان لغات الترک در هشت کتاب به شرح زیر، ساختار اصلی و عمده یافته است:
دیوان لغات ترک نخستین واژه نامه در سمت و سوی تدوین کلیاتی از ترکی پژوهی و با صیغه دانشنامه ای است که کاشغری با طرح ریزی عجیب و سخت باوری در آن مخزن واژگان ترکی را طبق قواعد صرف زبان عربی در سیستمی بهنجار و با سامان و با شرح ظرایف و دقایق فرهنگ ترکی و نمونه های ادبیات شفاهی و حماسه ها و اساطیر کهن مردمی، سازه بندی کرده است. کاشغری این اثر را در ۸۲ سالگی تألیف کرده و در ۹۷ سالگی در اواخر قرن پنجم وفات کرده است.
در کتاب لغات الترک، به دلیل همسایگی نزدیک غزها با خوارزم و دیگر نواحی زیست بوم خاوری در آسیای مرکزی، زبانشان از زبان های آسیای شمال غربی وام واژه گرفته است.
دیوان لغات الترک در هشت کتاب به شرح زیر، ساختار اصلی و عمده یافته است:
wiki: دیوان لغات الترک