پی افکندن

( مصدر ) ۱- بنیاد ساختمانی را گذاشتن شالد. عمارتی را گذاشتن : ز خارا پی افکنده در ژرف آب کشیده سر باره اندر سحاب . ( فردوسی ) ۲- بنا کردن عمارت کردن ساختن تاسیس کردن : مداین پی افکندجای کیان پراگند بسیار سود و زیان . ( شا. بخ ۳ ) ۲۲۹۸ : ۸- بنیاد نهادن( گنجسخنبزم و غیره ) : بشیروی بخشیدم آن برده رنج پی افکندم او را یکی تازه گنج . ( فردوسی ) ۴- باعث شدن بدعت گذاشتن : پدر مرزبان بود ما را به ری تو افکندی این جستن تخت پی . ( فردوسی ) ۵- آغاز کردن شروع کردن .

(پِ. اَ کَ دَ ) (مص م . ) بنیاد نهادن .

پی افکندن. [ پ َ / پ ِ اَ ک َ دَ ] ( مص مرکب ) بنا کردن.ساختن. عمارت کردن. بن افکندن. بناء. تأسیس. بنا نهادن. برآوردن. بنیان کردن. پی انداختن :
پی افکندم از نظم کاخی بلند
که از باد و باران نیابد گزند.مداین پی افکند جای کیان
پراکنده بسیار سود و زیان.یکی باره افکند ازین گونه پی
ز سنگ و ز چوب و ز خشت و ز نی.ز خارا پی افکنده در ژرف آب
کشیده سر باره اندر سحاب.- پی افکندن کاری ( سخنی ) ؛ بنیاد نهادن آن :
به شیروی بخشیدم آن برده رنج
پی افکندم او را یکی تازه گنج.پی افکن یکی گنج ازین خواسته
سوم سال را گردد آراسته.سخنهای هرمزد چون شدببن
یکی نو پی افکند موبد سخن.پی کین تو افکندی اندر جهان
ز بهر سیاوش میان مهان.یکی جنگ بابیژن افکند پی
که این جای جنگست یا جای می.بزد بر سر خویش چون گرد ماه
یکی فال فرخ پی افکند شاه.بگوید ابر شاه کاوس کی
که بر خیره کاری نو افکند پی.ز گوینده بشنید کاوس کی
برین گفته ها پاسخ افکند پی.بشاه آگهی شد که کاوس کی
فرستاده و نامه افکند پی.کس آمد بگرد وی از شهر ری
برش داستانی بیفکند پی.چو آن پوست بر نیزه بر دید کی
بنیکی یکی اخترافکند پی.بدین خرمی بزمی افکند پی
کزان بزم ماه آرزو کرد می.بدو داد تا مرز قزوین و ری
یکی عهد بر نامش افکند پی.بنگر که خدای چون بتدبیر
بی آلت چرخ را پی افکند.ز گیلان برون شد درآمد به ری
به افکندن دشمن افکند پی. || اختراع کردن. ابداع کردن. نو آوردن. چیزی را باعث شدن :
پدر مرزبان بود ما را به ری
تو افکندی این جستن تخت پی.|| آغازیدن. شروع کردن. رجوع به پی اندرافکندن و نیز رجوع به افکندن شود.