ابگینه

زجاج

اسم: آبگینه (دختر) (فارسی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: ābgine) (فارسی: آبگينه) (انگلیسی: abgine)
معنی: شیشه، آینه، ظرف شیشه ای یا بلورین به ویژه جام شراب، زجاج، بلور، ( در قدیم ) ظرف شیشه ای یا بلوری به ویژه جام شراب

( آبگینه ) ( اسم ) ۱ - شیشه زجاج . ۲ - بلور . ۳ - آین. زجاجی ۴ - ظرف شیشه یی ظرف شراب . ۵ - الماس . ۶ - تیغ . ۷ - آسمان . یا آبگینه بیمار . قاروره تفسیره پیشیار . یا آبگینه حلبی . آین. حلبی آین. فلزی که در شهر حلب میساختند . یا آبگینه شامی . آین. شامی آین. منسوب بشهر شام . یا آبگینه مخروط . بلور تراشیده .
شیشه زجاج

---

آبگین، آبگینک:شیشه، تنگ بلور، شیشه شراب، آیینه

( آبگینه ) (نِ ) [ په . ] (اِمر. ) ۱ - شیشه . ۲ - پیمانه یا ظرف بلوری . ۳ - الماس . ۴ - تیغ . ۵ - کنایه از: آسمان .

( آبگینه ) آبگینه. [ ن َ / ن ِ ] ( اِ مرکب ) جسمی جامد غیر حاجب ماوراء که از ذوب سنگ آتش زنه ( چخماق ) با قلیا ( ملح القلی ) سازند. شیشه. زجاج. زُجاجه. اَسر : بازرگانان مصر آنجا [ سودان ] روند و نمک و آبگینه و ارزیز برند و بهمسنگ زر فروشند. ( حدودالعالم ).
اندر اقبال آبگینه خنور
بستاند عدو ز تو ببلور.گهر به دست کسی کو نه اهل آن باشد
چو آبگینه بود بی بها و پست بها.یکی با من چو جان با غم بکینه
یکی مانند سنگ و آبگینه.نپیوندند با هم مهر و کینه
چو کین آهن بود مهر آبگینه.بهم چون بود مهر و کین گاه جنگ
ابا آبگینه کجا ساخت سنگ ؟آبگینه ز سنگ میزاید
لیک سنگ آبگینه میشکند.مگر میرفت استاد مهینه
خری میبرد بارش آبگینه.آبگینه همه جا یابی از آن قدرش نیست
لعل دشوار به دست آید از آن است عزیز.بدر میکنند آبگینه ز سنگ
کجا ماند آیینه در زیر زنگ ؟ز منجنیق فلک سنگ فتنه میبارد
من ابلهانه گریزم در آبگینه حصار.صبوری من و بیرحمی تو آتش و آب
دل من و غم عشق تو آبگینه و سنگ. || آینه زجاجی. || آینه حلبی. آینه رومی. آینه فلزین. سجنجل :
دو خانه دگر زآبگینه بساخت
زبرجد بهر جای اندر نشاخت.که از آبگینه همی خانه کرد
وز آن خانه گیتی پرافسانه کرد.گفتم آن سفر کدام است ، گفت گوگرد پارسی خواهم بچین بردن... و آبگینه ٔحلبی بیمن. ( گلستان ).
- سنگ آبگینه ؛ قسمی از ریگ سنگ چخماقی باشد که آن را با مواد دیگر مخلوط و ذوب کنند شیشه ساختن را. مینا. ( زمخشری ) : و از نصیبین سنگ آبگینه خیزد نیکو. ( حدودالعالم ).
|| بمجاز، به معنی ظرف از شیشه ، خاصه ظرف شراب :
زآن شرابی خورد باید خرّم و یاقوت فام
کز فروغش سیمبر ساغر شود یاقوت سان
زآبگینه عکس آن چون نوربر دست افکند
دست بیرون کرد پنداری کلیم از بادبان. || برخی از چیزهای شفاف یادرخشنده را مانند الماس و بلور و تیغ و آسمان نیز مجازاً آبگینه گفته اند.

( آبگینه ) ۱. شیشه، بلور: آبگینه همه جا یابی از آن بی محل است / لعل دشخوار به دست آید از آن است عزیز (سعدی: ۱۷۶ ).
۲. آیینه: دو خانه دگر زآبگینه بساخت / زبرجد به هر جایش اندر نشاخت (فردوسی: ۲/۹۴ ).
۳. [قدیمی] تنگ بلور.
۴. [قدیمی] شیشۀ شراب.

آبگینه
شیشه, بلور, تنگ بلور, آیینه, مینا