کلمه جو
صفحه اصلی

خست


مترادف خست : امساک، بخل، پستی، خساست، زفتی، فرومایگی، لئامت

متضاد خست : کرم، بخشش

برابر پارسی : چشم تنگی، کنسی

فارسی به انگلیسی

meanness, miserliness, stinginess

niggardliness, parsimony, pennypinching, penuriousness, stinginess, tightness


مترادف و متضاد

meanness (اسم)
پستی، خاتوله، خست، خشک دستی، خبی، سفلگی، خسیسی

avarice (اسم)
از، طمع، حرص، خست، زیاده جویی

parsimony (اسم)
خست، صرفه جویی، امساک، کم خرجی، خسیسی

miserliness (اسم)
خست، خسیسی

vileness (اسم)
خست، خسیسی

sordidness (اسم)
خست، خسیسی

امساک، بخل، پستی، خساست، زفتی، فرومایگی، لئامت ≠ کرم، بخشش


فرهنگ فارسی

۱ - (مصدر ) خسیس بودن فرومایه بودن . ۲ - لئیم بودن تنگ چشم بودن . ۳ - ( اسم ) فرومایکی پستی . ۴ - تنگ چشمی لئامت .
ناحیتی بوده است از بلاد فارس نزدیک دریا .

فرهنگ معین

(خِ سَّ ) [ ع . خسة ] (اِمص . ) ۱ - پستی ، فرومایگی . ۲ - تنگ چشمی .

لغت نامه دهخدا

خست. [ خ َ ] ( مص مرخم ) عمل خستن. ( از ناظم الاطباء ). رجوع به «خستن » شود.
- پای خست ؛ پای خسته. پای مجروح. ( یادداشت بخط مؤلف ).
- || لگدکوب. لگدمال.
- پی خست ؛ پی خسته. پی مجروح. ( یادداشت بخط مؤلف ).
- || چیزی که در زیر پا نرم شده باشد. ( برهان ). رجوع به بن خست شود. ( رشیدی ). رجوع به پای خست شود. || ( اِ ) رنگ. لون. ( ازناظم الاطباء ) ( از برهان قاطع ) :
نویسنده بر خامه بنهاد دست
بعنبر سر نامه را کرد خست.
فردوسی ( از جهانگیری ).
پس بخوناب دیده خست کنم.
شفروه. ( از جهانگیری ).
|| فائده. نفع. ( از ناظم الاطباء ) ( از برهان قاطع ) :
با تقاضای نفس و عقل و حواس
کی توان بود کردگارشناس
بلبل عقل را ز گلبن خست
در ترنم توانیش همه بست.
سنائی ( از جهانگیری ).
|| خستر. ( ناظم الاطباء ).رجوع به خستر شود.

خست. [ خ ُ ] ( اِ ) قرار. آرام. ( از ناظم الاطباء ) ( از برهان قاطع ). || آستین جامه. ( از ناظم الاطباء ) ( از برهان قاطع ).

خست. [ خ ِس ْ س َ ] ( ع اِمص ) خساست. لئامت. فرومایگی. نامردی. فروده. ( از ناظم الاطباء ). ناکسی. ( زمخشری ). پستی. دنائت. حقارت. رذالت. وغادت . ( یادداشت بخط مؤلف ) :
شعر در نفس خویش هم بد نیست
ناله من ز خست شرکاست.
ظهیر فاریابی.
|| ( مص ) بخیلی کردن. امساک کردن. ممسک بودن : مالی بمشقت فراهم آرند و به خست نگاه دارند. ( گلستان سعدی ). مالداری را شنیدم... ظاهر حالش بنعمت دنیا آراسته و خسّت نفس جبلی در وی همچنان متمکن که... ( گلستان سعدی ).

خست. [ خ َ ] ( اِخ ) ناحیتی بوده است از بلاد فارس نزدیک دریا. ( از یاقوت در معجم البلدان ) :
خوار باد و خسته دل بدخواه جاه و دولتش
گر به بغداد است و ری یا در طخارستان وخست.
سوزنی.

خسة. [ خ ِس ْ س َ ] ( ع مص ) خسیس شدن. ( منتهی الارب ). پست شدن. خوار شدن. ( از دهار ). رجوع به خساسه شود.

خست . [ خ َ ] (اِخ ) ناحیتی بوده است از بلاد فارس نزدیک دریا. (از یاقوت در معجم البلدان ) :
خوار باد و خسته دل بدخواه جاه و دولتش
گر به بغداد است و ری یا در طخارستان وخست .

سوزنی .



خست . [ خ َ ] (مص مرخم ) عمل خستن . (از ناظم الاطباء). رجوع به «خستن » شود.
- پای خست ؛ پای خسته . پای مجروح . (یادداشت بخط مؤلف ).
- || لگدکوب . لگدمال .
- پی خست ؛ پی خسته . پی مجروح . (یادداشت بخط مؤلف ).
- || چیزی که در زیر پا نرم شده باشد. (برهان ). رجوع به بن خست شود. (رشیدی ). رجوع به پای خست شود. || (اِ) رنگ . لون . (ازناظم الاطباء) (از برهان قاطع) :
نویسنده بر خامه بنهاد دست
بعنبر سر نامه را کرد خست .

فردوسی (از جهانگیری ).


پس بخوناب دیده خست کنم .

شفروه . (از جهانگیری ).


|| فائده . نفع. (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع) :
با تقاضای نفس و عقل و حواس
کی توان بود کردگارشناس
بلبل عقل را ز گلبن خست
در ترنم توانیش همه بست .

سنائی (از جهانگیری ).


|| خستر. (ناظم الاطباء).رجوع به خستر شود.

خست . [ خ ِس ْ س َ ] (ع اِمص ) خساست . لئامت . فرومایگی . نامردی . فروده . (از ناظم الاطباء). ناکسی . (زمخشری ). پستی . دنائت . حقارت . رذالت . وغادت . (یادداشت بخط مؤلف ) :
شعر در نفس خویش هم بد نیست
ناله ٔ من ز خست شرکاست .

ظهیر فاریابی .


|| (مص ) بخیلی کردن . امساک کردن . ممسک بودن : مالی بمشقت فراهم آرند و به خست نگاه دارند. (گلستان سعدی ). مالداری را شنیدم ... ظاهر حالش بنعمت دنیا آراسته و خسّت نفس جبلی در وی همچنان متمکن که ... (گلستان سعدی ).

خست . [ خ ُ ] (اِ) قرار. آرام . (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع). || آستین جامه . (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع).


فرهنگ عمید

۱. خسیس بودن.
۲. [قدیمی] فرومایگی، پستی.

پیشنهاد کاربران

در زبان لری بختیاری به معنی
خسته
Kaste

شح

تنگ نظری

در کردی جنوبی
خست:انداخت, خستن:انداختن


کلمات دیگر: