ملک ارای

( ملک آرا ی ) ( صفت ) آنکه موجب آرایش و رونق پادشاهی و کشور است : [ ماه ملک آرا غیاث الدین محمد آنکه هست بر مراد خاطر او چرخ و انجم را مدار . ] ( وحشی بافقی . چا . امیر کبیر . ۱۹۹ )

( ملک آرای ) ملک آرای. [ م ُ ] ( نف مرکب ) ملک آرا. کسی که آرایش می کند و مرتب می کند مملکت را. ( ناظم الاطباء ). که موجب نظم و رونق مملکت است :
به شمشیر از جهان برداشت نام خسروان یکسر
نماند از بیم آن شمشیرملک آرای گیتی بان.همه ترکستان بگرفت و به خانه بنشست
به شرف روزفزون و به هنر ملک آرای.رای ملک آرایت این معنی در این فکرت بدید
قوت خویش آشکارا کرد و ضعف من نهان.
عثمان مختاری ( دیوان چ همایی ص 471 ).
رای ملک آرای خاتون آفتاب دیگر است
بر زمین از آفتاب آسمان روشنتر است.کرد روشن عالمی از رای ملک آرای خویش
آن خداوندی که سلطان جهان را مادر است.عقل رامشگری است روح افزای
عدل مشاطه ای است ملک آرای.او پادشاه خردمند و عادل و ملک آرای بود. ( چهارمقاله ).
شغل دیوان حق زباطل فرق کلک تو کند
کلک ملک آرای را چون فرق بشکافی دونیم.ملک توران مهره کردار است بر روی بساط
رای ملک آرای تو بر مهره ماهر مهره باز.جهان به کام تو باد ای وزیر ملک آرای
که تا به دولت شاه جهان تورانی کام.حقیقت است که در ملک شاه ملک آرای
ز رای اوست ترازوی عدل را شاهین.کلک او رخسار ملک آرای باد
دست او زلف ظفرپیرای باد.هر مبالغتی که رأی ملک آرای شاه در تمهید قواعد انصاف و تشیید مبانی انتصاف فرماید، طلیعه دوام دولت و مقدمه بقای سلطنت بود. ( سندبادنامه ص 112 ).
خلف دوده سلغر شرف دولت و ملک
ملک آیت رحمت ملک ملک آرای.خسروا دانی که در طی ممالک هرزمان
رای ملک آرای تو از غیب آگاهی دهد.آفتاب از رقص همچون ذره ننشیند گرش
در صفا با رأی ملک آرای او همبر نهند.عید نو بر خسرو خسرونشان فرخنده باد
رأی ملک آرای او را شاه انجم بنده باد.