فیبرهای غذایی یا فیبرهای خوراکی پلی ساکاریدهای ساختاری و ذخیره ای گیاهان به همراه لیگنین می باشند که در برابر هیدرولیز آنزیمی معده و روده کوچک مقاوم هستند و در روده بزرگ به طور کامل یا جزئی تخمیر می شوند. فیبر رژیمی شامل پلی ساکاریدها، الیگوساکاریدها، لیگنین و مواد گیاهی وابسته است. در حقیقت فیبرهای خوراکی موادی هستند که توسط بدن انسان قابل هضم نمی باشند و موجب تسهیل در هضم غذا و بهبود عملکرد دستگاه گوارش خواهند شد. فیبرهای خوراکی به دو گروه فیبرهای محلول و نامحلول طبقه بندی می شوند. فیبرهای محلول توانایی تشکیل ژل داشته یا به عنوان قوام دهنده عمل می نمایند در حالی که فیبرهای نامحلول خاصیت هیگروسکوپیک قوی داشته به طوری که می توانند تا ۲۰ برابر وزن خود آب جذب نمایند. فیبر رژیمی دارای فواید فیزیولوژیک ویژه ای در بدن می باشد.
جلوگیری از افزایش کلسترول خون
جلوگیری از سرطان روده ای
جلوگیری از بیماری های قلبی
جلوگیری از چاقی
جلوگیری از دیابت (کنترل قند خون)
جلوگیری از یبوست
جلوگیری از تصلب شرائین
جلوگیری از اختلالات روده ای و معدوی
جلوگیری از بواسیر
دریافت فیبر باعث کاهش خطر بروز بیماری های مختلف مانند دیابت، بیماری های قلبی و سرطان کولون می گردد و مصرف محصولات غذایی فاقد فیبر خطر بروز این بیماری ها را افزایش داده و در طولانی مدت می تواند منجر به بروز فشار خون، بیماری های قلبی و عروقی، یبوست و حتی سرطان کولون گردد. فیبرهای محلول در کاهش چربی و قند خون و در پیشگیری از برخی بیماری های قلبی و عروقی نقش اصلی را ایفا می کنند و فیبرهای نامحلول در کاهش یبوست، سرطان روده و برخی اختلالات دیگر مؤثر می باشند؛ به همین دلیل، مصرف روزانه ۲۰ تا ۳۵ گرم فیبر خوراکی از سوی بسیاری از گروه های نظارتی بین المللی پیشنهاد می شود.
فیبرهای رژیمی علاوه بر اثرات مفیدی که بر سلامتی دارند، به دلیل ویژگی های عملکردی مناسب نظیر جذب آب، جذب روغن و افزایش ویسکوزیته، در صنایع غذایی نیز کاربرد گسترده ای دارند. فیبرها به عنوان جایگزین چربی در محصولات گوشت، غنی کنندهٔ نان و محصولات پخت و کنترل کنندهٔ کریستالیزاسیون در بستنی و محصولات لبنی استفاده می شوند. آبمیوه، مربا و سوپ از دیگر محصولات غنی شده با فیبر رژیمی هستند.
سلولز ساختار اولیه دیواره سلولی گیاهان را تشکیل می دهد. سلولز فراوان ترین منبع پلیمر طبیعی است که به دلیل خواص منحصر به فردی نظیر تجدیدپذیری، زیست تخریب پذیری، خواص مکانیکی بالا، زیست سازگاری، و خاصیت کایرالی کاربردهای متنوعی یافته است. سلولز ذاتاً در مقابل شکست و تفکیک در مقابل عوامل مختلف از جمله هوازدگی و غیره مقاوم و ساختار سلولز طبیعی از عوامل مهم محدودکننده پتانسیل آن ارزش رقابتی در تولید فرآورده های مختلف است. این سرسختی ذاتی سلولز، قابلیت تخمیر قندهای آن و انجام دیگر فرایندهای شیمیایی را در ساختار آن مشکل کرده است.
جلوگیری از افزایش کلسترول خون
جلوگیری از سرطان روده ای
جلوگیری از بیماری های قلبی
جلوگیری از چاقی
جلوگیری از دیابت (کنترل قند خون)
جلوگیری از یبوست
جلوگیری از تصلب شرائین
جلوگیری از اختلالات روده ای و معدوی
جلوگیری از بواسیر
دریافت فیبر باعث کاهش خطر بروز بیماری های مختلف مانند دیابت، بیماری های قلبی و سرطان کولون می گردد و مصرف محصولات غذایی فاقد فیبر خطر بروز این بیماری ها را افزایش داده و در طولانی مدت می تواند منجر به بروز فشار خون، بیماری های قلبی و عروقی، یبوست و حتی سرطان کولون گردد. فیبرهای محلول در کاهش چربی و قند خون و در پیشگیری از برخی بیماری های قلبی و عروقی نقش اصلی را ایفا می کنند و فیبرهای نامحلول در کاهش یبوست، سرطان روده و برخی اختلالات دیگر مؤثر می باشند؛ به همین دلیل، مصرف روزانه ۲۰ تا ۳۵ گرم فیبر خوراکی از سوی بسیاری از گروه های نظارتی بین المللی پیشنهاد می شود.
فیبرهای رژیمی علاوه بر اثرات مفیدی که بر سلامتی دارند، به دلیل ویژگی های عملکردی مناسب نظیر جذب آب، جذب روغن و افزایش ویسکوزیته، در صنایع غذایی نیز کاربرد گسترده ای دارند. فیبرها به عنوان جایگزین چربی در محصولات گوشت، غنی کنندهٔ نان و محصولات پخت و کنترل کنندهٔ کریستالیزاسیون در بستنی و محصولات لبنی استفاده می شوند. آبمیوه، مربا و سوپ از دیگر محصولات غنی شده با فیبر رژیمی هستند.
سلولز ساختار اولیه دیواره سلولی گیاهان را تشکیل می دهد. سلولز فراوان ترین منبع پلیمر طبیعی است که به دلیل خواص منحصر به فردی نظیر تجدیدپذیری، زیست تخریب پذیری، خواص مکانیکی بالا، زیست سازگاری، و خاصیت کایرالی کاربردهای متنوعی یافته است. سلولز ذاتاً در مقابل شکست و تفکیک در مقابل عوامل مختلف از جمله هوازدگی و غیره مقاوم و ساختار سلولز طبیعی از عوامل مهم محدودکننده پتانسیل آن ارزش رقابتی در تولید فرآورده های مختلف است. این سرسختی ذاتی سلولز، قابلیت تخمیر قندهای آن و انجام دیگر فرایندهای شیمیایی را در ساختار آن مشکل کرده است.
wiki: فیبر غذایی