کلمه جو
صفحه اصلی

ام هانی

فرهنگ فارسی

نام چند تن از زنان صحابی و محدث است .

لغت نامه دهخدا

ام هانی . [ اُم ْ م ِ ] (اِخ ) دختر حاج عبدالرحیم خان بیگلربیگی . از زنان شاعر و فاضل قرن سیزدهم هجری است . از اشعار اوست :
خال بکنج لب یکی طره ٔ مشک فام دو
وای بحال مرغ دل دانه یکی ّ و دام دو
محتسب است و شیخ و من صحبت عشق در میان
از چه کنم مجابشان پخته یکی ّ و خام دو.

(از ریحانة الادب ج 6 ص 256).


و رجوع به همین کتاب و الذریعه قسم اول ازجزء تاسع و فرهنگ سخنوران شود.

ام هانی . [ اُم ْ م ِ ] (اِخ ) نام چند تن از زنان صحابی و محدث است . رجوع به ام هانی (فاخته ) و الاصابة فی تمییز الصحابة ج 8 ص 287 و ریحانة الادب ج 6 ص 256 شود.


ام هانی . [ اُم ْ م ِ ] (ع اِ مرکب ) عدسیه . (از المرصع).


ام هانی . [ اُم ْ م ِ ](اِخ ) فاخته یا فاطمه ، دختر ابوطالب بن عبدالمطلب ، دخترعموی رسول اکرم و خواهر علی بن ابی طالب (ع ) و از زنان مشهور صحابی بود و در بعضی از روایات آمده که رسول اکرم وی را بزنی گرفت و نادیده طلاق گفت و نیز گفته اند رسول اکرم در شب معراج در خانه ٔ ام هانی بود و بیت زیر از نظامی ناظر به همین مطلب است :
شبی رخ تافته زین دیر فانی
بخلوت در سرای ام هانی .
و رجوع به الاصابة فی تمییز الصحابة ج 8 ص 287 و ریحانة الادب ج 6 ص 257 و قاموس الاعلام ترکی و مجمل التواریخ و القصص ص 240 شود.


ام هانی. [ اُم ْ م ِ ] ( ع اِ مرکب ) عدسیه. ( از المرصع ).

ام هانی. [ اُم ْ م ِ ] ( اِخ ) دختر حاج عبدالرحیم خان بیگلربیگی. از زنان شاعر و فاضل قرن سیزدهم هجری است. از اشعار اوست :
خال بکنج لب یکی طره مشک فام دو
وای بحال مرغ دل دانه یکی و دام دو
محتسب است و شیخ و من صحبت عشق در میان
از چه کنم مجابشان پخته یکی و خام دو.
( از ریحانة الادب ج 6 ص 256 ).
و رجوع به همین کتاب و الذریعه قسم اول ازجزء تاسع و فرهنگ سخنوران شود.

ام هانی. [ اُم ْ م ِ ]( اِخ ) فاخته یا فاطمه ، دختر ابوطالب بن عبدالمطلب ، دخترعموی رسول اکرم و خواهر علی بن ابی طالب ( ع ) و از زنان مشهور صحابی بود و در بعضی از روایات آمده که رسول اکرم وی را بزنی گرفت و نادیده طلاق گفت و نیز گفته اند رسول اکرم در شب معراج در خانه ام هانی بود و بیت زیر از نظامی ناظر به همین مطلب است :
شبی رخ تافته زین دیر فانی
بخلوت در سرای ام هانی.
و رجوع به الاصابة فی تمییز الصحابة ج 8 ص 287 و ریحانة الادب ج 6 ص 257 و قاموس الاعلام ترکی و مجمل التواریخ و القصص ص 240 شود.

ام هانی. [ اُم ْ م ِ ] ( اِخ ) نام چند تن از زنان صحابی و محدث است. رجوع به ام هانی ( فاخته ) و الاصابة فی تمییز الصحابة ج 8 ص 287 و ریحانة الادب ج 6 ص 256 شود.

دانشنامه عمومی

ام هانی از زنان شاعر اهل یزد بود. پدرش حاج عبدالرحیم خان بیگلربیگی یزدی (زاده ۱۲۳۷ قمری) از درباریان فتحعلی شاه قاجار بود و از بیماری وبای عمومی در شهر یزد درگذشت. ام هانی در جوانی ازدواج نکرد ولی در اواخر عمر ازدواج کرد و بدون فرزند از دنیا رفت.
معروف است که دوستعلی خان ابرقوهی، از خاندان ام هانی که او نیز طبعی عالی داشته همین غزل را استقبال کرده است:
بیت زیر به غیر از ام هانی به عفت نسابه و طاهره قرةالعین نیز منسوب است.
عبدالحسین آیتی که قبلاً از بزرگان بهائیت بوده در تاریخ یزد می نویسد: «شگفت است غزلی با این همه گفتگو که ام هانی سروده و نام جوادخان را در آن ذکر نموده و دوستعلی خان هم استقبالش کرده باز مردمان عمداً یا سهواً آن را به طاهره قرةالعین نسبت داده اند.»

دانشنامه آزاد فارسی

ام هانی ( ـ پس از ۵۰ق)
دختر ابوطالب و خواهر حضرت علی (ع). ام هانی در هنگام فتح مکه مسلمان شد. وی حدود ۴۸ حدیث از پیامبر (ص) نقل کرده که پسرش جَعْده و یکی از غلامانش به نام ابومره آن احادیث را روایت می کردند. ام هانی از همسرش هبیرة بن عمرو فخرومی چهار فرزند داشت که بنا به اسم یکی از فرزندانش به نام هانی به ام هانی شهرت یافت. نام اصلی او بنابر مشهور فاخته است. حضرت علی (ع) و عقیل بن ابی طالب نیز نام یکی از دختران خود را ام هانی گذاشتند. ام هانی همچنین نام یکی از اصحاب امام محمدباقر (ع) است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ام هانی خواهر امام علی علیه السّلام که یکی از درهای مسجدالحرام به نام او نامیده شده است.
ام هانی دختر ابوطالب و فاطمه بنت اسد بن هاشم و خواهر تنی طالب، عقیل، جعفر و امام علی علیه السّلام است. از او با نام هایی چون فاخته، فاطمه و عاتکه یاد شده است. همسرش هبیرة بن ابی وهب مخزومی در شعری از او با نام «هند» یاد کرده است.

[ویکی اهل البیت] وی از پدری پرهیزگار و مجاهد و مادری نیکوسیرت و محدثه قدم به جهان گذاشت. پدر ام هانی در خاندانی نجیب و خداشناس در مکه دیده به جهان گشود. او با عبدالله پدر بزرگوار پیامبر صلی الله علیه و آله از یک مادر بودند. پدر او عبدالمطلب جد پیامبر اسلام است که بین همه گروه های عرب به بزرگی یاد می شد. مردی بااقتدار و باکفایت که مبلغ آیین حنیف ابراهیمی بود.
کارهای صحیح و خداپسندانه عبدالمطلب بهترین کلاس درس و آموزش برای ابوطالب بود. توجه خاص وی و حفاظت از پیامبر و کوشش بی دریغش در پرورش نواده خود، ابوطالب را بر آن داشت که بعد از فوت جد خویش سرپرستی حضرت محمد صلی الله علیه و آله را به عهده گیرد و تا پایان عمر از وی پشتیبانی و اطاعت نماید. ابوطالب سعی داشت نمونه کاملی از شخصیت ارزشمند و محبوب پدر باشد. او همانند پدر در مسیر آیین یگانه پرستی ابراهیم خلیل قدم نهاد و منصب آبرسانی به زائران خدا را به عهده گرفت. پناه بی پناهان و مدافع مظلومان و دشمن متجاوزان بود و به نیازهای اجتماعی مردم واقف بود و جهت برآورده شدن حاجات آن ها کوشش می کرد. نمونه این تلاش را در قحطی مکه می توان مشاهده کرد. مردم که از کمبود ارزاق و نیامدن باران در رنج و عذاب بودند، به ابوطالب پناهنده شدند و از درماندگی شِکوه کردند. ابوطالب به همراه فرزند برادر در حالی که کودک را به کعبه چسبانده بود و دستان کوچکش به سوی آسمان بلند بود، از خدا طلب باران نمود. ناگهان از هر طرف ابر آسمان را فراگرفت و باران بارید.
ابوطالب در حفظ و احترام حضرت محمد صلی الله علیه و آله می کوشید. زمانی که چون پدرش بالش و فرشی برایش پهن می کردند بر آن می نشست و وقتی پیامبر می آمد او را بر فرش می نشاند و می گفت: «فرزند برادرم از بزرگی و شرف بسیار برخوردار است» این تعبیر نهایت اعتقاد ابوطالب را به پیامبر می فهماند.
مادر «ام هانی» فاطمه دختر اسد بن هاشم است؛ اول زنی که بعد از حضرت خدیجه مسلمان شد. وی جزء نخستین زنانی است که به مدینه مهاجرت کرد. پسران وی «طالب»، «عقیل»، «جعفر» و «علی» هر کدام به فاصله ده سال از دیگری به دنیا آمد. دخترانش جمانه و ام هانی می باشند. فاطمه بنت اسد را فضایل بسیار است. او زنی است که خداوند در پاسخ راز و نیاز خالصانه اش دیوار کعبه را برابرش شکافت تا در آن محل امن و مقدس فرزندش را به دنیا آورد. افتخار مادری شریف ترین شخص بعد از پیامبر و مادر شهید ذوالجناحین «جعفر بن ابی طالب» که با فرشتگان به بهشت پرواز کرد، ارزش والایی است که ذات اقدس الهی با قابلیت وجودی فاطمه آن را به وی ارزانی کرد. معدود افرادی در زمان بعثت پیامبر، بر آیین یکتاپرستی ابراهیمی بودند که از آن جمله بانو فاطمه بنت اسد است.
ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه گفته است: «فاطمه نخستین زنی است که با رسول خدا بیعت نمود (پس از خدیجه)».

