کلمه جو
صفحه اصلی

فقه امامیه

دانشنامه عمومی

فقه امامیه یکی از مذاهب فقهی در اسلام است. این مذهب از آن رو که پیروان آن از شیعیان دوازده امامی اند به فقه شیعه و از آن رو که بسیار به گفته های منسوب به جعفر صادق، امام ششم شیعیان، وابسته است به فقه جعفری نیز مشهور است.
اصولیون عقل را برای درک خوبی و بدی چیزها معتبر می دانند ولی اخباریون آن را معتبر نمی دانند.
اصولیون منابع دریافت احکام را به قرآن، سنت، اجماع و عقل تقسیم می کنند ولی اخباریون فقط قرآن و سنت را دلیل می دانند.
اصولیون ظاهر قرآن را حجت می دانند ولی اخباریون فقط نص قران را حجت می دانند.
اخباریون کتب چهارگانه حدیثی شیعه (اصول کافی، تهذیب، استبصار و من لایحضره الفقیه) را قطعی الصدور دانسته و تمام احادیث آن را معتبر می دانند، در نتیجه به علم رجال نیازی ندارند، ولی اصولیون برای تشخیص اعتبار احادیث علم رجال را لازم می دانند.
اصولیون مقام فتوادهی و فهم احادیث را به مجتهد جامع الشرائط منحصر می دانند ولی اخباریون شناخت اهل بیت را برای این امر کافی می دانند.
اصولیون اجتهاد را واجب کفایی یا عینی می دانند ولی اخباریون آن را حرام می دانند.
اصولیون در جائی که رسیدن به علم ممکن نباشد، ظن مجتهد را حجت می دانند؛ ولی اخباریون معتقدند تفاوتی بین ظن مجتهد و غیرمجتهد نیست و باید به علم قطعی رسید.
اصولیون اصل اباحه (فرض جایز بودن هر کاری تا زمانی که دلیلی بر ممنوعیت آن نباشد) را حجت می دانند ولی اخباریون نه.
اخباریون خبر واحد (حدیثی که به تواتر نرسیده) را حجت نمی دانند ولی بیشتر اصولیون آن را حجت می دانند.
اصولیون احادیث را به پنج دسته تقسیم می کنند امااخباریان به دو دسته: صحیح و ضعیف.
شیعه، گرایشی خاص در اسلام بر اساس یک رشته نظرات و تحلیلات کلامی و تاریخی است. حدیث ثقلین که توسط محدثین شیعه و سنی از پیامبر اسلام روایت شده و برخی دیگر از روایات از پیامبر اسلام ریشهٔ اصلی این گرایش را تشکیل داد و استدلالات کلامی و فلسفی و تاریخی آن را بعداً تقویت کرد. مکتب شیعه نظراتش در زمینه های مذهبی را اکثراً از رهنمودهای بزرگان وائمه اهل بیت پیامبر الهام گرفته است. اختلاف اصلی دو مکتب فقهی سنی وشیعی در تلقی آن ها در خصوص سنت نبوی و منابع فقه است. حدیث نبوی را اهل سنت از صحابهٔ او و شیعه از خاندان وی به دست آورده اند. مذاهب فقهی اهل سنت پیرو نظرات فقهی چند نفر از فقهای مدینه و عراق هستند، ولی مذاهب فقهی شیعی تابع نظرات امامان اهل بیت اند. مکتب شیعی دوازده امامی که عمده ترین نحله شیعی در حال حاضر است از نظرات امامان دوازده گانهٔ خود به خصوص امام ششم ابو عبدالله جعفر بن محمد الصادق دنباله روی می کند و زین رو به آن جعفری گفته می شود.
منابع فقه شیعه عبارت اند از قرآن، حدیث، اجماع و عقل. در مقابل اهل سنت منابع زیر را استفاده می کنند: قرآن، سنت، اجماع و قیاس.
منبع دوم، یعنی حدیث در مجموعه هایی جمع آوری شده و مشهورترین آن ها اینهایند:

پیشنهاد کاربران

شیعه، گرایشی خاص در اسلام بر اساس یک رشته نظرات و تحلیلات کلامی و تاریخی است. مذاهب فقهی اهل سنت پیرو نظرات فقهی چند نفر از فقهای مدینه و عراق هستند، ولی مذاهب فقهی شیعی تابع نظرات امامان اهل بیت اند.
فقه امامیه ، آن رو که پیروان آن از شیعیان دوازده امامی اند به فقه شیعه و از آن رو که بسیار به گفته های منسوب به امام جعفر صادق، امام ششم شیعیان، وابسته است به فقه جعفری نیز مشهور است.


کلمات دیگر: