۱- ( مصدر ) بریدن قطع کردن ( شمشیر ) ۲ - گذشتن روانه شدن . ۳ - مجری گشتن . ۴ - ( اسم ) برندگی : آن گوهری حسامم در دست روزگار کاخر برونم آرد یک روز دروغا . درصد مصاف معرکه گر کند گشتهام روزی بیک صقال بجای آید این مضا . ( مسعود سعد ) ۵ - نفوذ روانی . ۶- حل وعقد امور کاربری : .... چون پادشاه حلیم و عالم باشد ورای زن حکیم و خردمند داشت که بسداد و غنا و نفاذ و مضا مذکور باشد و بتجربت وممارست و نیک بندگی و شفقت مشهور ...
مضا
فرهنگ فارسی
فرهنگ معین
(مَ ) [ ع . مضاء ] ۱ - (مص ل . ) بریدن ، قطع کردن . ۲ - (اِمص . ) برندگی ، قاطعیت در کار. ۳ - نفوذ، روانی . ۴ - حل و عقد امور، کاربری .
لغت نامه دهخدا
مضا. [ م َ ] ( ع اِمص ) مضاء . بُرندگی و تیزی :
در صد مصاف معرکه گر کند گشته ام
روزی به یک صقال به جای آید این مضا.
ز چشم ابر سرشکی ز حد تیغ مضا.
بود حیدر در مضاء حمله چون شاه جهان
تا به مردی این جهان آوازه حیدر گرفت.
ثبات تند جبال و مضاء تیز ریاح.
نه یافت مضای عزم تو باد.
ز وهم اوست مضائی که این قدر دارد.
ثبات حزمش در مغز کوه کوفت قدم.
حشمتش را مضاء بهرام است
رتبتش را علو کیوان باد.
مضاء رای تو چون گوهر ظفر بنمود
خرد بدید که از برق چون جهد الماس.
نفاذ امر تو بر دعوی قضا برهان.
در صد مصاف معرکه گر کند گشته ام
روزی به یک صقال به جای آید این مضا.
مسعودسعد ( دیوان چ رشیدیاسمی ص 2 ).
ز چرخ گردان مهری ز کوه ثابت زرز چشم ابر سرشکی ز حد تیغ مضا.
مسعودسعد ( دیوان چ رشیدیاسمی ص 8 ).
|| تندی. سرعت. روانی : بود حیدر در مضاء حمله چون شاه جهان
تا به مردی این جهان آوازه حیدر گرفت.
مسعودسعد ( دیوان ص 75 ).
گه ِ وقار و گه ِ جود، دست و طبع تو راست ثبات تند جبال و مضاء تیز ریاح.
مسعودسعد.
نه داشت ثبات حزم تو کوه نه یافت مضای عزم تو باد.
مسعودسعد.
زرای اوست نفاذی که در قضا باشدز وهم اوست مضائی که این قدر دارد.
مسعودسعد ( دیوان چ رشیدیاسمی ص 88 ).
مضای عزمش بر روی باد بست جناح ثبات حزمش در مغز کوه کوفت قدم.
مسعودسعد ( دیوان چ رشیدیاسمی ص 350 ).
|| نفاذ. امضاء. عزم : حشمتش را مضاء بهرام است
رتبتش را علو کیوان باد.
مسعودسعد.
در هر کار که اعتماد بر مضا و نفاذ تو کرده ام. ( کلیله چ مینوی ص 234 )... زن حکیم و خردمند داشت که به سداد و غنا و نفاذ و مضا مذکور باشد. ( کلیله چ مینوی ص 350 ).مضاء رای تو چون گوهر ظفر بنمود
خرد بدید که از برق چون جهد الماس.
سیدحسن غزنوی.
مضای خشم تو بر نامه اجل توقیعنفاذ امر تو بر دعوی قضا برهان.
انوری ( دیوان چ مدرس رضوی ص 357 ).
و رجوع به ماده بعد شود.فرهنگ عمید
۱. نفوذ و رخنه کردن در کاری و انجام دادن آن.
۲. نفوذ.
۳. روانی.
۴. برندگی.
۲. نفوذ.
۳. روانی.
۴. برندگی.
کلمات دیگر: