کلمه جو
صفحه اصلی

نامی اصفهانی

فرهنگ فارسی

نورای خباز متخلص به نامی

لغت نامه دهخدا

نامی اصفهانی . [ ی ِ اِ ف َ ] (اِخ ) (میرزا...)محمدصادق ، متخلص به نامی . از شاعران قرن سیزدهم است ، و به روایت هدایت در مجمع الفصحاء، وی به فنون نظم و نثر رغبت داشته و تاریخی مشتمل بر وقایع دولت کریم خان وکیل و دیگران نگاشته و منشیانه عبارت پردازی کرده است ... در فن نظم به مثنوی سرائی راغب بوده ، قصد تتبع خمسه داشته ، سه مثنوی به نامهای : خسرو و شیرین ، وامق و عذرا و لیلی و مجنون به نظم درآورده است . وی به دوران سلطنت نادرشاه درگذشت . آذر در آتشکده این ابیات را از مثنوی خسرو و شیرین وی نقل کرده است :
چو خسرو سوی شکّر کرد آهنگ
شکرلب ماند تنها با دلی تنگ
سیه گردید روز و روزگارش
به رسوائی کشید انجام کارش
عجب دردی است دور از یار بودن
صبوری کردن و ناچار بودن .
و شکوه ٔ شیرین از خسرو:
زمانه یار و گردون یاورت باد
شراب خوشدلی در ساغرت باد
ز حلوای شکر سیری مبادت
ز یار تازه دلگیری مبادت
بحمداﷲ که زودت آزمودم
بخاطر آنچه بودت آزمودم .
برای اطلاع بیشتر از احوال و آثار وی رجوع به مجله ٔ آینده سال دوم ص 533 و فهرست کتابخانه ٔ مجلس شورای ملی ص 181 و تذکره ٔ صبح گلشن ص 502 و قاموس الاعلام ج 6 و مجمع الفصحاء ج 2 ص 523 و آتشکده ٔ آذر ص 429 شود.


نامی اصفهانی . [ ی ِ اِ ف َ ] (اِخ )مرتضی قلی خان ، متخلص به نامی . از معاصران و منشیان عهد شاه عباس کبیر است . وی به دوران سلطنت اکبرشاه رخت عزیمت به هند کشید و در همانجا درگذشت . او راست :
گر غبار گلشن کویت به چشم ما رسد
پنجه ٔ مژگان زند گل بر سر دستار ما.
رجوع به صبح گلشن ص 502 و قاموس الاعلام ج 6 شود.


نامی اصفهانی . [ ی ِ اِف َ ] (اِخ ) نورانی خباز، متخلص به نامی . او راست :
در عشق توام گشته دل و جان دشمن
ای در طلبت پای به دامان دشمن
در دست مرا دشمن و در جان دشمن
وز دست تو دستم به گریبان دشمن .

(از صبح گلشن ص 503) (قاموس الاعلام ج 6).



نامی اصفهانی. [ ی ِ اِ ف َ ] ( اِخ ) ( میرزا... )محمدصادق ، متخلص به نامی. از شاعران قرن سیزدهم است ، و به روایت هدایت در مجمع الفصحاء، وی به فنون نظم و نثر رغبت داشته و تاریخی مشتمل بر وقایع دولت کریم خان وکیل و دیگران نگاشته و منشیانه عبارت پردازی کرده است... در فن نظم به مثنوی سرائی راغب بوده ، قصد تتبع خمسه داشته ، سه مثنوی به نامهای : خسرو و شیرین ، وامق و عذرا و لیلی و مجنون به نظم درآورده است . وی به دوران سلطنت نادرشاه درگذشت . آذر در آتشکده این ابیات را از مثنوی خسرو و شیرین وی نقل کرده است :
چو خسرو سوی شکّر کرد آهنگ
شکرلب ماند تنها با دلی تنگ
سیه گردید روز و روزگارش
به رسوائی کشید انجام کارش
عجب دردی است دور از یار بودن
صبوری کردن و ناچار بودن.
و شکوه شیرین از خسرو:
زمانه یار و گردون یاورت باد
شراب خوشدلی در ساغرت باد
ز حلوای شکر سیری مبادت
ز یار تازه دلگیری مبادت
بحمداﷲ که زودت آزمودم
بخاطر آنچه بودت آزمودم.
برای اطلاع بیشتر از احوال و آثار وی رجوع به مجله آینده سال دوم ص 533 و فهرست کتابخانه مجلس شورای ملی ص 181 و تذکره صبح گلشن ص 502 و قاموس الاعلام ج 6 و مجمع الفصحاء ج 2 ص 523 و آتشکده آذر ص 429 شود.

نامی اصفهانی. [ ی ِ اِ ف َ ] ( اِخ )مرتضی قلی خان ، متخلص به نامی. از معاصران و منشیان عهد شاه عباس کبیر است. وی به دوران سلطنت اکبرشاه رخت عزیمت به هند کشید و در همانجا درگذشت. او راست :
گر غبار گلشن کویت به چشم ما رسد
پنجه مژگان زند گل بر سر دستار ما.
رجوع به صبح گلشن ص 502 و قاموس الاعلام ج 6 شود.

نامی اصفهانی. [ ی ِ اِف َ ] ( اِخ ) نورانی خباز، متخلص به نامی. او راست :
در عشق توام گشته دل و جان دشمن
ای در طلبت پای به دامان دشمن
در دست مرا دشمن و در جان دشمن
وز دست تو دستم به گریبان دشمن.
( از صبح گلشن ص 503 ) ( قاموس الاعلام ج 6 ).

دانشنامه عمومی

میرزا محمدصادق موسوی اصفهانی (درگذشت ۱۲۰۴ قمری) متخلص به «نامی»، منشی و وقایع نگار کریم خان زند و شاعر است. وی مؤلف تاریخ گیتی گشا با موضوع تاریخ دوره زندیه است. این کتاب اولین بار در ۱۳۵۷ با تصحیح و مقدمه سعید نفیسی منتشر شده است. او پنج مثنوی خمسه به تقلید از خمسه نظامی با عنوان «نامی نامه» سروده که مشتمل است بر: درج گهر، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، وامق و عذرا، یوسف و زلیخا. نسخ خطی چهار مثنوی او موجود است، ولی از یوسف و زلیخای او نشانی در دست نیست.


کلمات دیگر: