کلمه جو
صفحه اصلی

رابرت نوزیک

دانشنامه عمومی

رابرت نوزیک (به انگلیسی: Robert Nozick)(۱۶ نوامبر ۱۹۳۸–۲۳ ژانویه ۲۰۰۲) فیلسوف سیاسی آمریکایی بود که در دهه های ۱۹۷۰و۱۹۸۰ شهرتِ زیادی داشت. معروف ترین کتاب او در فلسفه سیاسی، «آنارشی و دولت و ناکجاآباد» در۱۹۷۴ منتشر شد. این کتاب پاسخی بود آزادی گرایانه به کتاب «نظریهٔ عدالت» نوشتهٔ جان رالز. او تا هنگام مرگ استاد کرسی فلسفه در دانشگاه هاروارد بود. دیگر آثارش در زمینه نظریه تصمیم و شناخت شناسی هستند.جستار اصلی نوزیک و فشرده سخن او دفاعی همه جانبه و ریشه ای از اختیارگرایی و آزادی گرایی است تا آن جایی که برخی او را مدافع اختیارگرایی افراطی خوانده اند.
Anarchy, State, and Utopia - بی دولتی، دولت، آرمانشهر، ترجمهٔ محسن رنجبر، نشر مرکز، ۱۳۹۵.
Philosophical Explanations- روشنگری های فیلسوفانه (۱۹۸۱)
The Examined Life - زیست آزموده (۱۹۸۹)
The Nature of Rationality- سرشت بخردانگی (۱۹۹۳)
Socratic Puzzles- معماهای سقراطی (۱۹۹۶)
Invariances: The Structure of the Objective World- نامتغیرها: ساختار جهان عینی (۲۰۰۱)
رابرت نوزیک یک نظریه نامتعین برای اراده آزاد ارائه داده است. طبق نظریه نوزیک شخصیت هر فرد در طی زندگی وی، به صورت نامتعین، توسط خود فرد شکل می گیرد. این نظریه بر این واقعیت استوار است که انسان ها به عنوان عامل های خود-آگاه، دلایلی با سطوح اهمیت مختلف، برای اعمال شان بیان می کنند. این دلایل و وزن های متفاوت نسبت داده شده به آن ها هویت فرد را شکل می دهند که در طی زمان شکل گرفته و کامل می شود. بنابراین هویت هر فرد دارای ابعاد مختلفی با سطوح برجستگی متفاوت است. به این ابعاد و میزان اهمیت آن ها که توسط خود فرد شکل گرفته و ساخته می شود، منش و شخصیت فرد نیز گفته می شود.
* http://www.theihs.org/libertyguide/people.php/75853.html

نقل قول ها

رابرت نوزیک (به انگلیسی: Robert Nozick) (زادهٔ ۱۶ نوامبر ۱۹۳۸ -درگذشت ۲۳ ژانویه ۲۰۰۲) فیلسوف سیاسی آمریکایی بود.
• «جامعهٔ سرمایه داری از نظر اینکه مدعی است که تنها به استعداد، ابتکار عمل فردی، و شایستگی فردی ارزش می گذارد، جامعهٔ ویژه ای است. کسی که در یک جامعهٔ فئودالی یا کاست موروثی رشد کرده باشد انتظار آن را ندارد که جامعه متناسب با ارزش فردی او به او پاداش بدهد یا ندهد. در جامعهٔ سرمایه داری که چنین انتظاری به وجود می آید، باز هم جامعهٔ سرمایه داری تنها تا زمانی که فرد در خدمت تمنیات آشکار شدهٔ مردم در بازار باشد، به او پاداش می دهد؛ جامعهٔ سرمایه داری متناسب با مشارکت اقتصادی فرد به او پاداش می دهد نه مطابق با ارزش فردی او. با این حال، این جامعه به نظام پاداش دهی بر اساس ارزش – ارزش و مشارکت اقتصادی خیلی اوقات در هم تنیده می شوند – به آنقدر نزدیک می شود تا انتظارات به وجود آمده در مدارس را تغذیه کند. جامعهٔ بزرگتر آن قدر شبیه مدرسه است که شباهت اش ایجاد دل آزردگی و رنجش می کند. جوامع سرمایه داری به فضایل فردی پاداش می دهد یا لااقل مدعی آن است که چنین می کند، اما همین جوامع به روشنفکری که خود را فضیلتمندترین فرد می داند، به تلخی بی اعتنایی می کند.» -> «چرا روشنفکران با سرمایه داری مخالفت می کنند»
• «از آغاز تاریخ ثبت شدهٔ تفکر، روشنفکران به ما گفته اند که فعالیت آنها ارزشمندترین فعالیت اجتماع است. افلاطون قوهٔ عقلی را بالاتر از شجاعت و شهوت ارزش گذاری کرد و حکومت را حق فیلسوفان شمرد؛ ارسطو نیز معتقد بود که فعالیت ذهنی عالی ترین نوع فعالیت است. شگفت انگیز نیست که در متون به جای مانده، برای فعالیت ذهنی ارزش بالایی قائل شده اند. انسان هایی که این ارزش گذاری را کرده اند و برای آن دلیل آورده اند، خود روشنفکر بوده اند. آنها مشغول ستایش از خود بوده اند. آنهایی که برای چیزهای دیگری، همچون شکار یا قدرت یا لذت ممتد حسی، بیشتر از تفکر ارزش قائل بوده اند، به خود زحمت به جای گذاشتن ارزش گذاری مکتوب خود را نداده اند. تنها روشنفکران بوده اند که در باب این که چه کسی بهتر است، نظریه پردازی کرده اند.» -> «چرا روشنفکران با سرمایه داری مخالفت می کنند»


کلمات دیگر: