اعتدا

آیه ۱۹۴ سوره بقره را اعتدا نامیده اند.
آیه : «. . . فَمَنِ اعْتَدى‏ عَلَیکمْ فَاعْتَدُوا عَلَیهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدى‏ عَلَیکمْ . . . »؛ [۱] بیانگر قانون کلى‏ در رویارویى با متجاوز است . بر اساس این آیه شریفه ، هر کسى که به ناحق به حریم دیگرى تجاوز نماید، دیگرى مى‏تواند در مقام دفاع و گرفتن حق خود مقابله به مثل کند.
ازاین قانون کلّى، در باب ‏هاى: جهاد ، غصب ، حدود و قصاص ، فروع متعدّدى استخراج شده است.
نمونه هایی از احکام مربوط به آیه اعتداء
جواز تقاص از مال غاصب به مقدار غصب شده، در صورت برنگرداندن مال، جواز قصاص به مثل و عدم جواز آن به بیشتر از مثل، عدم جواز قصاص در صورت عدم امکان آن به مقدار مثل ، و جواز پیکار با دشمن در ماه‏هاى حرام در صورت مبادرت وى به جنگ در این ماه‏ها را می توان نام برد. [۲] [۳] [۴]
________________________________________
۱. ↑ بقره/سوره۲، آیه ۱۹۴
۲. ↑ کنز العرفان ج۱، ص۳۴۴
۳. ↑ کنز العرفان ج۲، ص۸۳
۴. ↑ زبدة البیان، ص۳۰۹
________________________________________
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۱۷۹ - ۱۸۰.