دواندن

به دویدن واداشتن، واداربه دویدن کردن، دوانیدن
( مصدر ) ( دوانید دواند خواهد دواند بدوان دواننده دوانیده ) ۱ - کسی یا جانوری را بدویدن وا داشتن اسب را بتاخت در آوردن . ۲ - بیرون کردن .

(دَ دَ ) (مص م . ) دوانیدن .

دواندن. [ دَ دَ ] ( مص ) دوانیدن. به حرکت سریع و تند واداشتن. رفتن با شتاب داشتن. کسی یا حیوانی را به دویدن واداشتن. تاختن. به تاخت درآوردن. ( یادداشت مؤلف ). تازاندن :
گمانی برم من که پیران کنون
دواند سوی شاه توران هیون.بدوان از بر خویش و بپران از کف خویش
بر آهوبچه یوز و بر تیهوبچه باز.وین چرخ دونده به یکی مرکب ماند
کز کار نیاساید هرچند دوانیش.پس بفرمود تا زبانی زشت
سوی دوزخ دواندش ز بهشت.می دواندش ز راه سرمستی
می زدش بر بلندی و پستی.از چپ و راست به تفحص حال من می دواند تا یکی به من رسید و مرا به خانه او برد. ( تاریخ جهانگشای جوینی ).
چندت نیاز و آز دواند به بر و بحر
بشناس قدر خویش که دریای گوهری.- بر سر کسی دواندن ؛ بدو تاختن. تاختن آوردن به او. حمله کردن به او :
سلطان خیالت شبی آرام نگیرد
تا بر سر صبر من مسکین ندواند.- به در خانه کسی دواندن ؛ گسیل داشتن به در او. بتندی به در خانه وی روانه ساختن :
هر سو دود آن کش ز بر خویش براند
وآن را که بخواند به در کس ندواند.- به سر دواندن ؛ کنایه است از به سختی و در منتهای شوق دوانیدن :
قوت شرح عشق تو نیست زبان خامه را
گرد ره امید تو چند به سر دوانمش. || جاری کردن. روان ساختن. ( یادداشت مؤلف ) :
به پلپل دانه های اشک جوشان
دوانم بر در خویشت خروشان.رجوع به دوانیدن شود. || خجل و مکدر کردن. ( آنندراج ). خجل کردن. ( غیاث ) :
بر او از بس کنایتها که خواندند
خران از طعنه اش آخر دواندند. || ساخته و آماده کردن. ( آنندراج ) :
گرش صافی باده گردد ضرور
دواند ملک پرده چشم حور.گر از ارغنون سیم خواهد به پیش
دواند به میخانه صندوق خویش.|| فریب دادن. ( آنندراج ).

۱. به دویدن واداشتن، انسان یا حیوانی را وادار به دویدن کردن.
۲. اسب را به تاخت و تاز درآوردن.