[ویکی حج] ام هانی خواهر امام علی(ع) است که یکی از درهای مسجدالحرام به نام او نامیده شده است، وی دختر ابوطالب و فاطمه بنت اسد است. ام هانی همسر هبیرة بن ابی وهب مخزومی بوده که در دوران پیامبر(ص) به نیکی از وی یاد نشده است. بعضی از منابع از دلبستگی وی و پیامبر (ص) قبل از بعثت خبر داده اند ولی به دلیل مناسباتی بین ابوطالب و قبیله بنی مخزوم مجبور به ازدواج با هبیرة شده است. هنگام اسلام آوردن وی را سال هشتم هجری هنگام فتح مکه همراه زنان قریش گزارش داده اند ولی بنابر شواهدی قبل از فتح مکه بوده است. از نکات برجسته زندگی وی حضور پیاپی پیامبر(ص) در خانه ام هانی است، دیگر مورد آغاز معراج پیامبر از خانه او گزارش شده است. همچنین در لیلة المبیت پیامبر بعد از خروج از منزل خود به خانه ام هانی رفته و بعد از آنجا از مکه خارج شده است. همچنین وی در حجة الوداع همراه پیامبر(ص) بود و از نخستین راویان غدیر خم می باشد. جایگاه اجتماعی ام هانی نزد پیامبر دارای اهمیت ویژه بود تا جایی که پیامبر(ص) بر حمایت از ام هانی و بنی هاشم در پی حسادت بعضی از صحابه نسبت به وی تاکید کرد. ام هانی نقشی ویژه کنار اهل بیت(ع) و برادرش امام علی(ع) در دوران حکومتش ایفا کرد و از مهم ترین راویان سخنان حضرت فاطمه(س) با ابوبکر در موضوع فدک و حدیث ثقلین بوده است. ام هانی نه تنها نزد رسول خدا(ص) و دیگر مسلمانان محترم بود، بلکه اهل بیت(ع) نیز به انتسابشان به او مباهات می کردند. زمان وفات وی دقیقا مشخص نیست ولی در گزارشی، سخن از دیدار او با امام حسین(ع) ساعاتی پیش از بیرون آمدن از مدینه به میان آمدهکه نشان دهنده زندگانی او تا سال 60 ق. است. و حدیث ثقلین به شمار می رود.
ام هانی خواهر امام علی(ع) است که یکی از درهای مسجدالحرام به نام او نامیده شده است. ام هانی دختر ابوطالب و فاطمه بنت اسد بن هاشمو خواهر تنی طالب، عقیل، جعفر و امام علی(ع) است.از او با نام هایی چون فاخته، فاطمهو عاتکهیاد شده است.
همسرش هبیرة بن ابی وهب مخزومی در شعری از او با نام «هند» یاد کرده است. از هبیره همسر وی، در دوران پیامبر(ص) به نیکی یاد نشده است. برخی او را در شمار آزاردهندگان رسول خدا(ص) دانسته اند.شماری از مفسران نخستین، مانند مقاتل بن سلیمان (م. 150ق.) ، نزول آیات 1-7 سوره ماعون را درباره او و عاص بن وائل (م. 1ق.) پدر عمرو عاص (م. 43ق.) شمرده اند.برخی او را از کشته شدگان نبرد خندق می دانند؛ اما بیشتر تاریخ نگاران بر این باورند که او پس از فتح مکه به یمنیا نجرانگریخت و همان جا در حال کفر درگذشت. ام هانی از او دارای چهار فرزند به نام های هانی، عمر، یوسف و جعده شد.درباره ازدواج دیگر وی، در منابع گزارشی نیامده است.

[ویکی فقه] ام هانی (ابهام زدایی). ام هانی ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • ام هانی بنت ابوطالب، ام هانی دختر حضرت ابوطالب و خواهر امام علی (علیه السّلام)• ام هانی بنت علی، دختر امام علی (علیه السلام) و از حاضرین و اسرای کربلا
...


کلمات دیگر: