طوسی

ابوجعفر محمد بن حسن ملقب به شیخ الطائفه از بزرگترین علمای دینی شیعه ( و. طوس ۳۸۵ - ف.نجف ۴۶٠ ه.ق . ). وی در ۴٠۸ ه.ق از طوس به بغداد رفت و چهل سال بعد به نجف شد . تحقیقات او در حدیث و تفسیر و فقه و رجال و کلام و ادب مرجع علمای شیعه میباشد. او صاحب تالیفات مهم در مسایل مذهبی شیعه است که از جمله آنهاست : کتاب تبیان استبصار تهذیب الاحکام العده فی اصول الفقه کتاب الرجال کتاب الغیبه فهرست کتب الشیعه و اسمائ المصنفین النهایه کتاب الخلاف کتاب الجمل و العقود کتاب یوم دلیله تلخیص شافی المفصح درامامت مناسک الحج مقتل الحسین اخبار مختار و غیره .
( صفت ) منسوب به طوس ۱ - از مردم طوس . ۲ - خاکستری ( رنگ ) . ۳ - ( اسم ) یکی از گوشه های دستگاه ماهور . ۴ - نوعی از شال .
نصیر الدین

طوسی. ( ص نسبی ، اِ ) رنگ میان سبزو سرخ. رنگی مقابل سوسنی. رنگ سبز که بسپیدی زند.

---

طوسی. ( ص نسبی ) منسوب به طوس ، شهری به خراسان. || منسوب به طوس از قرای بخارا، ابوجعفررضوان بن عمران الطوسی از آنجاست. ( معجم البلدان ).

---

طوسی. ( اِ ) نوعی از شال. پتو و برک غلاف کمان هم گویند :
صلیب همه کافران سوختم
که طوسی بدین رشته دردوختم.|| غلاف کمان : به اسم مسمای اوکمان طوسی پوش و زره داودی بعشق زیور حلقه در گوش ( ؟ ). نظام قاری ، ( دیوان البسه ص 136 ).

---

طوسی. ( اِخ ) نام شاعری که در اوان کودکی امیر علیشیر نوائی درگذشته و این امیر ذکر وی در مجلس اول از تذکره مجالس النفائس آورده و گوید: مولانا طوسی مثل گوی و شعرش عام فریب بود، سال عمرش به صد رسید و این مطلعش مشهور است ، مطلع:
زهی نوش لب لعلت حیات جاودان من
بدندان میگزی لب را چه میخواهی زجان من ؟
این مطلع هم از اوست :
بمن باشید ای خوبان خدا را
خدا رادارم و باقی شما را .

---

طوسی. ( اِخ ) ابوجعفر، محمدبن الحسن بن علی الطوسی ، ملقب به شیخ الطائفه. رجوع به ابوجعفر طوسی... شود.

---

طوسی. ( اِخ ) ابوالحسن علی بن عبداﷲبن سنان التیمی. عالم روایه قبائل و اشعار فحول ، و درک مصاحبت مشایخ کوفیین و بصریین کرده است و بیشتر مجالست و اخذ او از ابن الاعرابی بوده است و او را نیز پسری بوده که در علم راه پدر میرفته است. و طوسی را با ابن السکیت دشمنی بود، چه هر دو از نصران خراسانی کسب علم کرده بودندو پس از مرگ در کتب او اختلاف کردند. ( ابن الندیم ).

---

طوسی. ( اِخ ) رجوع به فردوسی و ابوالقاسم شود.

---

طوسی. ( اِخ ) عبدالعزیزبن محمدبن علی طوسی. رجوع به عبدالعزیز... شود.

---

طوسی. ( اِخ ) علاءالدین علی. رجوع به علاءالدین... شود.

---

طوسی. ( اِخ ) محمدبن محمد. رجوع به ابوحامد غزالی شود.

---

طوسی. ( اِخ ) محمدبن الحسن. رجوع به ابوجعفر طوسی محمدبن حسن شود.

---

طوسی. ( اِخ ) نصیرالدین. رجوع به نصیرالدین طوسی ( خواجه... ) شود.

۱. از مردم طوس: فردوسی طوسی، اسدی طوسی، خواجه نظام الملک طوسی.
۲. (صفت نسبی، اسم ) رنگ سبز که به سفیدی زند، خاکستری.
۳. (اسم ) [قدیمی] نوعی شال.