انصاب
فرهنگ فارسی
فرهنگ معین
لغت نامه دهخدا
انصاب . [ اَ ] (ع اِ) ج ِ نَصب . (منتهی الارب ).رجوع به نصب شود. || ج ِ نُصُب . (از اقرب الموارد). سنگها که گرداگرد کعبه برپای می کردند و می پرستیدند و بر آنها ذبح و قربان می کردند. (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (از آنندراج ) (از اقرب الموارد). بتها که کفار می پرستیدند. (یادداشت لغت نامه ).
- انصاب الحرم ؛ حدهای حرم . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).سنگها که بر کنار حرم نهاده بود. (مهذب الاسماء).
|| ج ِ نَصَب . (از ناظم الاطباء) (معجم متن اللغة). رجوع به نصب شود.
انصاب . [ اِ ] (ع مص ) نصیب گردانیدن جهت کسی . (ازمنتهی الارب ) (ناظم الاطباء). برای کسی نصیبی قرار دادن . (از اقرب الموارد). || مانده گردانیدن اندوه . (از منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (آنندراج ). خسته و مانده کردن . (از اقرب الموارد). || رنج رسانیدن و دردمند گردانیدن بیماری . (منتهی الارب )(ناظم الاطباء) (آنندراج ). دردمند ساختن مرض کسی را.(از اقرب الموارد). رنجانیدن . (تاج المصادر بیهقی ).برنجانیدن . (مصادر زوزنی ). || دسته کردن کارد را. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از آنندراج ). نصاب (دسته ) ساختن برای کارد. (از اقرب الموارد). کارد دسته کردن . (تاج المصادر بیهقی ) (مصادر زوزنی ).
انصاب. [ اَ ] ( ع اِ ) ج ِ نَصب. ( منتهی الارب ).رجوع به نصب شود. || ج ِ نُصُب. ( از اقرب الموارد ). سنگها که گرداگرد کعبه برپای می کردند و می پرستیدند و بر آنها ذبح و قربان می کردند. ( از منتهی الارب ) ( از ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). بتها که کفار می پرستیدند. ( یادداشت لغت نامه ).
- انصاب الحرم ؛ حدهای حرم. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ).سنگها که بر کنار حرم نهاده بود. ( مهذب الاسماء ).
|| ج ِ نَصَب. ( از ناظم الاطباء ) ( معجم متن اللغة ). رجوع به نصب شود.
دانشنامه اسلامی
برخی گفته اند: بت های مخصوصی بوده اند که در جایگاه خاصی نگه داری می شده و قربانی ها را روی آن ذبح می کردند و با خون قربانی آن را رنگین می نموده اند.
انصاب از نصب به معنای برپا داشتن چیزی به صورت عمود است.
در اصطلاح
انصاب، سنگ هایی بوده که مشرکان آن ها را مقدس می پنداشتند و می پرستیدند و همان گونه که از جمله «و ما ذبح علی النصب» «حیواناتی که روی بتها (یا در برابر آنها) ذبح می شوند» در آیه ۳ سوره مائده استفاده می شود در آستانه آن ها قربانی می کردند. گوشت قربانی را بر روی آن ها قرار داده یا خونش را به آن ها می مالیدند. برخی گفته اند: این سنگ ها در اطراف کعبه نصب بوده است.
حرمت ذبح نصب
در زمان جاهلیت بت پرستان سنگهایی در اطراف کعبه نصب کرده بودند که شکل و صورت خاصی نداشت، آنها را" نصب" می نامیدند در مقابل آنها قربانی می کردند و خون قربانی را به آنها می مالیدند، و فرق آنها با بت همان بود که بتها همواره دارای اشکال و صور خاصی بودند اما" نصب" چنین نبودند، اسلام در آیه فوق اینگونه گوشتها را تحریم کرده و می گوید: (و ما ذبح علی النصب).
تفاوت انصاب با اصنام
...