سرگزیت

باج وخراج، جزیه، پولی درقدیم ازمسلمانان گیرند
پولی که مسلمانان سر شمار از کافران میگرفتند جزیه .

( ~ . گَ ) (اِمر. ) جزیه ، باج .

سرگزیت. [ س َ گ َ ] ( اِ مرکب ) از: سر + گزیت. سرگزید. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). زری را گویند که سرشمار کفار نموده از ایشان بطریق جزیه بگیرند، چه گزیت بمعنی جزیه باشد، و جزیه معرب آن است. ( برهان ) ( جهانگیری ). جزیه. ( نصاب ). سرانه. ( السامی ) : اندر تبت ناحیتی از این درویشتر نیست ، جای ایشان اندر خیمه هاست و خواسته ایشان گوسپند است و تبت خاقان از ایشان سرگزیت ستاند به بدل خراج. ( حدود العالم ).
خراج قیصر روم است سرگزیت جلم
بهای بندگی دلهرا ابا چیپال.این کعبه در عجم عجمش سرگزیت داد
وآن کعبه در عرب عربش سبزه زار کرد.و همچون از جهودان سرگزیت ستانند در مدارس از علما زر می خواستند. ( راحةالصدور راوندی ).
خور سر درسرشتش آورده
سرگزیت از بهشتش آورده.جفای عشق تو بر عقل من همان مثل است
که سرگزیت به کافر همی دهد غازی.

پولی که در قدیم مسلمانان از اهل ذمه می گرفتند، باج و خراج، جزیه.