غلامرضا رشید یاسمی

غلامرضا رشید یاسِمی گوران (۲۹ آبان ۱۲۷۵، گهواره کرمانشاه– ۱۸ اردیبهشت ۱۳۳۰، تهران) مشهور به رشید یاسِمی، نویسنده، مورخ، مترجم و شاعر ایرانی بود.
احوال ابن یمین، ۱۳۰۴
اندرزنامه اسدی طوسی (تصحیح)، ۱۳۰۴
سلامان و آبسال جامی (تصحیح)، ۱۳۰۶
نصایح فردوسی، ۱۳۰۷
قانون اخلاق، ۱۳۰۷
دیوان هاتف اصفهانی (تصحیح)، ۱۳۰۷
تاریخ ملل و نحل، ۱۳۱۵
آیین نگارش، ۱۳۱۶
کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او
ادبیات معاصر (ذیل بر ترجمهٔ جلد چهارم تاریخ ادبی ایران ادوارد براون)، ۱۳۱۶
دیوان مسعود سعد سلمان (تصحیح)، ۱۳۱۸
تاریخ مختصر ایران
دیوان اشعار، ۱۳۳۶
غلامرضا رشید یاسِمی، در ۲۹ آبان ۱۲۷۵ خورشیدی در روستای کچگ بل شهر گهواره در شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه زاده شد. پدر او «محمدولی خان گورانی» شاعر، نقاش و خوشنویس بود. تخلص وی در شعر «نصرت» بوده است. مادر او «نورتاج خانم» دختر شاهزاده محمدباقر میرزا خسروی کرمانشاهی و نوهٔ شاهزاده محمد علی میرزای دولتشاه بود. محمدباقر میرزا شاعر و صاحب اولین کتاب رمان تاریخی سه جلدی «شمس و طغرا» است که بعدها به همت رشید به چاپ رسید. پدر رشید در وبای سال ۱۳۲۲ هجری قمری در سن ۳۰ سالگی هنگامی که رشید هشت ساله بود درگذشت. از این رو مادر رشید نقش اساسی در تربیت او پیدا کرد.
رشید یاسمی تحصیلات مقدماتی را در شهر کرمانشاه به پایان برد. سپس به تهران رفت و دورهٔ متوسطه را در دبیرستان سن لویی گذراند. از همان هنگام به تشویق نظام وفا که معلم ادبیات او بود به سرودن شعر به زبان فارسی پرداخت. یاسمی فلسفه و رموز عرفان را نزد مهدی الهی قمشه ای و حاج عباسعلی کیوان قزوینی فرا گرفت. پس از پایان تحصیلات مدتی به کار در وزارت معارف، مالیه و دربار پرداخت. در همین زمان «جرگهٔ دانشوری» را تأسیس کرد که بعدها به همت ملک الشعرا بهار به «انجمن دانشکده» تبدیل شد. رشید ضمن همکاری با مجلهٔ دانشکده، با نویسندگان و شعرای آن دوره همچون محمد تقی بهار، سعید نفیسی، عباس اقبال، ابراهیم الفت و دیگران همکاری می کرد. در همین دوران عضو «انجمن ادبی ایران» شد و نخستین تألیف خود را در احوال ابن یمین فریومدی شاعر سلسلهٔ سربداران منتشر کرد.
یکی از دلبستگی های یاسمی سرودن شعر بود. او دگرگونی های اجتماعی فکری و فرهنگی را در شعرهایش بازتاب می داد و در حالی که نوجوان بود، می کوشید به چارچوب ها و معیارهای شعر کهن فارسی پایبند بماند. در کنار سرودن شعر، تصحیح و ویرایش دیوان های مسعود سعد سلمان، هاتف اصفهانی و محمدباقر خسروی و منظومهٔ «سلامان و ابسال» جامی را منتشر کرد. رشید یاسِمی از نخستین شاعرانی بود که لزوم تجدد در شعر فارسی را پذیرفت و کوشید که رنگ تازه ای به سخن خود بدهد.

رشید یاسمی، نویسنده، شاعر و مترجم ایرانی. زادروز: (۱۲۷۵ خورشیدی) برابر با (۱۸۹۶ میلادی) در کرمانشاه. وی در تاریخ (۱۸ اردیبهشت ۱۳۳۰) برابر با (۱۹۵۱ میلادی) در تهران درگذشت.
• «این شنیدی که پایه اخلاق // استوار است بر سر این پند// دیگران را به آرزوی مخواه// آنچه خود نیستی بدان خرسند// پند دیگر ز من شنو که تورا// دور دارد ز هر هراس و گزند// آنچه در دیگران نه بپسندی// خویشتن را بدان صفت مپسند» -> امثال وحکم دهخدا
• «بسان موج سراب است مردم نادان// بسان کوه بلند است مرد دانشمند// یکی عظیم حقیر و یکی عظیم بلند // که هرچه پیش شوی بیش در نظرت آید» -> دیوان اشعار
• «تا یقین چهره بر تو بنماید// شک کن اندر درستی هرچیز» -> دیوان اشعار
• «خیالی، برآرد ز جانی دمار// شراری، رساند به شهری گزند» -> امثال و حکم دهخدا
• «روزی اگر به کار گزاری هزار بار// بهتر ز سال هاست که در خواب و خور گذشت// فرصت شمار باقی ایام و کارکن// فرصت دگر به دست نیاید اگر گذشت» -> دیوان اشعار
• «ز بهر سود کسان گو، نه بهر شهرت خویش// که قول بی غرضان در جهان سمر گردد» -> دیوان اشعار
• «کند شمعِ اندیشه تاری، سه چیز// سبکساری و کاهلی و ستیز» -> امثال و حکم دهخدا
• «نعمت ما به چشم همسایه// صدبرابر فزون کند پایه// چون ز چشم نیاز می بیند// مرغ همسایه غاز می بیند» -> امثال و حکم دهخدا
• «همی روم چو یکی پهلوان به سوی طلسم// که دل همیشه شتابان رود به جانب راز» -> امثال و حکم دهخدا