کلمه جو
صفحه اصلی

گروه فلسطین

دانشنامه عمومی

گروه فلسطین یک گروه کوچک مارکسیستی بود که برای مبارزه با رژیم پهلوی تشکیل شد.
شورشیان آرمانخواه _ ناکامی چپ در ایران _ مازیار بهروز
این گروه شامل چند محفل روشنفکری و دانشجویی بود و اعضای آن را عمدتا دانشجویان تشکیل می دادند که در آغاز دهه ۱۳۴۰ ملی گرا بودند اما در نیمه دهه به مارکسیسم گرویدند. گروه در ابتدا تمایلات مائوئیستی داشت و مبارزه مسلحانه را بر پایه الگوی چینی پذیرفته بود.
گروه فلسطین تحت تاثیر جنبش های مسلحانه در منطقه بر آن شد که با اعزام افرادی به پایگاه های سازمان های مبارز فلسطینی در عراق و لبنان برای گذراندن دوره های چریکی، خود را برای ایجاد کانون های مبارزه مسلحانه در ایران اماده سازد. (از این رو گروه فلسطین نام گرفت). از اعضای برجسته گروه: حسین ریاحی، ناصر کاخساز، شکرالله پاک نژاد
گروه در تظاهرات مربوط به تشییع جنازه تختی فعال بود و مشغول تدارک عمل مسلحانه بود که در سال ۱۳۴۸ توسط ساواک کشف شد. از سویی تلاش گروه برای گرفتن کمک از چین ناکام ماند و کسانی که برای کمک فرستاده شده بودند هنگام عبور از مرز لو رفتند. اعضای دستگیر شده محاکمه و به زندان های بلند مدت محکوم شدند و بقیه برای تجدید سازمان از کشور گریختند.

دانشنامه آزاد فارسی

گروهی مارکسیست و معتقد به مبارزۀ مسلحانه با رژیم پهلوی در ایران، تشکیل شده در دهۀ ۱۳۴۰ش توسط جمعی از دانشجویان چپ گرا. شکرالله پاک نژاد، ناصر کافساز و حسین ریاحی، ملقب به پویا، اعضای برجستۀ گروه بودند. این عدّه که در دهۀ ۱۳۴۰ تمایلات ملّی گرایانه داشتند، رفته رفته به مارکسیسم گرویدند و در میانۀ این دهه ایدئولوژی آنان را برگزیدند. در آغاز گرایش های شدید مائوئیستی و مبارزۀ مسلحانه بر مبنای الگوی چینی بر گروه حاکم بود. گروه فلسطین در تظاهرات مربوط به تشییع جنازۀ غلام رضا تختی، کشتی گیر معروف ایرانی، فعال بود. در ۱۳۴۸، در حالی که مشغول تهیه و تدارک سلاح برای مبارزۀ قهر آمیز با رژیم پهلوی بودند، توسط ساواک شناسایی شدند و تحت تعقیب قرار گرفتند. تلاش گروه برای کمک گرفتن از چین ناکام ماند و کسانی که برای کمک فرستاده شده بودند، هنگام عبور از مرز لو رفتند. دستگیر، محاکمه و به زندان های طولانی مدت محکوم شدند. بقیه نیز برای تجدید سازمان به کشورهای اروپایی گریختند. شکر الله پاک نژاد، رهبر گروه، به سبب مقاومت در برابر شکنجه ها، شهرتی جهانی یافت. در دهۀ ۱۳۵۰، اعضای گروه به گروه های دیگری با وابستگی های تئوریک گوناگون پیوستند و جز نامی از آن باقی نماند. شکرالله پاک نژاد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در ۱۳۶۰ دستگیر و به جرم محاربه با جمهوری اسلامی محاکمه و اعدام شد.


کلمات دیگر: