مزعل فرزند شیخ جابر معروف به جابر خان و برادر بزرگتر شیخ خزعل از قبیله بنی کعب بود. پس از مرگ جابر خان به سال ۱۲۹۸ اختلاف دو فرزند بزرگترش یعنی شیخ محمد و شیخ مزعل آغاز شد که با پیروزی شیخ مزعل به پایان رسید. وی القاب و عناوین و زمینهای پدرش را از دولت مرکزی ایران به ارث برد و چیز دیگری که بر آن افزود رابطه با حکومت انگلیس بود.قدرت وی در خوزستان بیش از پیش افزایش یافت به طوری که از قٌصبه تا سرحد بصره و از اهواز تا محمره مالیات عشایر و فرماندهی آنان را کم و بیش برعهده داشت.
شیخ مزعل هم همانند برادرش شیخ خزعل روابط دوستانه ای با انگلستان برقرار کرد، در حالی که دم از طرفداری حکومت مرکزی ایران نیز می زد؛ اما بعد از مدتی روابط وی با دولت انگلستان به تیرگی کشیده شد. دلیل تیرگی روابط او با بریتانیا رقابت با کمپانی لینچ در امر بازرگانی در رود کارون و مداخلهٔ نایب کنسول انگلیس و شکایت مزعل به دولت مرکزی بود گشوده شدن رودخانه کارون بر کشتیرانی بین المللی، تقویت موقعیت تجاری انگلستان را در منطقه و مهمتر از آن سلطه بر بازارهای ایالات مرکزی و جنوبی ایران و افزایش دخالت دولت مرکزی در امور محلی را در پی داشت.
خزعل پس از مدتی سعی در به حکومت رسیدن کرد. برخی بر این باورند که او پس از ده سال روابط ظاهری با برادرش در سال ۱۲۷۶ هـ.ش. شیخ مزعل را هنگامی که سوار کشتی خود می شدتوانست به همراه پسر دایی خود که فردی قوی هیکل و شجاعی بود به نام شیخ سلمان باوی که به گفته تاریخ او نزد داییاش رفته و برای مهمانی و چند روز انجا مانده در دهاتی به اسم عیضب بعد از رفتن از انجا و به یکی از پسر دایهایش که سلمان نام داشت و میدانست بسیار ادم شجاع و قوی هیکل و نترس و مومنی بوده با خود میبرد به بهانه مهمان و بعد در راه به او جریان تعریف میکند که برادرم ادم ظالم و بی تجربی هستش و از این حرفا تا بلاخره قبول میکند ، شیخ مزعل را هنگامی که سوار کشتی خود می شد، با تیر تفنگ از پای درآورد.. شیخ خزعل پس از آن توانست قدرت را در دست بگیرد و در ۱۲۷۶ هـ.ش. حاکم محمره و اضافات آن گردد.
این کتاب اثر مادام ژان دیو لا فوا، ترجمه ایرج فره وشی است که توسط انتشارات دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۶ هـ.ش،به چاپ رسیده. مارسل دیو لا فوا در سال ۱۸۸۱.میلادی(۱۲۶۰ هـ.ش) به هزینه شخصی و بار دیگر در سال ۱۸۸۴.میلادی(۱۲۶۳ هـ.ش)به ایران و بین النهرین سفر کرده است. وی مدتی در منطقه خوزستان و شوش به کاوشهای باستان شناسی پرداخته، چندی نیز میهمان شیخ مزعل بوده و اطلاعات ذی قیمتی راجع به خوزستان و وضع داخلی قصر شیخ مزعل و احوال او ارائه داد.در این کتاب مادام ژان دیو لا فوا به تفصیل توضیحاتی درباره یکی از زنان شیخ مزعل با نام ترکان خانم می دهد.
شیخ مزعل هم همانند برادرش شیخ خزعل روابط دوستانه ای با انگلستان برقرار کرد، در حالی که دم از طرفداری حکومت مرکزی ایران نیز می زد؛ اما بعد از مدتی روابط وی با دولت انگلستان به تیرگی کشیده شد. دلیل تیرگی روابط او با بریتانیا رقابت با کمپانی لینچ در امر بازرگانی در رود کارون و مداخلهٔ نایب کنسول انگلیس و شکایت مزعل به دولت مرکزی بود گشوده شدن رودخانه کارون بر کشتیرانی بین المللی، تقویت موقعیت تجاری انگلستان را در منطقه و مهمتر از آن سلطه بر بازارهای ایالات مرکزی و جنوبی ایران و افزایش دخالت دولت مرکزی در امور محلی را در پی داشت.
خزعل پس از مدتی سعی در به حکومت رسیدن کرد. برخی بر این باورند که او پس از ده سال روابط ظاهری با برادرش در سال ۱۲۷۶ هـ.ش. شیخ مزعل را هنگامی که سوار کشتی خود می شدتوانست به همراه پسر دایی خود که فردی قوی هیکل و شجاعی بود به نام شیخ سلمان باوی که به گفته تاریخ او نزد داییاش رفته و برای مهمانی و چند روز انجا مانده در دهاتی به اسم عیضب بعد از رفتن از انجا و به یکی از پسر دایهایش که سلمان نام داشت و میدانست بسیار ادم شجاع و قوی هیکل و نترس و مومنی بوده با خود میبرد به بهانه مهمان و بعد در راه به او جریان تعریف میکند که برادرم ادم ظالم و بی تجربی هستش و از این حرفا تا بلاخره قبول میکند ، شیخ مزعل را هنگامی که سوار کشتی خود می شد، با تیر تفنگ از پای درآورد.. شیخ خزعل پس از آن توانست قدرت را در دست بگیرد و در ۱۲۷۶ هـ.ش. حاکم محمره و اضافات آن گردد.
این کتاب اثر مادام ژان دیو لا فوا، ترجمه ایرج فره وشی است که توسط انتشارات دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۶ هـ.ش،به چاپ رسیده. مارسل دیو لا فوا در سال ۱۸۸۱.میلادی(۱۲۶۰ هـ.ش) به هزینه شخصی و بار دیگر در سال ۱۸۸۴.میلادی(۱۲۶۳ هـ.ش)به ایران و بین النهرین سفر کرده است. وی مدتی در منطقه خوزستان و شوش به کاوشهای باستان شناسی پرداخته، چندی نیز میهمان شیخ مزعل بوده و اطلاعات ذی قیمتی راجع به خوزستان و وضع داخلی قصر شیخ مزعل و احوال او ارائه داد.در این کتاب مادام ژان دیو لا فوا به تفصیل توضیحاتی درباره یکی از زنان شیخ مزعل با نام ترکان خانم می دهد.
wiki: شیخ مزعل