( به انگلیسی: Information Resources)
ارزیابی منابع اطلاعاتی در حقیقت پاسخ به این سؤال است که آیا یک کتاب خاص، یک عنوان مجله یا هر منبع اطلاعاتی دیگر با عنوان و مشخصات خاص، ارزش تهیه و خرید را دارد یا نه؟ به طور کلی، معیار ارزش هر منبع بر مبنای محتوا، مرتبط بودن، سودمندی و هزینه می باشد. تعیین معیارها جهت انتخاب و خرید، برای مسئول مجموعه سازی بسیار مفید و ارزنده است. ارزیابی منابع اطلاعاتی بهتر است توسط کمیتهٔ انتخاب صورت پذیرد و معیارهای آن مکتوب در اختیار آن ها قرار گیرد. هر یک از معیارهای ارزیابی در تمامی انواع منابع اطلاعاتی و موضوعات اهمیت یکسانی ندارند. برای مثال؛ در مورد اطلاعات تجاری، سرعت روزآمد کردن بسیار اساسی و مهم است، در حالی که برای اطلاعات علمی صحت و اعتبار علمی منابع ارزش بیشتری دارد. به طور کلی، معیارهای انتخاب با توجه به سیاست های مجموعه سازی کتابخانه و نوع منابع اطلاعاتی اهمیت و اعتبار متفاوتی دارند. از نکته های بسیار اساسی که یک کتابدار خوب باید همواره در نظر داشته باشد این است که هر چند در ارزیابی و انتخاب منابع اطلاعاتی، به دلیل محدودیت های مختلف، ممکن است تمام منابع اطلاعاتی مورد درخواست خریداری نشوند، اما وی باید احساس مسئولیت کند و فراموش نکند که برای همان منابع مردود شناخته شده، متقاضی وجود داشته است. بنابراین، باید از طریق روش های مختلف از قبیل امانت بین کتابخانه ای، اشتراک در خرید منابع اطلاعاتی و غیره این منابع را تهیه کند. به علاوه، به این نکته نیز باید توجه داشت که هیچکدام از این معیارها " به تنهایی" عامل انتخاب محسوب نمی شوند و یک کتابدار خوب باید سعی کند " مجموعه ی معیارها " را به دقت بررسی کند تا انتخابی خوب و مناسب داشته باشد. برای مثال؛ هر چند اعتبار یک ناشر یا نویسنده معروف می تواند عاملی اساسی برای ارزیابی یک منبع اطلاعاتی باشد، اما اگر آن منبع، ارتباط موضوعی با سیاست های مجموعه سازی کتابخانه نداشته باشد نمی تواند به تنهایی ملاک انتخاب قرار گیرد.مهمترین عواملی که در ارزیابی یک منبع اطلاعاتی و انتخاب آن مؤثر است عبارتند از: محتوا، قیمت، تاریخ نشر، نویسنده، ناشر، سطح نمایه و کتابنامه، مشخصات فیزیکی، صحافی و تصویر.
معیار اصلی انتخاب هر منبع اطلاعاتی، محتوای مرتبط و مناسب با اهداف مجموعه سازی است. در صورتی که این ملاک در مورد یک منبع خاص صادق نباشد بررسی بقیهٔ ملاک های انتخاب بیهوده است. به عبارت دیگر، بررسی سایر ملاک های انتخاب زمانی شروع می شود که ارتباط موضوعی منبع با اهداف مجموعه سازی کتابخانه ثابت شود. در غیر این صورت بررسی سایر ملاک ها بیهوده خواهد بود. پس از ارتباط موضوعی باید ارزش محتوایی آن ارزیابی شود. در صورتی که مدرکی محتوای مرتبط و مناسبی داشته باشد، می توانیم سایر ملاک های ارزیابی را بررسی کنیم و تصمیم نهایی را اخذ کنیم. در صورت ناتوانی کتابخانه برای خرید چنین مدرکی، بهتر است از طریق روش های دیگر مانند امانت بین کتابخانه ای، اشتراک منابع آن را در اختیار متقاضیان کتابخانه قرار داد.
یکی از مهم ترین عوامل انتخاب، هزینه خرید منابع اطلاعاتی است. شاید اگر کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بودجه نامحدودی برای خرید منابع اطلاعاتی مورد نیاز داشتند، انتخاب و بررسی معیارهای آن حساسیت ویژه ای نداشت، اما کمبود منابع مالی از یک طرف و حجم زیاد انتشارات از طرفی دیگر امکان تهیه تمامی منابع اطلاعاتی مورد نیاز کتابخانه ها را با مشکل جدی مواجه ساخته است. از این جهت کتابخانه ها به ناچار باید به قیمت بیش از پیش توجه نمایند و منابعی را تهیه کنند که با کمترین هزینه بیشترین سودمندی را داشته باشد. بدیهی است منابع اطلاعاتی بسیاری در حوزه های موضوعی مورد نیاز کتابخانه ها در بازار موجود است. اما تهیه تمامی این منابع مقدور نیست. حذف بعضی از عناوین هم دلیل بر بی ارزش بودن آن نیست، بلکه با بودجه محدود، تنها تهیه بخشی از منابع اطلاعاتی مورد نیاز امکان پذیر است. بنابراین با توجه به اولویت کتابخانه باید انتخابی درست و اصولی داشت تا بیشترین منافع از آن سازمان گردد.
ارزیابی منابع اطلاعاتی در حقیقت پاسخ به این سؤال است که آیا یک کتاب خاص، یک عنوان مجله یا هر منبع اطلاعاتی دیگر با عنوان و مشخصات خاص، ارزش تهیه و خرید را دارد یا نه؟ به طور کلی، معیار ارزش هر منبع بر مبنای محتوا، مرتبط بودن، سودمندی و هزینه می باشد. تعیین معیارها جهت انتخاب و خرید، برای مسئول مجموعه سازی بسیار مفید و ارزنده است. ارزیابی منابع اطلاعاتی بهتر است توسط کمیتهٔ انتخاب صورت پذیرد و معیارهای آن مکتوب در اختیار آن ها قرار گیرد. هر یک از معیارهای ارزیابی در تمامی انواع منابع اطلاعاتی و موضوعات اهمیت یکسانی ندارند. برای مثال؛ در مورد اطلاعات تجاری، سرعت روزآمد کردن بسیار اساسی و مهم است، در حالی که برای اطلاعات علمی صحت و اعتبار علمی منابع ارزش بیشتری دارد. به طور کلی، معیارهای انتخاب با توجه به سیاست های مجموعه سازی کتابخانه و نوع منابع اطلاعاتی اهمیت و اعتبار متفاوتی دارند. از نکته های بسیار اساسی که یک کتابدار خوب باید همواره در نظر داشته باشد این است که هر چند در ارزیابی و انتخاب منابع اطلاعاتی، به دلیل محدودیت های مختلف، ممکن است تمام منابع اطلاعاتی مورد درخواست خریداری نشوند، اما وی باید احساس مسئولیت کند و فراموش نکند که برای همان منابع مردود شناخته شده، متقاضی وجود داشته است. بنابراین، باید از طریق روش های مختلف از قبیل امانت بین کتابخانه ای، اشتراک در خرید منابع اطلاعاتی و غیره این منابع را تهیه کند. به علاوه، به این نکته نیز باید توجه داشت که هیچکدام از این معیارها " به تنهایی" عامل انتخاب محسوب نمی شوند و یک کتابدار خوب باید سعی کند " مجموعه ی معیارها " را به دقت بررسی کند تا انتخابی خوب و مناسب داشته باشد. برای مثال؛ هر چند اعتبار یک ناشر یا نویسنده معروف می تواند عاملی اساسی برای ارزیابی یک منبع اطلاعاتی باشد، اما اگر آن منبع، ارتباط موضوعی با سیاست های مجموعه سازی کتابخانه نداشته باشد نمی تواند به تنهایی ملاک انتخاب قرار گیرد.مهمترین عواملی که در ارزیابی یک منبع اطلاعاتی و انتخاب آن مؤثر است عبارتند از: محتوا، قیمت، تاریخ نشر، نویسنده، ناشر، سطح نمایه و کتابنامه، مشخصات فیزیکی، صحافی و تصویر.
معیار اصلی انتخاب هر منبع اطلاعاتی، محتوای مرتبط و مناسب با اهداف مجموعه سازی است. در صورتی که این ملاک در مورد یک منبع خاص صادق نباشد بررسی بقیهٔ ملاک های انتخاب بیهوده است. به عبارت دیگر، بررسی سایر ملاک های انتخاب زمانی شروع می شود که ارتباط موضوعی منبع با اهداف مجموعه سازی کتابخانه ثابت شود. در غیر این صورت بررسی سایر ملاک ها بیهوده خواهد بود. پس از ارتباط موضوعی باید ارزش محتوایی آن ارزیابی شود. در صورتی که مدرکی محتوای مرتبط و مناسبی داشته باشد، می توانیم سایر ملاک های ارزیابی را بررسی کنیم و تصمیم نهایی را اخذ کنیم. در صورت ناتوانی کتابخانه برای خرید چنین مدرکی، بهتر است از طریق روش های دیگر مانند امانت بین کتابخانه ای، اشتراک منابع آن را در اختیار متقاضیان کتابخانه قرار داد.
یکی از مهم ترین عوامل انتخاب، هزینه خرید منابع اطلاعاتی است. شاید اگر کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بودجه نامحدودی برای خرید منابع اطلاعاتی مورد نیاز داشتند، انتخاب و بررسی معیارهای آن حساسیت ویژه ای نداشت، اما کمبود منابع مالی از یک طرف و حجم زیاد انتشارات از طرفی دیگر امکان تهیه تمامی منابع اطلاعاتی مورد نیاز کتابخانه ها را با مشکل جدی مواجه ساخته است. از این جهت کتابخانه ها به ناچار باید به قیمت بیش از پیش توجه نمایند و منابعی را تهیه کنند که با کمترین هزینه بیشترین سودمندی را داشته باشد. بدیهی است منابع اطلاعاتی بسیاری در حوزه های موضوعی مورد نیاز کتابخانه ها در بازار موجود است. اما تهیه تمامی این منابع مقدور نیست. حذف بعضی از عناوین هم دلیل بر بی ارزش بودن آن نیست، بلکه با بودجه محدود، تنها تهیه بخشی از منابع اطلاعاتی مورد نیاز امکان پذیر است. بنابراین با توجه به اولویت کتابخانه باید انتخابی درست و اصولی داشت تا بیشترین منافع از آن سازمان گردد.
wiki: منابع اطلاعاتی